Maxsus transformatorlar ko‘p chulg‘amli transformatorlar

28-rasm. Uch chulg‘amli transformatorning soddalashtirilgan
almashtirish sxemasi
K₁₂= K₁₃= .
Uch chulg‘amli transformatorning almashtirish sxemalarida ikkita ikkilamchi zanjiri mavjud bo‘lib, magnitlovchi toki kichik bo‘lganligi uchun almashtirish sxemasida magnitlovchi konturini chizish talab qilinmaydi. Uch chulg‘amli transformatorlarda ikkilamchi chulg‘amlardan birortasidagi yuklamaning o‘zgarishi boshqa ikkilamchi chulg‘amdagi kuchlanishning o‘zgarishiga sabab bo‘ladi, chunki birinchi chulg‘amdagi kuchlanishni pasayishi Z₁I₁ ham o‘zgaradi. Uch chulg‘amli transformatorlarning vektor diagrammasini almashtirish sxemasiga asosan ikki chulg‘amli transformatorning vektor diagrammasiga o‘xshash qurish mumkin.
Davlat standarti uch chulg‘amli kuch transformatorlarini quyidagi quvvat nisbatlarida tayyorlashni tavsiya qiladi:
1. 100% 100% 100%
2. 100% 100% 67%
3. 100% 67% 100%
4. 100% 67% 67%
Uch chulg‘amli transformatorlarning qisqa tutashuv kuchlanishlari eng katta quvvatli chulg‘amini nominal tokiga mos keluvchi toklariga nisbatan hisoblanadi.

Payvandlash transformatorlari

Payvandalash transformatorlari bir fazali pasaytiruvchi transformatorga o‘xshash bo‘lib, ikkilamchi chulg‘aminnig kuchlanishi U₂=6070Vni tashkil qiladi, bu kuchlanish payvandlash elektrodlari orasida elektr yoyining to‘liq yonishini taominlaydi. Payvandlash transformatori nominal yuklamagacha yuklanganda ikkilamchi chulg‘amining kuchlanishi 30V gacha kamayishi mumkin. Payvandlash transformatori uchun qisqa tutashuv rejimi normal rejim bo‘lib hisoblanadi, shuning uchun bu transformatorning tashqi tavsifi keskin pasayuvchi xarakterga ega.
Payvandlash transformatorining chulg‘amlarining induktivligi katta bo‘lganligi sababli ularning quvvat koeffitsiyenti sos   0.4 yoki 0.5 ga teng bo‘ladi.

29-rasm. Reaktiv katushkali payvandlash