Mehnat bozorining turlari

Tashkillashtirilgan mehnat bozori eng rivojlangan mehnat bozori xisoblanadi. Bunday mehnat bozorida davlatning ish bilan bandlik siyosatini izchil amalga oshirish maqsadida uning infratuzilmasi rivojlantirilgan buladi, iqtisodiyotdagi tarkibiy uzgarishlar xisobga olinadi.
Pinhona (tartibga solinmaydigan) mexnat bozori - pinxona iqtisodiyot maxsulidir. Mexnat bozorining bunday turida yollanma xodimlar biron-bir ijtimoiy ximoyagaega bulmaydi. SHu bilan birga, bunday bozorlarda yollanma xodimlar muayyan darajada yukori moddiy ragbatlantirish xisobiga, ish bilan bandlik xamda mexdat muxofazasi kafolatlari bulmasa ham, ishlashga tayyor buladi.
3. Iqtisodiyot tarmoqlarida tarkib topgan kasblar, mehnat faoliyatining turlari, yosh va jinslar buyicha: bunda fuqarolar toifalaridan kelib chiqqan xolda tarkibiy mehnat bozorlarining turlari farqlanadi.
Ular, asosan, quyidagilardan iborat:
- kasblar va mehnat faoliyatining turlari buyicha (o’qituvchilar,
xisobchilar, huquqshunoslar, tibbiyot, san’at, adabiyot va boshqa sohalar xodimlari) mehnat bozorlari;
- yosh va jins xususiyatlari buyicha (yoshlar, xotin-kizlar va boshkalar) mexnat bozorlari.
Ёлланма ходимнинг иш берувчилардан ҳуқуқий ва ижтимоий ҳимоя қилинганлиги
Иш берувчининг ишчи кучига мустақил талаби
Иш ҳақи ва бошқа қонуний даромадлар чегарасини эркин белгиланганлиги
Ишчи кучининг эркин таклифи
Меҳнат бозорини шаклланиш тамойил-лари

Меҳнат бозорини тартибга солиниши меҳнат бозорида юзага келадиган ижтимоий-иқтисодий муносабатлар тизимида аҳолининг иш билан бандлиги ва меҳнат шароитларини белгилаш, у ёки бу ижтимоий муаммоларни ҳал қилиш, ижтимоий-меҳнат можароларини бартараф этиш бўйича иш берувчилар билан ёлланма ходимлар ўртасидаги муносабатларни мувофиқлаштириш орқали амалга оширилади.

• Меҳнат бозорини тартибга солиниши меҳнат бозорида юзага келадиган ижтимоий-иқтисодий муносабатлар тизимида аҳолининг иш билан бандлиги ва меҳнат шароитларини белгилаш, у ёки бу ижтимоий муаммоларни ҳал қилиш, ижтимоий-меҳнат можароларини бартараф этиш бўйича иш берувчилар билан ёлланма ходимлар ўртасидаги муносабатларни мувофиқлаштириш орқали амалга оширилади.