Mavzu: Yetim bolalar bilan olib boriladigan faoliyat. Maqsad

Nazorot savoli:

1.Go‘daklar uyida tarbiyalanish xususiyatlari haqida ma‘lumot bering.

Test:

1.Go‘daklar uyida bola qaysi jihatiga kora guruhlanadi?

A.Yoshiga qarab

B.Jinsiga qarab

C.Sog‘logiga qarab

D.Ijtimoiy roliga qarab

3.Adaptatsiya atamasi “Moslashuv” degan ma’noni bildiradi. Barcha tirik mavjudotlarda muayyan iqlim va hududda rivojlanishi moslashish xususiyati mavjud. Evalyutsiyaning darajasi qanchalik yuqori bo’dsa, organizmning evalutsion imkoniyatlari ham shuncha yuqori bo’ladi.

Insonning boshqa tirik mavjudtlaridan farqi uning ijtimoiy muxitda mavjud bo’lishidir. Inson uchun ijtimoiy muhit, boshqa sharoitlar ( iqlim , xarorat, ovqatlanish va boshqalar) kabi ob’etiv ta’sir omili hisoblanadi. Insonning kelgusidagi o’zgarishlarga oldindan tayyorgarlik ko’rishi, ijtimoiy sharoitlar o’zgarishi bilan yurish turish jixatlari paydo bo’ladi. Miya po’stlog’i ijtimoiy adaptatsiyada eng muhim rolni bajaradi.

Ijtimoiy adaptatsiyadagi ruxiy faoliyatning kuchayib ketiish yoki odatiy yurish turish shakllarining o’zgartirish zaruriyati zo’riqishni yuzaga keltirish mumkin. Ijtimoiy adaptayiyaning muvaffaqiyatli kechishi uchun markaziy asab jaraynlarining kuchi muhim axamiyatga ega.

Ijtimoiy adaptayiyadagi ruxiy faolyaitningkuchayib ketishi yoki odatiy yurish turish shakllarining o’zgartirish zarurati zo’riqishni yuzaga keltirishi mumkin. Ijtimoiy adaptyiyaning muvaffaqiyatli kechiish uchun markaziy asab tizimi xujayralarning chidamliilk darajasi va asab jarayonlarining kuchi muxim ahamiyatga ega.

Ijtimoiy adaptayiya imkoniyatlari faqatgina tug’ilgandan so’ng rivojlanadi va oliy nerv faoliyati tizimi rivojidan ajralmas hisoblanadi.

Bola dunyoga kelgach, inson tomonidan yaratilan muhitgat tushadi. Kattalarning ta’siri va shaxsiy faoliyat natijasida bolad shu muhitga tushadi.

Ijtimoiy pedagogning bolalar uyidagi faoliyat bolani ijtimoiy munosabatlarga qo’yish va uning boshqalar muomalasini kengaytirish, insoniy munosabatlarga kirishish qobiliyatini rivojlantirishga yo’naltirilganbo’lishi kerak.ijtimoiy pedagog go’daklar uyi tarbiyachilari va boshqa xodimlar bilan yaqin hamkorlik qilib, bolalardagi ijtimoiy adaptatsiya qobiliyatini rivojlantirishmetodlarni bilishi lozim.

Go’daklar uylarida tarbiyalanayotgan bolalar o’z adaptatsiya mexanizmlari bilan mashg’ulot o’tkazish uchun kamroq imkoniyatlariga egalar. Bundan tashqari, ularda ijtimoiy ko’nikish darajasi ham ancha past. Shuning uchun, o’zgaragan sharoitlarga o’tish bu bolalar uchun qiyin omil hisoblanadi. Ustiga ustak, go’daklar uyi bolalari og’irlashgan biologik va salomatligi ko’rsatkichlari har doim ham optimal darajada emas. Bu jixatlar ham markaziy nerv tizimi faoliyatining samaradorligini kamaytiradi.

Adaptatsiyaning barcha shakllarini o’rganish bolaning yangi muhit sharoitlariga moslashuv bosqichlarini, shuningdek, adaptatsiya bosqichining murakkabligi darajasini belgilovchi omillarni aniqlash imkonini beradi.