Mehnat va uning jamiyat taraqqiyotida tutgan o‘rni


Download 0.61 Mb.
bet11/13
Sana08.03.2023
Hajmi0.61 Mb.
#1248263
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
8Mehnat iqtisodiyoti» fanining innovatsion rivojlanish sharoitlaridagi vazifalari

Uilyam Petti (1623-1687) – ingliz iqtisodchisi va statistikachisi. 1623 yilning 26 mayida Ramsida yashaydigan, uncha boy bo‘lmagan movut tayyorlab chiqaruvchi hunarmand oilasida tug‘ilgan. Petti iqtisodiy fan tarixida sezilarli iz qoldirdi. Ba’zi mualliflar uni merkantilizmning atoqli vakili deb biladilar, boshqa mualliflar uning asosiy xizmatini tadqiqotlar statistik-iqtisodiy usulining asoslari yaratganligidan iborat deb biladilar. Petti aholi, uning ko‘payishi, joylashishi, ish bilan bandligi masalalari bilan shug‘ullanar edi va uni Jon Graunt bilan bir qatorda demografik statistikaning asoschilari sirasiga kiritish mumkin.

  • Uilyam Petti (1623-1687) – ingliz iqtisodchisi va statistikachisi. 1623 yilning 26 mayida Ramsida yashaydigan, uncha boy bo‘lmagan movut tayyorlab chiqaruvchi hunarmand oilasida tug‘ilgan. Petti iqtisodiy fan tarixida sezilarli iz qoldirdi. Ba’zi mualliflar uni merkantilizmning atoqli vakili deb biladilar, boshqa mualliflar uning asosiy xizmatini tadqiqotlar statistik-iqtisodiy usulining asoslari yaratganligidan iborat deb biladilar. Petti aholi, uning ko‘payishi, joylashishi, ish bilan bandligi masalalari bilan shug‘ullanar edi va uni Jon Graunt bilan bir qatorda demografik statistikaning asoschilari sirasiga kiritish mumkin.
  • Per Buagilber (17.2.1646-10.10.1714) – fransuz iqtisodchisi, Fransiyadagi burjua siyosiy iqtisodi klassik maktabining asoschisi, mehnat qiymati nazariyasining asoschilaridan biri. U bozordagi narx bilan “haqiqiy qiymat”ni farqlar, ish vaqtini “haqiqiy qiymat”ning me’yori deb bilar edi. Buagilber pulni asosiy balo va xalq kulfatlarining sababi deb qaragan. U pulning hokimiyatini yo‘q qilish uchun pulning rolini muomalaning oddiy vositasidangina iborat qilib qo‘yish zarur deb hisoblar edi.

Tashqi savdo hisobiga oltin va kumush pul olinishini mamlakat boyishining manbai deb bilgan merkantilistlarga qarshi o‘laroq, U. Petti xalq boyligi moddiy ishlab chiqarishning barcha sohalarida yaratiladi va «mehnat boylikning otasi, yer esa uning onasidir»qoidasini birinchi bor ta’rifladi. U. Petti tovarning narxi uni ishlab chiqarishga sarflangan mehnat miqdori yoki muayyan yer miqdorining qiymati bilan hisoblanadi, degan edi. Bu uni narxning shakllanish mexanizmiga sarf nuqtai nazaridan yondashganligidan dalolat beradi. Mehnatning unumli va unumsiz mehnatga ajratilishi ham shu olimning qarashlari bilan bog‘liq.

  • Tashqi savdo hisobiga oltin va kumush pul olinishini mamlakat boyishining manbai deb bilgan merkantilistlarga qarshi o‘laroq, U. Petti xalq boyligi moddiy ishlab chiqarishning barcha sohalarida yaratiladi va «mehnat boylikning otasi, yer esa uning onasidir»qoidasini birinchi bor ta’rifladi. U. Petti tovarning narxi uni ishlab chiqarishga sarflangan mehnat miqdori yoki muayyan yer miqdorining qiymati bilan hisoblanadi, degan edi. Bu uni narxning shakllanish mexanizmiga sarf nuqtai nazaridan yondashganligidan dalolat beradi. Mehnatning unumli va unumsiz mehnatga ajratilishi ham shu olimning qarashlari bilan bog‘liq.
  • XVIII asrda Fransiyada klassik yo‘nalish doirasida fiziokratlar maktabi shakllandi va bu maktab vakillari fermerlarni himoya qilish asosida qishloq xo‘jaligini rivojlantirish mamlakatni og‘ir ahvoldan chiqarishning bosh yo‘lidir deb bilganlar. Ushbu maktabning asoschisi Fransua Kene mehnat sof mahsulot manbai ekanligi to‘g‘risidagi ta’limotni yaratdi.

Download 0.61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling