Menejer — bu: boshqaruv apparatida muayyan lavozimni egallagan shaxs uch kishidan kam bo‘lmagan qo‘l ostida ishlovchiga EGA bo‘lgan rahbar tadbirkor shaxs, uch kishidan kam bo‘lmagan qo‘l ostida ishlovchiga EGA bo‘lgan rahbar

Ilk menejment konsepsiyasining asoschisi kim?
- A.Fayol.
- A.Maslou
- F.U.Teylor
- E.Meyo.


Menejment fan sifatida qachon va qayerda shakllangan?
- XIX asr oxiri Yevropada
- XIX asr oxiri-XX asr boshi AQShda
- XIX asrda Fransiyada
- XX asr boshida Germaniyada.


F Teylorning diqqat markazida, eng avvalo?
- 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi
- «insoniy munosabatlar», «birdamlik ruxi», «mushtaraklik tuyg‘usyushi shakllantirish fikri turadi
- yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g‘oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi gdek oqil va sog‘lom fikr turadi
- ikki prinsip, ya’ni aniq qo‘yilgan maqsad va g‘oyalar, shunin


Ilmiy boshqaruv maktabi fikrlarining rivojlanishi davri?
- 1950 yildan hozirgi davrgacha
- 1885-1920 yil.
- 1920-1950 yil,
- 1930—1950 yildan hozirgi davrgacha

Klassik yoki ma’muriy boshqaruv maktabi fikrlarning rivojlanish davri?

- 1930 yildan hozirgi davrgacha.
- 1885-1920 yil
- 1920-1950 yil
- 1950 —hozirgi davrgacha.

Klassik —ma’muriy maktabning yorqin namoyondasi?

- Abraham Maslou
- Anri Fayol.
- F.Teylor
- Meri Parker Follet

A.Fayol boshqarishni?

- kelajakni ko’ruvchi, faoliyatini takomilashtiruvchi qurol deb ataydi.
- tashkilotni idora qiluvchi, faoliyat turlarini muvofiqlashtiruvchi qaror va buyruqlarning bajarilishini nazorat qiluvchi qurol deb ataydi.
- takomillashtiruvchi, tashkilotni idora qiluvchi qurol deb ataydi
- kelajakni ko’ruvchi, faoliyatini takomilashtiruvchi, tashkilotni idora qiluvchi, faoliyat turlarini muvofiqlashtiruvchi qaror va buyruqlarning bajarilishini nazorat qiluvchi kuchli qurol deb ataydi.

A. Fayolning diqqat markazida, eng avvalo?

- ikki prinsip, ya’ni aniq qo‘yilgan maqsad va g‘oyalar, shuningdek oqil va sog‘lom fikr yotadi
- yollanma ishchilar mehnatining unumdorligini oshirishda g‘oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi
- 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi.
- «Insoniy munosabatlar» ni shakllantirish fikri turadi

Insoniy munosabatlar yoki xulq — atvor maktabi fikrlarining rivojlanish davri?

- 1950 yildan hozirgi davrgacha
- 1930 yildan hozirgi davrgacha,
- 1885-1920 yil.
- 1920- 1950 yil.

Insoniy munosabatlar maktabga kim asos solgan?

- Meri Parker Follet(1930-1940)
- Abraham Maslou(1940-1950)
- Amerikalik jamiyatshunos va ruxshunos E.Meyo (1880-1949)
- F.Teylor(1880-1920)

«Insoniy munosabatlar» maktabi?

- «Teylorizm» ga qarshi turuvchi maktabdir
- ishchi —bu fikrsiz robot emas degan g‘oyani ilgari surgan va «Teylorizm» ga qarshi turuvchi maktabdir
- mehnatni texnokratik boshqarilishiga asos solgan maktabdir
- «Teylorizm»ni qo‘llab quvvatlovchi maktabdir

X(iks)vaY(igrek) nazariyasining namoyandasi kim?

- amerikalik muxandis F. Teylor
- amerikalik iqtisodchi G. Emerson
- amerikalik olim D. Mak-Gregor.
- fransuz olimi A Fayol

X(iks)nazariyasiga ko’ra yollanma xodim?

- tabiatan faol, tashabbuskor bо‘ladi
- uddaburon bо‘ladi
- о‘z zimmasiga ma’suliyat olishga tayyor bо‘ladi
- tabiatan yalqov bо‘ladi.

Y(igrek)nazariyasiga kо‘ra yollanma xodim?

- izzattalab bo’ladi
- tabiatan faol, uddaburon, tashabbuskor bo’ladi
- tabiatan yalkov bo’ladi
- faxm-farosatsiz bo’ladi

«Struktura» (tarkia) lotincha so’z bo’lib?

- o’zaro bog’liq ravishda joylashishi, to’zilishini bildiradi
- narsalar tarkibiy qismlarining
- narsalar tarkibiy qismlarining o’zaro bog’liq ravishda joylashishi, tuzilishini bildiradi
- qismlariningo’zaro bog’liq ravishda joylashishi

Boshqarish bosqichi – bu :

- funktsiyalarini bajaruvchi mustaqil tarkibiy bo’limlaridir
- iyerarxiyaning muayyan darajasida amal qiladigan bo’g’indir
- muayyan darajasida amal qiladigan bo’g’indir
- boshqarishning mustaqil tarkibiy bo’limlaridir

Boshqarish bo’g’ini – bu :

- funktsiyalarini bajaruvchi mustaqil tarkibiy bo’limlaridir
- boshqarishning ayrim funktsiyalarini bajaruvchi mustaqil tarkibiy bo’limlaridir
- muayyan darajasida amal qiladigan bo’g’indir
- boshqarishning ayrim yoki qator funktsiyalarini bajaruvchi mustaqil tarkibiy bo’limlaridir

Chiziqli tarkib ?

- har bir rahbar o’ziga ishonib topshirilgan bo’linma faoliyatini yakkaboshchilik asosida boshqaradi va barcha zarur qarorlarni mustaqil ravishda qabul qiladi
- boshqarish tarkibining eng sodda turi bo’lib qabul qiladi
- boshqarish tarkibining eng sodda turi bo’lib, bunda har bir rahbar o’ziga ishonib topshirilgan bo’linma faoliyatini yakkaboshchilik asosida boshqaradi va barcha zarur qarorlarni mustaqil ravishda qabul qiladi
- har bir rahbar o’ziga ishonib topshirilgan bo’linma faoliyatini yakkaboshchilik asosida boshqaradi

Chiziqli – shtabli tarkib ?

- boshqarish tarkibining eng sodda turi bo’lib qabul qiladi
- har bir rahbar o’ziga ishonib topshirilgan bo’linma faoliyatini yakkaboshchilik asosida boshqaradi
- maslahatchilar kengashi, ya'ni shtablar tuzish orqali tashkil etiladi
- har bir rahbar huzurida ixtisoslashgan xizmatlar, maslahatchilar kengashi, ya'ni shtablar tuzish orqali tashkil etiladi

Matritsaviy tarkib ?

- u mahsuloti nisbatan qisqa «umr» ko’radigan va tez-tez o’zgarib turadigan korxonalar tomonidan qullaniladi
- boyicha boshqarish ancha murakkab bo’lib, u mahsuloti nisbatan qisqa «umr» ko’radigan va tez-tez o’zgarib turadigan korxonalar tomonidan qo’llaniladi
- boyicha boshqarish ancha murakkab bo’lib, u mahsuloti nisbatan qisqa «umr» ko’radigan korxonalar tomonidan qo’llaniladi
- murakkab bo’lib, u mahsuloti nisbatan qisqa «umr» ko’radigan va tez-tez o’zgarib turadigan korxonalar tomonidan qo’llaniladi

Bozor iqtisodiyot sharotida O’zbekiston davlat quyidagi qaysi pirinsiplarga asoslanib boshqariladi?

- iqtisodiy munosabatlarni demokratiyalash prinsipi
- yuksak ma’naviyat prinsipi
- demokratiya prinsipi
- iqtisodiy munosabatlarni demokratiyalash prinsipi,yuksak ma’naviyat prinsipi; demokratiya prinsipi

Ma’muriy buyruqbozlik tizimi sharoitida davlat quyidagi qaysi tamoyillarga asoslanib boshqariladi?

- yuksak ma’naviyat prinsipi
- demokratiyani tan olish prinsipi.
- qayta aloqalar prinsipi,
- demokratiyalash prinsipi,

Qо‘shma korxonalar deganda?

- davlat va jamoa mulki asosida tashkil topgan korxona tushuniladi;
- xususiy va davlat mulki asosida tashkil topgan korxona tushuniladi
- milliy va xorijiy kapital asosida tashkil topgan korxona tushuniladi:
- xususiy va jamoa mulki asosida tashkil topgan korxona tushuniladi;

Mulkni dаvlаt tаsаrrufidаn chiqаrish dеgаndа nimаni tushunаsiz?

- yеrgа хususiy mulkchilikni,
- dаvlаt mulkini bоshqаrish huquqini mulk jаmоаsigа bеrilishi,
- dаvlаt mulkini хususiy mulkkа аylаntirishni
- dаvlаtgа qаrаshli mulkni bоshqа mulk shаkligа аylаntirishni.

Iqtisodiy munosabatlarni demokratiyalash prinsipi deganda?

- davlat va jamiyat boshqaruvida qonunning ustuvorligi tushiniladi
- monopollashgan iqtisoddan erkin iqtisodga o’tish tushiniladi.
- respublikaning dunyo xamjamiyatiga kirish sur’atlarini tezlashtirish tushiniladi,
- mustaqil fikrni kengroq anglash tushiniladi,

Demokratiya prinsipi deganda?

- qat’iy belgilangan narxlarda erkin narxlarga o’tish tushiniladi.
- o’zining va xalqining, vatanning qadr-qiymati, or-nomusini anglab, uni himoya qilish tushiniladi.
- sotsialistik musobaqadan erkin raqobatga o’tish tushiniladi
- barcha fuqarolarning teng huquqligi tushiniladi

Yuksak ma’naviyat prinsipi deganda?

- sotsialistik musobaqadan erkin raqobatga o’tish tushiniladi
- yangi fikriy kashfiyotlar, yuksak goyalar, niyatlar ogushida mehnat qilish, iste’dodi, bor imkoniyati, kerak bo’lsa jonini yurt istiqboli, eliga bahshida etish tushiniladi
- ozchilikni ko’pchilikka buysunishi tushiniladi
- davlat mulkidan mulkchilikning turli shakllarga tayangan iqtisodiyotiga o’tish tushiniladi

Mulkchilikni qanday tushunasiz?

- mulkni taqsimlash jarayoni
- mulkchilik munosabatlari
- turli mulk shakllarining yig‘indisi
- kishilar о‘rtasidagi mehnat natijalarini о‘zlashtirish yuzasidagi munosabatlar

Mulkchilik obyektini kо‘rsating?

- mehnat qobilyati
- ishlab chiqarish imkoniyati
- mol-mulkka aylangan barcha boyliklar.
- mulk munosabatlari-ning ishtirokchilari

Mulkchilik subyektini kо‘rsating?

- faqatgina davlat mahkamalari
- mulkni о‘zlashtirishda qatnashuvchilar
- yer, suv, kon va hokazo
- shaxsiy mulk

Mulk munosabatlari tarkibiga kirmaydigan tarkibiy qismlarni aniqlang?

- foydalanish
- ayriboshlash
- egalik qilish
- o‘zlashtirish.

Boshqarish pog‘ona (daraja) lariga qarab maqsadlar qanday turlarga bо‘linadi?

- iqtisodiy maqsadlar
- siyosiy maqsadlar
- ijtimoiy maqsadlar
- sotsial maqsadlar

«Funktsiya» - bu :

- inglizcha so’z bo’lib biror kimsa yoki narsaning ish, faoliyat doirasi degan ma'nolarni bildiradi
- fransuzcha so’z bo’lib faoliyat doirasi, vazifasi, degan ma'nolarni bildiradi
- nemischa so’z bo’lib faoliyat doirasi, vazifasi, degan ma'nolarni bildiradi
- lotincha so’z bo’lib biror kimsa yoki narsaning ish, faoliyat doirasi, vazifasi, degan ma'nolarni bildiradi

«Vazifa» - bu :

- hal qilinishi lozim bo’lgan masala, erishilishi lozim bo’lgan, kuzda tutilgan maqsad
- masala, erishilishi lozim bo’lgan, kuzda tutilgan maqsad
- amalga oshirilishi, hal qilinishi lozim bo’lgan masala, erishilishi lozim bo’lgan, kuzda tutilgan maqsad
- amalga oshirilishi kuzda tutilgan maqsad

Boshqaruv funktsiyasi deganda?

- u yoki bu obektni bir turdagi ishlar majmuasi tushuniladi
- u yoki bu obektni boshqarishga oid aniq vazifalarni hal etishga qaratilgan bir turdagi ishlar majmuasi tushuniladi
- boshqarishga oid aniq bir turdagi ishlar majmuasi tushuniladi
- boshqarishga oid aniq vazifalarni hal etishga qaratilgan bir turdagi ishlar majmuasi tushuniladi

Quyida qayd qilinganlarning qaysi biri boshqarish funksiyasi hisoblanadi?

- rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish va muvofiqlashtirish, motivlashtirish va nazorat
- rejalashtirish, tashkil qilish, tartibga solish
- tartibga solish va muvofiqlashtirish, motivlashtirish
- muvofiqlashtirish, motivlashtirish va nazorat

Boshqarish faoliyati turlariga qarab boshqarish funksiyalari?

- xududiy va tarmoq funktsiyalariga bo‘linadi
- rahbar va bo‘ysunuvchi funktsiyalariga bo‘linadi
- umumiy (asosiy) va aniq funktsiyalarga bo‘linadi
- xududiy va tarmoq funktsiyalariga bo‘linadi.raxbar va bo‘ysunuvchi funktsiyalariga bo‘linadi.umumiy (asosiy) va aniq funktsiyalarga bo‘linadi

Usul – bu :

- o‘rganish yoki ta'sir ko’rsatish usulidir
- ta'sir ko’rsatish usulidir
- tadqiqot qilish yoki ta'sir ko’rsatish usulidir
- tadqiqot qilish usulidir

Tadqiqotqilish nuqtai nazaridan uslub deganda ?

- o’rganish jarayonida qullaniladigan usullar tushuniladi
- boshqaruv obektini o’rganish jarayonida qo’llaniladigan usullar tushuniladi
- boshqaruv obektida qo’llaniladigan usullar tushuniladi
- o’rganish usullar tushuniladi

Ta'sir ko’rsatish nuqtai nazaridan esa usul deganda ?

- boshqarish funktsiyalarini amalga oshirish uchun boshqaruv obektiga ta'sir o’tkazish usullari tushuniladi
- boshqaruv obektiga ta'sir o‘tkazish usullari tushuniladi
- amalga oshirish uchun boshqaruv obektiga ta'sir o‘tkazish usullari tushuniladi
- boshqarish funktsiyalarini amalga oshirish usullari tushuniladi

Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning iqtisodiy funksiyasiga kiradi?

- mehnat sharoitini yaratish
- marketing xizmatini uyushtirish
- xodimlarni insoniylik ruxida tarbiyalash
- ishlab chiqarishni tashkil qilish

Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ijtimoiy funksiyasiga kiradi?

- xodimlarni mexr-shavqatli va o’zaro munosabatlarda sabr-toqatli bo’lish ruxida tarbiyalash,
- axborotlar oqimini tashkil qilish
- ijtimoiy ximoyani ta’minlash.
- mablag’larning doiraviy aylanishini ta’minlash,

Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri boshqarishning ma’naviy-ma’rifiy funksiyasiga kiradi?

- xodimlarning sotsial extiyojlarini qondirish
- foyda olish ta’minlash
- xodimlarda xalollikni, adolat tuygusini tarbiyalashga xizmat qilish
- boshqarish apparati xodimlari o’rtasida ma’suliyatlarni belgilash

Bozor iqtisodiyotida «nima ishlab chiqarish zarur?»

- ijtimoiy iste’mol xarakteridagi ne’matlar
- extiyojini qondiradigan tovarlar
- foyda keltirish mumkin bo’lgan tovarlar, ijtimoiy iste’mol xarakteridagi ne’matlar, extiyojini qondiradigan tovarlar
- foyda keltirish mumkin bo’lgan tovarlar

Korxona – bu:

- yirik kо‘p tarmoqli kooperatsiya
- yuridik shaxs huquqiga ega bо‘lgan mustaqil xо‘jalik yurituvchi subyekt, mehnat jamoasi
- kooperatsiyaning birlamchi bо‘g‘ini, monopolistik birlashmalarning bir shakli, extiyojini qondiradigan tovarlar
- monopolistik birlashmalarning bir shakli

Sof iqtisodiy ma’noda «bozor» tushunchasi nimani anglatadi?

- bozor subyektlari ijtimoiiy manfaatlarining amalga oshishini
- ishlab chiqaruvchi (sotuvchi) va iste’molchi (xaridor)larning tovarlarini
- sotuvchi va xaridorlar to’planib, ayirboshlangan amalga oshiriladigan joyni
- bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining amalga oshishini

Quyida qayd qilingan tadbirkorlik faoliyatining qaysi biriga О‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi litsenziya beradi?

- preparatlar ishlab chiqarish yoki sotish bilan bog‘liq faoliyatga
- qimmatbaho metallari va noyob yer osti metallari bilan bog‘liq faoliyatga
- sovuq qurollar ishlab chiqarish va sotish bilan bog‘liq faoliyatga
- qimmatli qog‘ozlarni ishlab chiqarish bilan bog‘liq faoliyatga

Bozorning qaysi turida ishlab chiqarishning provard natijalari ayirbosh qilinadi?

- tabiiy resurslar (yer) bozori
- ishchi kuchi (mexnat) bozori
- (ishchi kuchi) kapital bozori
- iste’molchilik tovarlar bozori

Quyidagilarning qaysi biri chakana savdo shaxobchalarining tarkibiy qismi hisoblanadi?

- supermaketlar
- dehqon bozori
- xizmat ko’rsatish uylari
- ixtisoslashgan va universal magazinlar

Qaysi bozorda tovarlar ishlab chiqarish iste’moli ya’ni unumli iste’mol uchun ayirbosh qilinadi?

- ishlab chiqarish vositalari bozorida
- iste’mol tovarlari bozorida
- moliya bozorida.
- intelaktul tovarlar bozori.

Bozorda juda ko’p sotuvchilar va xaridorlar mavjud bo’lib, ulardan xech biri baxolarga o’z ta’sirini o’tkaza olmasa, xamda bozorga kirish uchun xech qanday to’siqlar bo’lmasa, bu qanday bozorni xarakterlaydi?

- sof manopolistik bozor,
- monopolistik raqobatli bozor,
- oligapolistik bozor
- sof raqobatli bozor.

Qaysi bozorda broker va liderlar vositachilik qiladi?

- qimmatli qogozlar bozorida
- ishlab chikarish vositalari bozorida,
- qarz majburiyatlari bozorida
- ishchi kuchi (mexnat) bozorida

«Tadbirkor», «tadbirkorlik» tushunchalarni hozirgi ma’nosida birinchi bo‘lib qo‘llagan olim?

- mashhur amerikalik iqtisodchi Y. Shumpeter
- XVII asr oxiri va XVIII asr boshlarida ingliz iqtisodchisi Richard Kantilon
- XVIII asrning oxiri va XIX asrning boshida mashhur fransuz iqtisodchisi J.B.Sey
- amerikalik iqtisodchi J.B.Klark

Qaysi olim tadbirkorlik faoliyatini ishlab chiqarishning uch mumtoz omillari – yer, kapital, mehnatning yaxlitligi deb ta’riflagan edi?

- amerikalik iqtisodchi J.B.Klark
- mashhur amerikalik iqtisodchi Y.Shumpeter
- XVIII asrning oxiri va XIX asrning boshida mashhur fransuz iqtisodchisi J.B.Sey
- XVIIasr oxiri va XVIII asr boshlarida ingliz iqtisodchisi Richard Kantilon

Qaysi olim birinchi bo‘lib ishlab chiqarishning uchta omiliga (yer, kapital, mehnat) to‘rtinchi omil – tashkillashtirish omilini qo‘shdi?

- XVIII asrning oxiri va XIX asrning boshida mashhur fransuz iqtisodchisi J.B.Sey.
- amerikalik iqtisodchi J.B.Klark.
- mashhur amerikalik iqtisodchi Y.Shumpeter
- fransuziqtisodchisi Andre Marshall (1907-1968 yy.) ,

Tadbirkorlik nazariyasining asoschisi Y.Shumpeter ajratganasosiy motivlar qaysi javobda keltirilgan?

- uchinchidan, mustaqil ish faoliyati beruvchi ijodkorlik quvonchi
- birinchidan, hokimlik qilish, hukmronlik, ta’sir qilishga ehtiyoj.
- ikkinchidan, aniq harakatlarni bajarish orqali erishish mumkin bo‘lgan g‘alabaga iroda, muvaffaqqiyat sari harakat.
- ikkinchidan, aniq harakatlarni bajarish orqali erishish mumkin bo‘lgan g‘alabaga iroda, muvaffaqqiyat sari harakat, birinchidan, hokimlik qilish, hukmronlik, ta’sir qilishga ehtiyoj

Tadbirkorlik – bu:

- tadbir bilan, puxta о‘ylab ish tutadigan kishi
- qonun xujjatlariga muvofiq daromad olishga qaratilgan tashabbuskor faoliyat
- yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan mahsulot ishlab chiqarish (xizmat kо‘rsatish) yо‘li bilan tavakkal qilib, о‘z mulkiy javobgarligi ostida amalga oshiriladigan tashabbuskorlik faoliyati
- bozor iqtisodiyotida xо‘jalik yuritishning asosiy subyekti hisoblanadi

Biznes – bu:

- tadbirkorlikning eng asosiy unsuridir
- shaxsiy boylik, foyda orttirishga qaratilgan ish
- puldan pul keltirib chiqarishdir
- ruxsat etilgan, jamiyat a’zolariga naf keltiruvchi faoliyat bilan shug‘ullanib, pul, daromad topishni bildiradi

Innovatsiya firmalari faoliyati bilan bog‘liq javobni toping?

- chek depozit va sertifikatlar oldi-sottisini yо‘lga qо‘yish
- yangiliklarni topish, ularni sotish va ishlab chiqarishga joriy etishga xizmat qilish
- vositachilik qilish
- muayyan bozor yо‘nalishida ixtisos-lashgan savdoni yuritish

Tadbirkorlikni shakllantirish uchun qanday sharoitlar yaratilishi kerak?

- ijtimoiy

- iqtisodiy
- huquqiy
- ijtimoiy iqtisodiyhuquqiy
Tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishning maqsadi?
- mamlakatimizda iqtisodiy o‘sishni ta’minlash, yangi ish o‘rinlarini tashkil qilish, bandlik muammosini hal etish, aholining daromadlari va farovonligini oshirishning muhim omili
- yangi ish o‘rinlarini tashkil qilish
- bandlik muammosini hal etish
- aholining daromadlari va farovonligini oshirishning muhim omili

Faoliyat maqsadi, turi va yo‘nalishlariga qarab tadbirkorlik faoliyatini qanday turlarini ajratish mumkin?

- ishlab chiqarish, tijorat
- tijorat, moliyaviy
- ishlab chiqarish, tijorat, moliyaviy va konsalting
- moliyaviy va konsalting

O‘zbekiston Respublikasida «Tadbirkorlik to‘g‘risida» gi qonuninng 5-moddasiga binoan tadbirkorlikning qanday shakllari mavjud?

- jamoa tadbirkorligi; aralash tadbirkorlik
- xususiy tadbirkorlik; jamoa tadbirkorligi
- yakka tartibdagi tadbirkorlik; xususiy tadbirkorlik
- yakkatartibdagi tadbirkorlik;xususiy tadbirkorlik;jamoa tadbirkorligi;aralash tadbirkorlik

Xususiy tadbirkorlik – bu:

- fuqarolar (alohida fuqaro) tomonidan o‘zlarining tavakkalchiliklari va mulkiy javobgarliklari ostida xo‘jalik faoliyatidir
- tavakkalchiliklari va mulkiy javobgarliklari ostida, shaxsiy daromad (foydа) olish maqsadida amaldagi qonunchilik asosida amalga oshiriladigan tashabbuskor xo‘jalik faoliyatidir
- fuqarolar (alohida fuqaro) tomonidan o‘zlarining tavakkalchiliklari va mulkiy javobgarliklari ostida, shaxsiy daromad (foydа) olish maqsadida amaldagi qonunchilik asosida amalga oshiriladigan tashabbuskor xo‘jalik faoliyatidir
- shaxsiy daromad (foydа) olish maqsadida amaldagi qonunchilik asosida amalga oshiriladigan tashabbuskor xo‘jalik faoliyatidir

Jamoa tadbirkorligi – bu:

- bir guruh fuqarolarning o‘zlariga ma’qul bo‘lgan mulkchilik shakllarida jamoalarga birlashib, jamoa korxonalarini tashkil qilishlari
- jamoa korxonalarini tashkil qilishlari va shu asosda tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishlaridir
- birguruh fuqarolarning o‘zlariga ma’qul bo‘lgan mulkchilik shakllarida jamoalarga birlashib, jamoa korxonalarini tashkil qilishlari va shu asosda tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishlaridir
- tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishlaridir

Yuridik shaxsni tashkil qilmagan tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi jismoniy shaxslar ham kichik va xususiy tadbirkorlikning subektlari hisoblanadilarmi?

- hisoblanmaydi.
- hisoblanadi hisoblanmaydi ayrim hollarda
- hisoblanadi
- ayrim hollarda

Nechi bo‘limdan iborat biznes-reja eng maqbul hisoblanadi?

- 7
- 6
- 5
- 8

Biznеs-markaz – bu :

- ishbilarmоnlarga sеrvis xizmatlari ko`rsatuvchi tuzilma
- tadbirkоr va ishbilarmоnlarga sеrvis xizmatlari ko`rsatuvchi tuzilma
- bоzоr iqtisоdiyoti uchun kadrlar tayyorlashning kеng miqyosli dasturini amalga оshiruvchi tuzilma
- o`qitish va оfis xizmatlarini ko`rsatuvchi tuzilmalar

Tashkiliy-ma'muriy usullarga?

- boshqarish apparatining muayyan strukturasini tuzish, har bir boshqaruv bug’inining funktsiyalarini belgilash, kadrlarni to’g’ri tanlash, buyruqlar, farmoyishlar va qo‘llanmalar chiqarish, ularning bajarilishini nazorat qilish, topshiriqlar va direktiv ko’rsatmalarni bajarmayotgan bo’linma va shaxslarga nisbatan majburiy choralarni qo’llash kiradi
- boshqarish apparatining muayyan strukturasini tuzish, har bir boshqaruv bug’inining funktsiyalarini belgilash, kadrlarni to’g’ri tanlash kiradi
- buyruqlar, farmoyishlar va qo‘llanmalar chiqarish, ularning bajarilishini nazorat qilish, topshiriqlar va direktiv ko’rsatmalarni bajarmayotgan bo’linma va shaxslarga nisbatan majburiy choralarni qo’llash kiradi
- shaxslarga nisbatan majburiy choralarni qo’llash boshqarish apparatining muayyan strukturasini tuzish, har bir boshqaruv bug’inining funktsiyalarini belgilash, kadrlarni to’g’ri tanlash kiradi

Tashkiliy-ma'muriy usullar necha turga bo‘linadi?

- 2(ikki)
- 3(ucht)
- 4(to‘rt)
- 5(besht)

Tashkiliy-ma'muriy usullar qo‘yidagi shakllarga bo‘linadi?

- loyihalash shakllari, farmoyish berish shakllari
- reglamentlash shakllari, farmoyish berish shakllari, loyihalash shakllari
- tashkiliy ta’sir ko‘rsatish shakllari, farmoyish berish shakllari
- tashkiliy ta’sir ko‘rsatish shakllari,

Boshqarishning iqtisodiy usullari ?

- iqtisodiy-ijtimoiy manfaatlarga asoslanadi
- iqtisodiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi
- ijtimoiymanfaatlardan foydalanishga asoslanadi
- siyosiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi

Manfaatlar necha hil bo’ladi?

- inson manfaatlari, jamoa manfaatlari,shaxsiy manfaatlar
- xalq manfaatlari, jamoa manfaatlari, shaxsiy manfaatlar
- jamiyat manfaatlari,xususiymanfaatlar
- umumjamiyat manfaatlari,jamoa manfaatlari,shaxsiy manfaatlar

Boshqarishning iqtisodiy usullari jumlasiga?

- kredit va foiz stavkasi,transfert to’lovlari,narx-navo va xozolar kiradi
- kredit va foiz stavkasi,soliq va soliq yuki,boj to’lovlari, subsidiya va sanktsiya,lizentsiya,transfert to’lovlari,narx-navo va xozolar kiradi
- soliq va soliq yuki,boj tulovlari,subsidiya va sanktsiya,lizentsiyava xozolar kiradi
- subsidiya va sanktsiya,lizentsiya,transfert to’lovlari,narx-navo va xozolar kiradi

Sotsial-ruxiy usullarning asosiy maqsadi ?

- jamoalarda ijtimoiy muhitni yaratishdir
- jamoalarda ruxiy muhitni yaratishdir
- jamoalarda sog’lom ijtimoiy-ruxiy muhitni yaratishdir
- korxonadasog’lom muhitni yaratishdir

Sotsial-ruxiy usulda?

- iqtisodiy–ma'naviy vaziyatga ta'sir etish yo’li bilan ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
- ijtimoiy–siyosiy vaziyatga ta'sir etish orqali boshqarishni bildiradi
- ijtimoiy–ma'naviy vaziyatga ta'sir etish yo’li bilan kishilarning fe'l-atvori, ruxiyatni hisobga olib ularning ijtimoiy (sotsial) talablarini qondirish orqali boshqarishni bildiradi
- ijtimoiy–ma'naviy vaziyatga ta'sir etish yo’li orqali boshqarishni bildiradi

Axborot-bu:

- ma'lumotlar va xabarlar to’plami
- xabarlar to’plami
- ma'lumotlar to’plami
- materiallar to‘plami

Boshqaruv tizimi-bu:

- axborotni uzatish, olishva berish jarayoni
- axborotni uzatish, olish, qayta ishlash va berish jarayoni
- qayta ishlash va berish jarayoni
- axborotni olish, qayta ishlash

Boshqarishda foydalaniladigan va bajarilishi uchun uzatiladigan axborotlarga quyidagi talablar quyiladi?

- ishonchlilik,tushunarli, bir ma'nolik, tezkorlik,to’liklik,tejamlilik
- tushunarli, bir ma'nolik,tezkorlik
- ishonchlilik,to’liklik,tejamlilik
- tezkorlik,to’liqlik,tejamlilik

Kommunikatsiya – bu :

- kishilar almashinuvidir
- kishilar o’rtasidagi o’zaro axborot almashinuvidir
- o’zaro axborot almashinuvi
- axborot almashinuvi

Dekodlashtirish va axborotni qabul qilish?

- dekodlashtirish deganda uzatilayotgan xabarni, axborotni qabul qiluvchi fikrini utkazish, belgilarda ifodalash tushuniladi
- dekodlashtirish deganda axborotni qabul qiluvchi fikrini utkazish, belgilarda ifodalash tushuniladi
- dekodlashtirish deganda uzatilayotgan xabarni belgilarda ifodalash tushuniladi
- dekodlashtirish deganda axborotni qabul qiluvchi belgilarda ifodalash tushuniladi

Aloqa qilish kanalini tanlash va axborot (xabar)ni uzatish?

- shunday kanallar turkumiga: pochta, telefon, telefaks, elektron pochta, kompyuter shoxobchasi va boshqalar kiradi
- kommunikatsiyaga muvofiq ravishda uzatish kanalini tanlaydi. Shunday kanallar turkumiga: pochta, telefon, telefaks, elektron pochta, kompyuter shoxobchasi va boshqalar kiradi
- kodlashtirish bilan bir qatorda axborotni uzatuvchi kommunikatsiyaga muvofiq ravishda uzatish kanalini tanlaydi
- kodlashtirish bilan bir qatorda axborotni uzatuvchi kommunikatsiyaga muvofiq ravishda uzatish kanalini tanlaydi. Shunday kanallar turkumiga: pochta, telefon, telefaks, elektron pochta, kompyuter shoxobchasi va boshqalar kiradi

Xujjat – bu :

- boshqarish jarayonini amalga oshirish uchun zarur bo’lgan voqealar, xodisalar, jarayonlar, faktlar to’grisidagi axborotlarni maxsus materiallarda turli usullar bilan mustaxkamlash vositasidir
- xodisalar, jarayonlar, faktlar to’grisidagi axborotlarni maxsus materiallarda turli usullar bilan mustaxkamlash vositasidir
- boshqarish jarayonini amalga oshirish, xodisalar, jarayonlar, faktlar to’grisidagi axborotlarni maxsus usullar bilan mustaxkamlash vositasidir
- axborotlarni maxsus materiallarda turli usullar bilan mustaxkamlash vositasidir

Boshqaruv mehnatining umumiy xajmida ish yuritish operatsiyalarining salmog’i katta va necha foizga yetadi?

- 40-50 foizgacha.
- 20-60 foizgacha
- 30-60 foizgacha
- 50-60 foizgacha.

Ish yuritish – bu :

- funktsiya va vazifalarini bajarish davomida xujjatlar ustida olib boriladigan ish usullari va jarayonlari majmuasidir
- korxonalarning o’z funktsiya va vazifalarini bajarish davomida xujjatlar ustida olib boriladigan ish usullari va jarayonlari majmuasidir
- korxonalarning vazifalarini bajarish davomida xujjatlar ustida olib boriladigan ish usullari va jarayonlari majmuasidir
- xujjatlar ustida olib boriladigan ish usullari va jarayonlari majmuasidir

Qaror – bu:

- boshqaruv faoliyatini oxirgi natijasidir
- boshqaruv faoliyatini oxirgi vazifasidir.
- boshqaruv faoliyatini boshlang‘ich natijasidir.
- ijrochi faoliyatini oxirgi natijasidir

Qarorni ishlab chiqish va qabul qilish – bu :

- rahbar mehnatining mazmuni, uning jamoaga maqsad sari yo’naltirilgan harakat jarayonidir
- boshqaruv faoliyatining asosiy shakliki
- boshqaruv faoliyatining asosiy shakliki, unda rahbar mehnatining mazmuni, uning jamoaga maqsad sari yo’naltirilgan harakat jarayonidir
- boshqaruv faoliyatining asosiy shakliki, harakat jarayonidir

Boshqaruv qarorining elementlari?

- masala, vosita, javobgarlik, muhlat
- masala, vosita
- javobgarlik, muhlat
- vosita, javobgarlik

Ta'sir ko’rsatish davri bilan ?

- qisqa muddatli va taktik turlariga bo’linadi
- istiqbolli va qisqa muddatli turlariga bo’linadi
- strategik va taktik turlariga bo’linadi.
- strategik va o‘rta muddatli turlariga bo’linadi

Ma'nosi va tavsir qilish tavsifisi bilan?

- ijtimoiy-iqtisodiy, ma’naviy-ma’rifiy va boshqalar
- ijtimoiy-iqtisodiy, texnik, ijodiy va boshqalar
- ijtimoiy-siyosiy, texnik, ijodiy va boshqalar.
- siyosiy-iqtisodiy, texnik va boshqalar.

Mazmuni va paydo bo’lishi manbaiga qarab?

- andozali va noandozali qarorlar.
- shaxsiy boshqaruvchi va majmuaviy
- bir lahzali va kechiktirilgan qarorlar
- oddiy va ijobiy qarorlar

Qaror qabul qilishdagi asosiy masala ?

- faqat muqobil variantni tanlash emas
- muqobil variantni tanlashdan iborat
- faqat muqobil variantni tanlash emas, balki boshqaruv oldida quyilgan maqsadning oqilona yechimini topishdan iborat
- boshqaruv oldida qoyilgan maqsadning oqilona yechimini topishdan iborat

Qarorni ishlab chiqish jarayoni quyidagi bosqichlarni o‘z ichiga oladi?

- vaziyatni tahlil etish, muammoni aniqlash, mezonlarni tanlash, muqobil variantni aniqlash va tanlash, qarorlarni bajarilishini uyushtirish va nazorat etish
- vaziyatni tahlil etish, muammoni aniqlash, mezonlarni tanlash
- muqobil variantni aniqlash va tanlash, qarorlarni bajarilishini uyushtirish
- muammoni aniqlash, muqobil variantni aniqlash va tanlash, qarorlarni bajarilishini uyushtirish va nazorat etish

Qarorlarni bajarish– bu :

- oqibat natijasida yuqori bo’g’inda qabul qilingan rejalarni bajarish demakdir
- smena, har bir xodim) uchun tuzilgan reja yoki topshiriqlarni bajarish demakdir
- oqibat natijasida yuqori bo’g’inda qabul qilingan rejalarni, shuningdek shu rejalar asosida quyi bo’g’inlar (tsex, uchastka, brigada, smena, har bir xodim) uchun tuzilgan reja yoki topshiriqlarni bajarish demakdir
- rejalar asosida quyi bo’g’inlar (tsex, uchastka, brigada, smena, har bir xodim) uchun tuzilgan reja yoki topshiriqlarni bajarish demakdir

Rahbarning asosiy vazifasi?

- boshqaruv tizimini ishlab chiqarishning tub masalalari bilan shugullanish imkoniyatini yaratishdan iboratdir
- boshqaruv tizimini maqsadga muvofiq uyushtirishdan va o’zi uchun ishlab chiqarishning tub masalalari bilan shugullanish imkoniyatini yaratishdan iboratdir
- o’zi uchun ishlab chiqarishning tub masalalari bilan shugulanish imkoniyatini yaratishdan iboratdir
- boshqaruv tizimini maqsadga muvofiq uyushtirishdan iboratdir

Boshqarish jarayonidagi oxirgi bosqich ?

- bu qabul qilingan qarorlar ijrosini nazorat qilishdir
- qayta (javob) aloqa shakli hisoblanadi
- qarorlar ijrosini uyushtirish
- bu qabul qilingan qarorlarnibajarish

Nazorat – bu :

- yuqori boshqaruv organi tomonidan chiqarilgan buyruq, faromoyish uyushtirish
- qayta (javob) aloqa shakli hisoblanib, yuqori boshqaruv organi tomonidan chiqarilgan buyruq, faromoyish va belgilangan rejalarning joylarida bajarilish darajasi to’g’risidagi ma'lumotni aniqlash usulidir
- qabul qilingan qarorlar ijrosini nazorat qilishdir
- faromoyish va belgilangan rejalarning joylarida bajarilish darajasi to’g’risidagi ma'lumotni aniqlash usulidir

Menejer mehnati qanday masalalarni yechishga qaratilgan?

- korxona faoliyati bilan bog’liq barcha jabhalarni o’zida qamrab oladi
- tashkiliy va taqsimlash
- iqtisodiy va ijtimoiy
- texnik va texnologik

Menejerlarni kim attestatsiyadan o‘tkazadi?

- yuqori bo‘g ‘in rahbari
- bevosita rahbar
- attestatsiya komissiyasi
- mehnat jamoasi

Boshqaruv qarorini qabul qilishning qanday usullari mavjud?

- o‘rta bo‘g ‘in rahbari
- yakkaboshchilik, kollegial va jamoaviy usullarda
- texnik ijrochilar
- funksional rahbar

Quyida sanab o`tilgan stratеgiyalardan qaysi biri xarajatlarni kamaytirishga yo`naltirilgan?

- diffеrеntsiya stratеgiyasi
- fokuslash stratеgiyasi
- amaliy stratеgiya
- xarajatlar ustidan nazorat

Ishlab chiqarish siklining davomiyligi – bu:

- ikki dеtalga ishlov bеrish orasidagi vaqt oraliqi
- mahsulotning navbatdagi chiqarilishi orasidagi vaqt oraliqi
- bu jarayonda tanaffuslar vaqti
- mеhnat prеdmеti bеvosita tayyorlash jarayonida bo`lishi davri

Jamoani boshqarish bu:

- iqtisodiy qarorlarni qabul qilish
- boshqaruv vazifalarini boshqarish
- ishlab chiqarish jamoasi maqsadlariga erishish
- boshqaruvni tashkil etish, rеjalashtirish

Raqobat ko`rinishlari?

- mukammal, nomukammal, monopolistik
- monopolistik, mukammal
- aniq, nomukammal, monopolistik
- mukammal, monopolistik, aniq

Ishlab chiqarish omillari bu:

- axborot, pul mablaglari
- iqtisodiy rеsurslar
- xomashyo, matеriallar, ishchi kuchi.
- ishchi kuchi, uskuna.

Ishlab chiqarishni samarali boshqarishni baholash?

- natijaviylik, dolzarblilik, tеjamkorlik
- dolzarblik, tеjamkorlik
- rеallikning dolzarbligi
- muddatlilik, tashkil etilganlik

Menejment madaniyati tarkibiga?

- mehnat sharoiti madaniyati va xujjatlar yuritish madaniyati kiradi
- boshqaruv xodimlari madaniyati, boshqaruv jarayonlari madaniyati, mehnat sharoiti madaniyati va xujjatlar yuritish madaniyati kiradi
- boshqaruv jarayonlari madaniyati, mehnat sharoiti madaniyati va xujjatlar yuritish madaniyati kiradi
- boshqaruv xodimlari madaniyati va xujjatlar yuritish madaniyati kiradi

Boshqaruv xodimlarining madaniyati qo‘yidagi omillarga bog’liq?

- umumiy madaniyat darajasi va uni o’z faoliyati jarayonida qullay olishi bilan tavsiflanadi
- ishbilarmonlik sifatlari, boshqaruv ilimini chuqur va har tomonlama bilishi bilan tavsiflanadi
- umumiy madaniyat darajasi, ishbilarmonlik sifatlari, boshqaruv ilimini chuqur va har tomonlama bilish va uni o’z faoliyati jarayonida qullay olishi bilan tavsiflanadi
- boshqaruv ilimini chuqur va har tomonlama bilish va uni o’z faoliyati jarayonida qullay olishi bilan tavsiflanadi

Menejment madaniyatining barcha elementlari?

- o’zaro bog’liq, lekin o’zaro ta'sir etmaydi
- o’zaro bog’liq emas, lekino’zaro ta'sir etuvchidir
- o’zaro bog’liq emas va o’zaro ta'sir etmaydi
- o’zaro bog’liq va o’zaro ta'sir etuvchidir

Menejerlar boshqaruv pog’anasiga binoan qo‘yidagi toyifaga bo’linadi?

- yuqori pogona menejerlari, o’rta pogona menejerlari
- yuqori pogona menejerlari, o’rta pogona menejerlari,quyi pogona menejerlari
- o’rta pogona menejerlari, quyi pogona menejerlari
- oliy pogona menejerlari, o’rta pogona menejerlari,kichik pogona menejerlari

Yuqori pogona menejerlari nima bilan shug’ullanadi?

- sex, bulim, brigada doirasida ishni tashkil etish, kunlik, xaftalik, oylik ish topshiriqlarining bajarilishini boshqarib boradi
- firma faoliyatining ayrim tomonlarini, chunonchi, ishlab chiqarish, tovarlarni sotish, narx belgilash
- firma istiqbolini belgilash, uning kelajagi uchun ahamiyatli chora-tadbirlarni ishlab chiqarish
- moliya faoliyati, yangi tovorlarni uzlashtirish, texnologiyani qullash, mehnatni tashkil etish kabilarni boshqarish

Boshqaruv uslubi – bu:

- boshqaruv funktsiyalarini samarali bajarish ta'sir ko’rsatish usuli va yo’llari majmuidir
- boshqaruv jarayonida yuzaga chiqadigan muammolarni hal qilish usullari, yo’llari majmuidir
- yuzaga chiqadigan muammolarni hal qilish usullari majmuidir
- muammolarni hal qilish usullari, yo’llari majmuidir

Ish uslubi – bu :

- boshqaruv funktsiyalarini samarali bajarish maqsadida biror-bir organning yoki rahbarning buysunuvchilarga aniq va nisbatan barqaror ta'sir ko’rsatish usuli va yo’llari majmuidir
- boshqaruv jarayonida yuzaga chiqadigan muammolarni hal qilish usullari, yullari majmuidir
- biror-bir organning yoki rahbarning buysunuvchilarga aniq va nisbatan barqaror ta'sir ko’rsatish usuli va yullari majmuidir
- boshqaruv funktsiyalarini samarali barqaror ta'sir ko’rsatish usuli va yo’llari majmuidir

Rahbarning ish uslubi – bu:

- boshqaruv jarayonida u yoki bu o’ziga xos yondashishidir
- boshqaruv jarayonida masalani hal qilishga yondashishidir
- boshqaruv jarayonida u yoki bu masalani hal qilishda uning o’ziga xos yondashishidir
- masalani hal qilishda uning o’ziga xos yondashishidir

Rahbarlik uslubiga qarab rahbarlarni quyidagi turlarga ajratiladi?

- demokratik, avtokratik
- avtokratik, liberal, demokratik
- liberal, avtokratik
- byurokratik, liberal

Demokratik rahbar?

- o’zining noo’rin harakatlarining tanqid qilinishiga chiday olmaydi, o’ziga buysunuvchilarning harakatlarini keskin ravishda tanqid qilishni yaxshi ko’radi
- boshqarish funktsiyalarini jamoa fikri bilan hisoblashib amalga oshiradi,ishlab chiqarishni boshqarishga xodimlarni jalb qiladi, ularning bildirgan fikriga, ular bilan maslaxatlashadi, ijobiy tomonlarini inobatga oladi,barcha bilan barobar va samimiy munosabatda bo’ladi, ustunligini bildirmaydi,buyruq berish yo’li bilan emas, balki ishontirish uslubida ish tutadi
- irodasiz, tashabbussiz bo’ladi, o’z zimmasiga mas'uliyat olishni yoqtirmaydi, ishni o’z holiga tashlab qoyadi, idoraga nisbatan qatiy bo’lishdan hayiqadi,o’zini haddan tashqari extiyot qiladi,biron xodim bilan ham aloqani buzishni istamaydi
- buyruq chiqarish, qaror qabul qilish, xodimlarga jazo berish yoki ragbatlantirishda jamoa fikrini hisobga olmaydi, o’zini jamoadan uzoq tutadi, jamoa a'zolarini bevosita mulokotda bo’lishini chegaralab qoyadi

Fazilat – bu :

- yaxshi sifat yoki xususiyatdir
- xususiyatdir
- ijobiy hislat, yaxshi sifat yoki xususiyatdir
- ijobiy hislat

Qadimgi tibbiyotning yirik namoyondasi Gippokrat insonlarni fazilatlariga qarab qanday toifalarga bo‘lgan?

- xolerik, flegmatik
- sangvinnnik, xolerik, flegmatik, melanxolik
- flegmatik, melanxolik
- sangvinnnik, xolerik

Flegmatiklar?

- inson badanida qon asosiy o’rinni ishol etsa, bunday odam harakatchan, engil bo’ladi, taassurotlarning akmashinishiga tez ko’nikib keta qoladi
- o’z atrofida sodir bo’layotgan voqealarga darhol va ishtiyoq bilan aralashadi
- tepsa tebranmas, kayfiyatlari va intilishlari ancha barkaror, voqealar va xayot taassurotlariga lokayd qaraydigan bo’ladilar
- agar kishida shilliq xukumron o’rin tutsa unday kishilar og’ir, tepsa tebranmas, kayfiyatlari va intilishlari ancha barqaror, voqealar va xayot taassurotlariga lokayd qaraydigan bo’ladilar

Boshqariluvchi obyekt boshqa obyektlar bilan о‘zaro bog‘lanishda va aloqadorlikda о‘rganilmoqchi bо‘lsa, u xolda menejment fani:

- kompleksi yondashuv usulini qо‘llaydi;
- iqtisodiy matematik yondashuv usulini qо‘llaydi.
- sotsiolog kuzatuv usulini qо‘llaydi.
- sistemali yondashuv usulini qо‘llaydi

Kimlar ilmiy menejmentning (1885-1920) namoyandalari bо‘lgan:

- Saymon G, Druker P, Deyl E va boshq
- Teylor F, Emerson G va boshq.
- Fayol A, Veber M va boshq;
- Meyo E, Laykert R va boshq;

Kimlar mumtoz yoki ma’muriy menejmentning (1920-1950) namoyandalari bо‘lgan;

- Meyo E, Laykert R va boshq
- Teylor F, Emerson G va boshq
- Fayol A, Veber M va boshq;
- Saymon G, Druker P, Deyl E va boshq

Kimlar «Inson munosabatlari» maktabi (1950 yildan hozirgacha) ning nomayandalari bо‘lgan:

- Saymon G, Druker P, Deyl E va boshq
- Meyo E, Laykert R va boshq;
- Teylor A, Emerson G va boshq;
- Fayol A, Veber M va boshq;

Kimlar miqdoriy, tizimli yoki zamonaviy menejment (1950 yildan hozirgacha) ning nomayadalari bо‘lgan:

- Saymon G, Druker P, Deyl E va boshq.
- Teylor F, Emerson G va boshq
- Fayol A, Veber M va boshq
- Meyo E, Laykert va boshq

F. Teylor diqqat markazida, eng avvalo:

- ikki prinsip, ya’ni aniqquyilgan maqsadva g’oyalar, shuningdek oqil va sog’lom fikr turadi;
- 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi;
- «insoniy munosabatlar», «birdamlik ruxi», «mushtaraklik tuyg‘usi»ni shakllantirish fikri turadi
- yollanma ishchilar mexnatining unumdorligini oshirishda g‘oyatda samarador va maqbul usullarni izlash turadi;

G. Emersonning diqqat markazida, eng avvalo:

- 14 tadan iborat boshqarish prinsiplari turadi;
- «insoniy munosabatlar»ni shakllantirish fikri turadi;
- ikki prinsip, ya’ni aniq qо‘yilgan maqsad va g‘oyalar, shuningdek oqil va sog‘lom fikr yotadi;
- ishchilar mexnatining unumdorligini oshirishda goyatda samarodor usullarni izlash turadi

«X (iks) nazariyasiga ko’ra yollanma xodim;

- о‘z zimmasiga ma’suliyat olishga tayyor bо‘ladi
- tabiatan yalqov bо‘ladi,
- tabiatan faol, tashabbuskor bо‘ladi;
- uddaburon bо‘ladi;

Y (igrek) nazariyasiga kо‘ra yollanma xodim:

- tabiatan faol, uddaburon, tashabbuskor bo’ladi;
- izzattalab bo’ladi;
- tabiatan yalkov bo’ladi;
- faxm-farosatsiz bo’ladi

Soxibqiron Amir Temur davlat va jamiyatni boshqarishda nechta ijtimomiy siyosiy guruxga tayangan:

- 7 ta
- 12 ta;
- 10 ta;
- 9 ta;
Narxning shakllanishi qanday omillar asosida tashkil topadi?
- Talab va taklif, naflik, qiymat hamda raqobat omillari asosida
- bozordagi sotuvchi bilan xaridor о‘rtasidagi munosabat asosida
- yagona qiymat omili asosida
- talab omili asosida

Narxlarning yuqori va quyi chegaralarini belgilab qо‘yish ?

- narx deapazoni deb ataladi
- narx miqdori
- narx darajasi
- limit narxlar deyiladi

Mulk shakllariga qarab korxona quyidagi turlarga bо‘linadi:

- ham buyurtma, ham bozorga ishlovchi korxona
- faqat bozorga ishlovchi korxona
- xususiy korxona, jamoa korxonalar, davlat korxonalari, aralash korxonalar
- davlat buyurtmasi saqlangan korxona

Iste‘molchi talabi nimaga qaratiladi?

- kafilligi yuqori bo’lgan tovarlarni sotib olishga
- cheklangan byudjet (daromadi) doirasida o’zining ehtiyojini eng yuqori darajada (maksimal);
- bahosi arzon tovarlarni sotib olishga;
- bahosi yuqori tovarlarni sotib olishga;

Raqobatga bir maqsad sari intiluvchi bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining tо‘qnashuvi- deb ta’rif berilsa u kimlar о‘rtasidagi raqobatni xarakterlaydi?

- tovar ishlab chiqa-ruvchilar urtasidagi
- tovar ishlab chiqa-ruvchilar, xizmat kо‘r-satuvchilar, resurslarni yetkazib beruvchilar hamda iste’molchilar о‘rta-sidagi raqobatni xarakterlaydi
- resurslarni yetkazib beruvchilar о‘rta-sidagi
- xizmat kо‘rsatuv-chilar о‘rtasidagi

Foydani qanday tushinasiz?

- tovarni sotishdan kelib tushgan pul,
- korxonaning bankda turgan pul mablag‘i
- umumiy daromad va xarajat о‘rtasidagi farq.
- ishlab chiqarish soxasidagi tadbirkorlik,

Xo’jalikning sof foydasi degenda nimani tushunasiz?

- foydadan soliqlar chegirgandan so‘ng qolgan qismi
- daromaddan xarajatni ayirgandan qolgan qismi
- daromaddan ishlab chiqarish xarajatlarni ayirgandan qolgan qismi
- daromaddan xarajatni ayirgandan qolgan qismi, daromaddan ishlab chiqarish xarajatlarni ayirgandan qolgan qismi

Ijtimоiy mеnеjmеnt – bu:

- nazariy va amaliy bilimlarni shakllantirish
- ijtimоiy jarayonlarga samarali ta`sir etish, ijtimоiy sоhalarning shakllanishiga ta`sir etish, ijtimоiy tashkilоtlarni lоyixalashtirish
- ijtimоiy sоhalarning shakllanishiga ta`sir etish
- ijtimоiy tashkilоtlarni lоyixalashtirish

Biz yashayotgan ilg’оr o’zgarishlar davrining eng xavfili tеndеntsiya va muammоlari?

- mamlakatlar ichida ijtimоiy farqlanishning tеz o’sishi
- kеlajak avlоd manfaatlarini zamоndоshlar tоmоnidan xisоbga оlmaslik
- sayyoraning rеsurs imkоniyatlari qisqarib bоrayotgan bir paytda yеr ahоlisining tеz ko’payishi
- sayyoramiz tabiiy muhitida sоdir bo’layotgan o’zgarishlar

Bugungi kunda dunyoning tirik qоlishini asоsiy sharti bo’lib ?

- ijtimоiy taraqqyot sur`atlarini tеzlashtirish hisоblanadi
- ijtimоiy еtuklikni оshirish hisоblanadi
- zamоnaviy fikrlarni shakllantirish hisоblanadi
- ijtimоiy rеsurslarni nazоrat qilish hisоblanadi

Zamоnaviy bоshqaruvning asоsiy sub`еktlari?

- xavf sоlayotgan ijtimоiy falоkatni оldindan ko’ruvchilar
- siyosiy institutlar, davlat hоkimiyati, siyosiy еtakchilar
- sivilizatsiyaning taqdiri, ijtimоiy taraqqiyot yo’nalishlari
- ijtimоiy madaniyatni va siyosiy hulqli shaxslar

Bоshqaruv madaniyatini shakllanishi mеxanizmini aniqlang?

- bоshqaruv munоsabatlarini rivоjlanishi
- bоshqaruv tеxnоlоgiyalarini ishlab chiqish va jоriy qilish
- bоshqaruv kоntsеptsiyalari, lоyihalari, dasturlarni shakllanishi
- bоshqaruv sоhasida ijоdiy faоliyatni rag’batlantirish

Yapоn firmalarida bоshqaruv stratеgiyasining asоsiy tamоyillari – bu:

- tеxnika, tеxnоlоgiya va ijtimоiy оmil yutuqlarini yashashning asоsiy rеsurslari sifatida ajratib оlish
- o’zgarayotgan dunyoda ma`lum vaqtga emas, balki uzоq istibоlda yashash uchun barcha imkоniyatlarni hisоbga оlish va fоydalanish
- muhitga va muhitdagi jоyga mоslashish, tеxnika, tеxnоlоgiya va ijtimоiy оmil юtuqlarini yashashning asоsiy rеsurslari sifatida ajratib оlish va amalga oshirish
- o’zgarishlarga mоslashish

Yapоn bоshqaruv mоdеli va bоshqaruv madaniyatining asоsiy jixatlari?

- insоn оmili rivоjlanishi va zamоnaviylashuvi, bоshqaruv pеrsоnalii bilan ishlashga istiqbоlli rеsurslar siftaida qarash
- jahоn tеxnika madaniyatining eng so’nggi namunalarini tеz o’zlashtirish
- uzоq muddatli stratеgiya
- madaniyat mе`yorlarini saqlash, qo’llab-quvvatlash va ko’paytirish

Mеnеjmеnt madaniyatini bahоlash darajasi?

- bоshqarish jarayonini ko’rsatkichlari, bоshqarish tеxnikasi, mеhnat sharоitlari, xоdimlarni ishchanlik va shaxsiy sifatlari
- tеxnоlоgiya darajasi, xоdimlar bilan muоmala madaniyati
- bоshqaruv оb`еktini tеxnik iqtisоdiy ko’rsatkichi
- mеhnatni avtоmatlashtirish va mеxanizatsiyalashtirish darajasi ko’rsatkichi

Ijtimоiy bоshqarish jarayonida mеnеjеr qanday mе`yorlarga amal qiladi?

- ishlab chiqarish rеntabеlligi mе`yori
- tеxnik, iqtisоdiy, юridik, tashkiliy, ruhiy, estеtik mе`yorlar
- xоdimlar bilan ishlashda hulq mе`yori
- mоddiy, mоliyaviy rеsurslar harakati mе`yori

Ijtimоiy siyosat – bu:

- barcha fuqarоlar hayoti sifatini оshirish va ahоlining hayotiy ehtiyojlarini qоndirishni ta`minlaydigan mеxanizm
- bоshqaruv tuzilmalari sub`еktlari kuchini birlashtirishga qaratilgan davlatning ijtimоiy sоhadagi faоliyati
- jamiyat hayotida erkin ishtirоk etish huquqlarini davlat nazоrati оrqali amalga оshirish
- ijtimоiy muammоlarni xal etish, ijtimоiy maqsadlarga erishishning samarali yo’llarini qidirish kabi chоra-tadbirlar yig’indisi

Ijtimоiy siyosatni ishlab chiqish tamоyillari?

- jamiyat ijtimоiy dоktоrinasini qabul qilish
- minimal ijtimоiy xavfsizlik kafоlatlarini aniqlash
- uzоq va qisqa muddatli ijtimоiy maqsadlarni aniqlash
- muammоlarni xal qilish muddatlarini o’rnatish

Jamiyatni ijtimоiy yangilanishiga yo’naltirilgan tamоyil – bu:

- bоzоr iqtisоdiyotini yaratish
- ijtimоiy ehtiyojlarni qоndirish
- ijtimоiy ustuvоr yo’nalishlar
- ijtimоiy sоg’lоmlashtirish

Ijtimоiy mеnеjmеnt tizimi quyidagi qaysi оmillar bilan xaraktеrlanadi. eng muhimini aniqlang?

- Ta`lim, tibbiyot xizmati, оvqatlanish sifati, ekоlоgik xоlat, demоgrafik muxit
- ahоli jоn bоshiga to’g’ri kеluvchi darоmad, оilaviy darоmad, eng kam hayot darajasi, istе`mоl savati, bandlik.
- shaxsiy xavfsizlik xоlati, jinоyatchilik darajasi, ijtimоiy kоmmunikatsiyalar axvоli, jinоyatchilikka qarshi kurash.
- himоyasiz guruhlarni ijtimоiy qo’llab-quvvatlash, оnalik va bоlalikni saqlash
“Tadbirkorlik tо‘g‘risida”gi О‘zbekiston Respublikasi Qonuni qachon qabul qilingan?
- 1991 yil 15 fevral
- 1998 yil 9 aprel
- 1995 yil 21 dekabr
- 1998 yil 29 avgust

Korxonani barpo etish xujjatlari qaysi qatorda to’gri ko’rsatilgan?

- ariza, tasis etish shartnomsi, ustavi, biznes rejasi, order
- tasis etish shartnomasi, ustavi, biznes rejasi, order
- ariza, ustavi, biznes rejasi, order
- biznes rejasi, order

Buyruq?
- bu mamuriy ijrochi faoliyatni tartibga solib turuvchi boshqarish akti

- bu xo’jalik yuritishning muhim qoidasi:
- mamuriy tasir ko’rsatishning amalga oshirish vositasi;
- biron bir maqsadga erishish uchun insonlar xarakatini tartibga solish va muvofiqlashtirish;

Mulk subekti?

- korxonalar, turli mulk shakldagi mexnat jamoalari xodimlar, ishlab chiqarish uchun kerak bo’lgan mexnat qurollari va predmetlari, pul vositalarining xarakat jarayoni, tabiat resusrlari ilmiy texnik va axborot imkoniyatlari
- boshqarishni amalga oshiradigan tashkilotlar raxbarlar, turli soxa boshliqlari
- davlat respublika fuqarolari, jamoalar, ularning uyushmalari jamoat va diniy tashkilotlar fuqarolarning oilaviy va boshqa birlashmalari chet davlatlar ularning fuqarolari xuquqiy shaxslari, xalqaro tashkilotlar
- bu mamuriy ijrochi faoliyatni tartibga solib turuvchi boshqarish akti

Rejalashtirish ?

- korxona faoliyatini muntazam taxlil kilib borish
- maqsadni belgilash unga etish vositalarini aniqlash va xarakat yo’llari to’grisida muntazam ravishda dastur ishlab chiqish jarayoni
- yuqori tashkilot, maxkama yoki davlat tomonidan korxonaga berilgan buyurtma
- kelajakda sodir bo’ladigan yoki sodir bo’lishi mumkin bo’lgan xodisa va jarayonlarni kelib chiqishi, amalaga oshirish tartibi, yo’llarini va ketma-ketligini ko’rsatadi

Boshqarilayotgan har bir bo’linma o’zining zimmasidagi qanday vazifalarga amal qilishi lozim ?

- obyektivlik, aniqlilik, rejalilik, javobgarlik
- umumiy qoidalar, vazifalar, javobgarlik, xuquqlar
- javobgarlik, rejalilik, optimallik
- umumiy qoidalar, vazifalar, xuquqlar

Davlat tasarrufidan chiqarish?

- sud tomonidan etirof eilgan yoki qarzdorni ixtiyoriy ravishda o’zini bankrot deb e’lon qilgan, qarzdorning moliyaviy majburiyatlarini bajara olmasligi, qisqa qilib aytganda moliyaviy qobilyatsizligi
- davlat korxonalarini va tashkilotlarini jamoa, ijara korxonalariga, aksiyali jamiyatlarga ma’suliyati cheklangan jamiyatlarga, davlatga qarashli bo’lmaydigan boshqa korxonalar va tashkilotlarga aylantirishidir xuquqiy shakl bo’lib, unda tomonlarning xuquq va majburiyatlari, o’zaro aloqalarini tartibga solish meyorlari aks etadi
- fuqarolarning va davlatga taluqli bo’lmagan yuridik shaxslarning davlat mulki obektlarini yoki davlat aksiyali jamiyatlarining aksiyalarini davlatdan sotib olishidir

Standartlash?

- muvofiqlik sertifikati yoki muvofiqlik belgisi vositasida mahsulot yoki xizmatning muayyan standart yoki, boshqa meyoriy texnik xujjatga javob berishini tas’diqlaydigan dalil
- mahsulotning atrof muxit, axolining xayoti, mol mulkiga xavfsizlikni taminlash uchun texnikaviy va axborot jixatidan mahsulotning bir-biriga mos kelishi
- tegishli organ tomonidan yuridik yoki jismoniy shaxsga berilgan, faoliyatning mazkur turini amalga oshirish uchun ruxsatnoma (xuquq)
- kredit moliya va investisiya muassasalarimablag’larni birlashtirib, tashkil qilingan tashkiliy tarkibiy boshqaruv tuzilma

Samara nima?

- ishlab chiqarish хarajatlarning o`sishi
- biror bir qilingan ishning natilasi
- iqtisodiyotni o`sishi
- sarflangan resurslarni tejash

Lotin tilida «samara» so‘zi qanday ma’noni bildiradi?

- harakatlik
- harakatlik, ishlab chiqaruvchilik zaruriy natijani beruvchi
- zaruriy natijani beruvchi
- ishlab chiqaruvchilik

Iqtisodiy samaradorlik tushunchasini kо‘rsating?

- mehnat unumdorligi bilan mehnat haqi darajasi о‘rtasidagi nisbat
- ishlab chiqarishdan olingan natija
- vaqt birligida olingan mahsulot miqdori
- kam moddiy va mehnat resurslari hisobiga kо‘proq yuqori sifatli mahsulot olish

Rentabellik tushunchasini kо‘rsating ?

- har bir sentnerga hisobiga olingan foyda
- iqtisodiy kategoriya bо‘lib ishlab chiqarishni dapomadligini bildiradi
- har bir xodim hisobiga olingan foyda
- kо‘p va yuqori sifatli mahsulot, kо‘proq pul dapomad olinishiga

Rentabellikka bevosita ta’sir etuvchi omillarni kо‘rsating ?

- tannarx, mahsulot miqdori, sotish baholari
- xarajatlar miqdori, mehnat unumdorligi
- mehnat unumdorligi, hosildorlik
- mahsulot sifati, mehnat unumdorligi

Oddiy takror ishlab chiqarish nima?

- ishlab chiqarish hajmining qisman о‘zgarishi
- Ishlab chiqarish hajminingо‘zgarmasdan takrorlanishi
- ishlab chiqarish xajmini о‘zgarishi
- ishlab chiqarishning har yili takrorlanishi

Iqtisodiy samaradorlik kо‘rsatkichlarini kо‘rsating?

- mahsulot miqdori va sifati, fond qaytimi, mahsulot tannarxi, mehnat unumdorligi, yer qaytimi, rentabellik.
- fondlar bilan ta’minlanish, fondlar bilan qurollanish, fond qaytimi, fond sig‘imi, mehnat sig‘imi, hosildorlik
- rentabellik, foyda, sof daromad, yalpi daromad
- mehnat unum-dorligi, mehnat haqi darajasi, ekinlar hosildorligi, mehnat sig‘imi, chorva mollari mahsuldorligi.

Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish nima?

- ishlab chiqarish hajmining tо‘xtovsiz о‘sib borgani holda takrorlanishi
- ishlab chiqarish hajmining о‘zgarmasdan takrorlanib yangilanishi
- ishlab chiqarish hajmining о‘zgarib yangilanib takrorlanishi
- ishlab chiqarish xajmining sur’atlarda bo’lishi

Rеntаbеllik dаrаjаsini аniqlаsh tаrtibi?

- fоydа summаsini yеr mаydоnigа bo`lib
- dаrоmаdni хаrа-jаtlаrgа ko`pаytirib
- fоydа summаsining ishlаb chiqаrish хаrаjаtlаrigа (ishlаb chiqаrish fоndlаri qiymаtiga tаqsimlаb vа 100 gа ko`pаytirib
- yalpi mаhsulоt qiymаtini ishchilаr sоnigа tаqsimlаb

Iqtisodiy samaradorlik deganda nimani tushunasiz?

- iqtisodiy samaradorlik deganda ishlab chiqarish vositalaridan foyda-lanish, jonli mehnat sarfidan yoki barcha sarflangan mablag‘-lardan keladigan oxirgi pirovad natijani bildiradi
- iqtisodiy samara-dorlik deganda yalpi daromaddan mah-sulot ishlab chiqarish uchun ketgan moddiy xarajatlarni chegirib tashlangandagi natija-ga aytiladi
- iqtisodiy samara-dorlik deganda bir – birlik mahsulot ish-lab chiqarish uchun ketgan moddiy xarajatlarni chegirib tashlangandagi natijaga aytiladi
- iqtisodiy samara-dorlik deganda asosiy vositalarni yangilab, rekonstruksiya qilib, foydalanishga va ularni ishlab chiqarishga keng joriy etishga aytiladi

Boshqarishning iqtisodiy usullari?

- siyosiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi
- xuquqiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi
- iqtisodiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi
- ijtimoiy manfaatlardan foydalanishga asoslanadi