Maxsus psixologiya oligofrenopsixologiya surdopsixologiya logopsixologiya tiflopsixologiya toshkent 2013
Download 6.98 Mb. Pdf ko'rish
|
Maxsus psixologiya. Mo\'minova L.R.
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayanch so‘zlar va tushunchalar
|
Savol va topshiriqlar
1. Shaxs faoliyatida ko'rishning ahamiyati. Ko'rish analizator- larining nuqsoni, uning oqibatlarini tushuntiring. 2. Ko'rlik nuqsoni, uning turlari haqida gapiring. 3. Tiflopsixologiya fanining predmeti nima? 4. Zamonaviy tiflopsixologiya fanining metodologik asoslarini tushuntiring. 206 5. Tiflopsixologiya fanining yuzaga kelish tarixi haqida. 6. Fan metodlarini yoriting. Tayanch so‘zlar va tushunchalar 1. Tiflopsixologiya — maxsus psixologiyaning bir yo‘nalishi bolib, ko‘rish nuqsoni bo‘lgan shaxslar psixologiyasi bilan shug'ullanadi. 2. Korreksiya — to‘g‘rilash, yumshatish, hayotga moslashtirish, hayotda o‘z o'rinlarini topishga ko'maklashish. 3. Diagnostik metodlar — ruhiyatning ma’lum tomonlarini aniqlashga qaratilgan usullar. 12.2. Ko‘r va zaif ko‘ruvchi bolalarning ruhiy rivojlanish xususiyatlari Inson shaxsining toiaqonli, atroflicha, mukammal bo‘lib rivoj lanishi, shakllanishi uchun barcha analizatorlar sog‘lom boiishi lozim. Aks holda shaxs bir butun holda, m e’yorda rivojlanmaydi, aniqrog‘i rivojlana olmaydi. Analizatorlarning tuzilishi nafaqat atrofdan kelayotgan taassurotlarni qabul qilish, balki ularni tahlil qilish, faoliyatni nazorat qilish ham izdan chiqadi. Shuni ta’kidlab o'tish joizki, ko‘rish analizatorining zararlanishi inson psixikasining turli tomonlariga bir xilda ta’sir etmaydi. Ayrim qismlar, holatlar, jarayonlar chuqur zarar ko‘rsa, ayrimlari nisbatan yuzakiroq zarar ko‘rishi mumkin. Ko‘rlik muammosi insoniyat paydo boiibdiki, kishilarni o‘ylantirib keladi. Afsuski, har doim ham ilm-fan yu- tuqlari ko‘rlik ustidan to‘la g‘alaba qila olmaydi. Ko'rish jarayoni inson ruhiyatining rivojida alohida, kerak bo‘lsa yetakchi o‘rinni egallaydi. Tug'ilgan chaqaloqning dastlabki kunlaridagi rivoji uchun, m oijal olish faoliyati yetakchi o‘rinda turadi. Bu faoliyatning rivoji uchun esa ko‘rish a’zosi talab etiladi. Aks holda bola ko‘rmasa, unda m o‘ljal olish reaksiyasi rivojlanmaydi. Lekin, ko‘rish nuqsoni shaxsning turg‘un sifatlarining shakllanishida yetakchi ahamiyatga ega bo‘lmasligi mumkin. Bu sohadagi kamchiliklar maxsus ta ’lim- tarbiya orqali to‘g‘rilanib borishi mumkin. Ko‘rish nuqsoniga ega boigan bolalarning ruhiy taraqqiyoti qa tor qiyinchiliklar, to‘siqlar bilan birga kechadi. Buning boisi shun- daki, ko‘r yoki zaif ko‘ruvchilarning 90% tug'm a yoki ilk yoshlarda 207 orttirilgan bo'ladi. Ko'rish a’zosining chuqur zararlanishi natijasida Download 6.98 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|