Menejmentning asosiy funksiyalari

Sotsiologik tadkikotlar uslubi. Sotsiologik tadkikotlar tashkilot personali extiyojlari va kizikishlari, odamlar va guruxlar urtasidagi uzaro munosabatlar xarakteri, kadrlar tuzilishi natijasida shakllangan madaniyat turi va tashkilotning boshka rivojlanish omillari tugrisida axborotlarni tuplash va kayta ishlash yuli bilan utkaziladi. Bunga intervyu, anketa utkazish, kuzatish, uz-uzini kuzatish, xujjatlarni urganish kabilar kiradi. Bularning xammasi shunday axborotni beradiki, uning asosida tashkilotdagi personalning u yoki bu karorlarga bulgan reaksiyasini proznozlash xamda odamlar va guruxlar xatti-xarakatlarini boshkarish mumkin.
Yondashuvlar, uslublar va usullar konkret yoki maxsus uslublar deb nomlanadi.
Konkret uslublar klassifikatsiyasi:
funksional kichik tizimlarni boshkarish uslublari;
menejment funksiyalarini bajarish uslublari;
boshkaruv karorlarini kabul kilish uslublari.
Birinchi yunalish tashkilot strukturasi bilan boglik (marketing, innovatsiya, ishlab chikarish, moliya, personal, resurslar).
Ikkinchi yunalish menejment funksiyalari bilan boglik.
Uchinchi yunalish boshkarish jarayonini muammolarni yechish jarayonlari tuplami sifatida tasavvur kilishga asoslanadi. Shunga mos ravishda xamma uslublar kuyidagi guruxlarga bulinadi: muammolarni kuyish uslublari, muammolarni yechish uslublari, kabul kilingan karorlarning bajarilishini tashkil etish.


BOSHKARUV TEXNOLOGIYALARI. Bozor iktisodida kullaniladigan zamonaviy menejment texnologiyalari ma’muriy rejalashtirilgan iktisodda kulanilgan texnologiyalardan fark kiladi. Masalan, personalni boshkarish avvalgi kadrlar bilan ishlash tushunchasidan fark kiladi. Bundan tashkari, korxonani boshkarishda bir kancha yangi texnologiyalarni, ayniksa bozor munosabatlari va rakobat bilan talab etilgan texnologiyalarni rivojlantirish zaruriyati vujudga keldi. Ularga moliyaviy menejment, strategik menejment, marketing, innovatsion menejment, logistika taalukli.
Korxona faoliyatining maxsus soxalarini boshkarish texnologoliyalaridan tashkari tizim sifatidagi butun tashkilotni boshkarishning konseptual texnologiyasi xam mavjuddir. U odamlar, moddiy, moliyaviy va informatsion resurslarning uzaro ta’sirini, xamda sotuvchilar va iste’molchilar bozorida boshka tizimlar bilan uzaro ta’sirini uz ichiga oladi. Bunday texnologiyalarning uch turini ajratish mumkin:

• 
  ma’muriy texnologiya;
  
• 
  vakolatlarni taksimlash va moliyaviy mustakkillikka asoslangan boshkarish texnologiyalari;
  
• 
  birinchi va ikkinchi yondashuvni birlashtiradigan korxonani boshkarishning aralash texnologiyasi.
  

Boshkaruv obyekti nuktai-nazaridan menejment avvalambor rakobatbardosh strategiyani ishlab chikish va amalga oshirish, tejamli uzgaruvchan tashkiliy strukturani va korxonani boshkarish texnologiyasini shakllantirish, korxonaning muxim faoliyat soxalarini boshkarish uchun javob beradigan mutaxassislar komandasini tanlash kobiliyati bilan xarakterlanadi.
Bundan tashkari, korxona faoliyatining aloxida soxalarini boshkarish xam ajratiladi – maxsus yoki obyektli menejment. Bunda anik soxa borasida ega bulgan kasbiy bilim bilan jamoa ishini tashkil kilish borasidagi menejerlik kobiliyatlarining birgalikda olib borilishi katta rol uynaydi.
Menejmentning asosiy vazifalaridan biri natijaga ega bulish, ya’ni raxbar nafakat uzi ishlashi, balki kuprok boshkalarning ishini tashkil kilishi kerak. Buni kanday amalga oshirish mumkin, ushbu savol uz dolzarbligini xech kachon yukotmaydi.
Kuyilgan masalalarni yechish uchun menejmentda kullaniladigan korxona ishlovchilariga ta’sir kursatishning bir kancha instrumentlari mavjud.

•