Ámeliy jumıs Metall hám birikpeler korroziyalanish (tat basıw ) procesi hám korroziyalanishdan saqlanıwdı úyreniw. Metallemes materiallar hám olardan tayarlanatuǵın detallarni úyreniw. Plastmassalar hám olardıń dúzilisin úyreniw

Polimerlarining metallarga bolǵan adgeziyalanishi basqarıw usılları.
Adgeziyaning basqarıw usılları, tiykarınan, polimer hám metallarning fizikalıq hám ximik ózgesheliklerine, olar maydanınıń jaǵdayına baylanıslı boladı. Tómende biz polimerlarning metallarga bolǵan adgeziyasini házirge shekem málim bolǵan basqarıw usılların keltirdik (1-keste). Sol sxemaǵa tiykarınan adgeziyani basqarıw usılların eki úlken klassga hám tórtew mayda klassga bolıw múmkin. Ádetde adgezion birikpeler alıp atırǵanda ústlerdi hár túrlı pataslıqlardan tazalaw zárúr. Metall maydanın mexanik islew kóp qollanılatuǵın usıllardan biri bolıp tabıladı. Metall maydanın keskich menen kesip tazalaw yamasa jonıw múmkin, sonıń menen birge yuzani jilvir tas menen de islew múmkin. Úlken hám quramalı konfiguratsiyaga iye bolǵan ústlerdi metall drop yamasa qum danaların basım astında atip islew talay nátiyjeli usıllardan biri. Mexanik usılda islengen (tazalanǵan ) maydan ózinden hár túrlı energiyaǵa iye bolǵan elektronlar shıǵaradı. Sol intensivligi (shıǵıw jedelligi) arqalı yuzani mexanik islengennen keyingi fizikalıq hám mexanik aktivligin málim dárejede xarakterlew múmkin.
Mısalı. Qum menen metall maydanın mexanik polimerning metallǵa bolǵan adgeziyasini asıwı gúzetilgen. Ekenin aytıw kerek. ápiwayı sharayatta metall maydanında oksidlengen perde (qatlam ) menen oralǵan boladı. Bul qatlam óziniń ximiyalıq quramı hám qalıńlıǵı menen xarakterlenedi. Sonıń menen birge bir metalldıń maydanında bir neshe izbe-iz jaylasqan hár túrlı quramlı oksidli qatlamlar da bolıwı múmkin. Bul qatlamlar quramları hám qalıńlıqları menen xarakterlenip, adgeziya muǵdarına tásir kórsetediler. Mısalı, polikapromidning (kapronning) polatqa bolǵan adgeziyasi metall maydanı qatlamı bolsa, bir muncha kóp bolıwı ádebiyatda belgilengen. Ximiyalıq modifikatsiyalaw usıllarınan eń kóp tarqalǵanı yuzani fosfatlash bolıp tabıladı. Metall maydanında payda etińan gewek fosfat qatlamı polimer qoplamlar ushın jaqsı tiykar esaplanadı. Házirgi waqıtta bul usıl sanaat kóleminde keń qollanılıp atır. Adgeziyani ózgeriwine polimer maydanın modifikatsiyalaw da úlken tásir etedi. Mısalı, joqarı
tıǵızlıqqa iye bo'lgam polietilenni ksilolda (ximiyalıq birikpe) juwılsa, polimerning metallǵa bolǵan adgeziyasi 1, 5-2, 5 asıwı gúzetiledi. Soǵan uqsas, adgeziyani polimer materiallardı termooksidlar, olarǵa nur tásir ettiriw, basqa ximiyalıq birikpelerdi polimerga kepserlew usılları menen de alıw múmkin.
Polimerlarning adgeziyasini basqarıw usıllarınan eń ápiwayısı hám tásirlii -polimerlarni kólemi modifikatsiyalaw bolıp tabıladı. Bul usıldı eki qıylı jol menen-molekulyar modifikasiyalash yamasa geterogen qattı qosımshalardı polimer quramına qosıp kompozitsion payda etiw jolı menen ámelge tapsırıw múmkin. Molekulyar modifikatsiyalawǵa polimer quramına molekulyar salmaǵı kishkene bolǵan deneler (termostalibilizatorlar, toqıma struktura payda etiwshi agentler, plastifikatorlar) qosıw, polimer quramın, dúzilisin hám molekulyar salmaǵın ionizatsiyalovchi nur, vakuumda termik tásir etiw yamasa monomerli ortalıqta islew jolı menen ózgertiw sıyaqlı usıllar kiredi.


Qadaǵalaw sorawları:
1. Plastmassa dep qanday birikpege aytıladı?
2. Organikalıq tolıqlawıshlı termoplastik plastmassalar qaysılar?
3. Organikalıq ayna qanday ayna?