Меҳнат бозори. Режа Меҳнат бозори. Меҳнат бозорининг хусусиятлари

Индивидуал меҳнат таклифи эгри чизиғи
Бундай ҳолда, алмаштириш самараси устунлик қилади ва ишчиларни бўш вақтни иш билан алмаштиришга ундайди. Бу иш ҳақи аста-секин ошиб борганда содир бўлади. Иш вақтининг кўпайиши билан дам олиш вақтининг долзарблиги ошади, чунки унга кам вақт қолади. Ходимга дам олиш учун эҳтиёж бўлган давр (вақт) келади. Бу ходим учун мақбул моддий таъминот даражасида содир бўлади. Шу сабабли, юқори иш ҳақи ставкаларида даромад самараси алмаштириш самарасига қараганда кучлироқ бўлади, бу эса ишчини ишдан холи бўлиб, бўш вақтга кўпроқ вақт ажратишга ва унинг меҳнат таклифини камайтиришга ундайди.
Меҳнатнинг бозор таклифи эгри чизиғи.
Меҳнатнинг бозор таклифи эгри чизиғи одатда ижобий оғишга эга. Ишчилар ўртасидаги рақобат, касбларни ўзгартириш имконияти иш ҳақи ставкаларини тенглаштиришга олиб келади.
Тармоқ даражасида ишчи кучи таклифи маълум бир касбдаги ишчилар сони, маълум бир профилдаги меҳнат ресурсларини тайёрлаш ва қайта тайёрлаш имкониятлари ва бошқалар билан белгиланади.
Макро даражада - аҳоли сони, ундаги меҳнатга лаёқатли фуқаролар улуши, жинс ва ёш таркиби, бир ходимга ўртача ишлаган соатлар сони меҳнат таклифи бўлади.
Меҳнат таклифи эгри чизиғи (SL) иш ҳақининг ошиши билан меҳнат таклифи қийматининг ошиб боришини, камайиши билан эса ишчи кучи таклифи ҳажмининг камайишини кўрсатади.
Иқтисодий маънода SL меҳнат таклифи эгри чизиғи MRCL маржинал меҳнат харажатлари эгри чизиғидир.
Меҳнат бозоридаги мувозанат меҳнатнинг маржинал унумдорлиги меҳнатнинг маржинал нархига тенг бўлганда эришилади: MRPL= MRCL.
Меҳнат бозоридаги мувозанат
Юқоридаги расмда E нуқтасида ишчи кучига бўлган талаб ишчи кучи таклифига тенг. Бу шуни англатадики, WЕ иш ҳақи тўлашга тайёр бўлган ишлаб чиқарувчи фирмалар бозорда керакли миқдордаги ишчи кучини топадилар, уларнинг ишчи кучига бўлган талаби тўлиқ қондирилади. WЕ дан ташқари ҳар қандай бошқа иш ҳақи қиймати учун меҳнат бозоридаги мувозанат бузилади.
Ишчи кучига