Maxsulot tannarxi tarkibi va bahoni shakllantirish maqsadida uning turlari. Kirish

Ishlab chiqarish harajatlari tarkibi to’g’risidagi Nizomga asosan barcha harajatlar quydagi guruhlarga ajratiladi.

• 
  Maxsulotning ishlab chiqarish tannarxi kiritiladigan harajatlar.
  
• 
  Asosiy faoliyatdan kelgan foydani aniqlash vaqtida harajatlar tarkibiga kiritiladigan ammo maxsulotning ishlab chiqarish tannarxiga kiritilmaydigan davr harajatlari.
  
• 
  Korxona umumxo’jalik faoliyati bo’yicha olingan foyda yoki zararni hisoblash paytida inobatga olinadigan korxona moliyaviy faoliyati bo’yicha harajatlar.
  
• 
  Foyda yoki daromad solog’ini to’lashdan oldingi foyda yoki zararni hisoblash vaqtida inobatga olinadigan favqulotda zararlar.
  

Shu sababli harajatlar moddalarini guruxlash quydagi ko’rinishda bo’ladi.

1.Maxsulotning ishlab chiqarish tannarxi.

• 
  bevosita va bilvosita moddiy harajatlar.
  
• 
  bevosita va bilvosita moddiy sarflar.
  
• 
  ishlab chiqarishga taluqli boshqa bevosita va bilvosita harajatlar, shu jumladan qo’shimcha harajatlar.
  

2.Davr harajatlari.

• 
  sotish bo’yicha harajatlar.
  
• 
  boshqarish harajatlari
  
• 
  boshqa operatsiyalarga oid harajatlar va zararlar
  
• 
  kelgusida soliqqa tortiladigan bazadan chiqariladigan hisobot davri harajatlari.
  

Shu sababli harajatlar moddalarini guruxlash quydagi ko’rinishda bo’ladi.

3.Moliyaviy faoliyat bo’yicha harajatlar.

• 
  foiz bo’yicha sarflar.
  
• 
  chet el valyutasining kursi o’zgarishidan ko’riladigan zararlar.
  
• 
  qimmatli qog’ozlarga qo’yilgan mablag’larni qayta baholash.
  

4.Moliyaviy faoliyat bo’yicha boshqa sarf-harajatlar

Maxsulot tannarxiga qo’shilish uslubiga qarab ishlab chiqarish harajatlari 2 guruhga bo’linadi. Bevosita(to’g’ri) harajatlar, bilvosita(egri) harajatlarga.