Методические указания по выполнению

Тортиш тавсифларини ҳисоблаш

Iд, А	НВ					330В1						330В2						0В3
	Fкд, кН	Fk, кН	V , км/с		Fкд, кН		Fk, Кн		V, км/с		Fкд кН		Fk, кН		V, км/с		Fкд, кН		Fk, кН		V, км/с
			33НВ	9НВ
160	8	96	100	23		-		-		-		-		-		-		-		-	-
200	12	156	85	21		-		-		100		-		-		-		-		-	-
250	17	204	75	18		-		-		89		-		-		-		-		-	-
300	23	276	68	15		20		240		80		-		-		91		-		-	100
350	28	336	63	13		25		300		73		-		-		82		-		-	90
400	35	420	59	11		30		360		66		-		-		75		-		-	82
450	41	492	56	10		35		420		63		33		396		69		30		360	76
500	47	564	53	9		42		504		59		38		456		65		36		432	70
550	54	636	51	8		47		564		57		45		540		62		42		504	66
600	60	720	48	7.5		54		648		53		50		600		59		48		546	63
650	66	792	46	6		60		720		51		56		672		56		54		648	59
700	74	888	44	6		66		792		49		62		744		53		59		708	56
750	80	960	43	5		73		876		47		68		816		52		65		780	54
800	86	1032	42	4.5		80		960		46		75		900		49		71		852	52

Бажарилган ишни қайд этиш (расмийлаштириш). Ҳисоблаш масаласи. 1-жадвал ва F_к(V) графиги тўлдирилди.


2. Тортиш ва тезлик тавсифларида чекловчи линиялар ҳисоби

Тортиш ва тезлик тавсифларида электровознинг энг катта тортиш кучини кўрсатиш зарур. Ушбу куч юк электровозлари ғилдиракларининг рельс билан илашиши ҳолатларида чекланади [3, § 6].

Ўзгарувчан токдаги электровозларнинг тортиш двигателларидаги кучланишни босқичма-босқич ўзгартиришда токнинг сакраш ҳолатлари пайдо бўлади, яъни кичик қийматдан тортиш кучи вужудга келади, масалан, 1-расмдаги С нуқтасидан аввалги позициядан навбатдаги позициядаги максимал қийматгача (D нуқтаси). Одатда тезлашишда улар ўртасидаги тортиш кучи (F_ксц – илашиш бўйича) ва токларнинг (I_Д – коммутация бўйича) ўртача қийматлари олинади. Энг катта тортиш кучини ғилдираклар ва рельсларнинг илашиши билан чеклашда F_ксц, H қийматлари қуйидаги формула орқали топилади:


F_{к сц}=1000 m_э g_k (2)


Fк сц=1000*276*9.81*0.31=839,343
бу ерда m_Э - электровоз оғирлиги (массаси), т;
m_Эg - локомотив оғирлиги, кН, g = 9,81 м/с²;
_k - электровоз илашишининг ҳисоб коэффициенти бўлиб, у қуйидаги эмпирик формула ёрдамида аниқланади:
Ўзгарувчан токдаги электровозлар учун ВЛ80^с, ВЛ60^к:



Фk=0.28+4/(50+6*10)-0.0006*10=0.31

Ҳисоб-китоб ишлари V = 0, 5, 10, 20, 30, 40, 50, 60 и 70 км/с тезликлари учун бажарилади. Бирор позицияда узоқ вақт ишлаш давомида илашишни йўқотмай туриб, F_ксц линия чегарасидан ташқарига чиқиш ва тортиш кучини F_ксц.max гача ошириш мумкин. Ҳисобларда бу каби узоқ вақт давомида ишлаш кучланишни бошқаришнинг энг юқори босқичида, яъни ўзгарувчан токдаги электровозларнинг 33-позициясида тортиш кучини КҚ1, КҚ2 ўтишларида қўллаш кўзда тутилади (1-расмга қаранг). Эслатиб ўтамиз, ҳисоблар учун одатда сўнггидан битта олдинги тавсиф олинади, боиси сўнггиси захиравий тавсиф бўлиб, у юқори тезликларда ҳаракатланиш пайтида, масалан, кечикишни камайтиришда қўлланади.

Шундай қилиб, тезлашиш пайтидаги тортиш кучини ҳисоблаш учун АВ линияси, сўнг МҚ тавсифидаги ВС кесими ёки V_p дан V₁ гача тезликка эга зонадаги ПВ, V₁ тезликда С нуқтасидан КҚ1 тавсифининг D нуқтасига ўтилади ҳамда V₁ дан V₂ гача тезликларда ушбу тавсифнинг DE кесими қўлланади, V₂ тезликда Е нуқтасидан КҚ2 тавсифининг G нуқтасига ўтилади. Катта тезликларда эса ўзгарувчан токдаги КҚ2 тавсифларидан фойдаланилади.
Бизнинг электровозларимиз учун F_{к сц max} тортиш кучи КҚ га ўтиш зонасида F_{к сц} кучидан ўртача 10% га ортади. D, G ва N нуқталарининг жойлашувини топишда 50, 60 ва 70 км/с тезликлари учун нафақат F_{к сц} қиймати, балки 1,1·F_{к сц} = F_{ксц max} қийматлари ҳам аниқланади. КҚ1 тавсифига эга олинган нуқталар бўйлаб ётқизилган линияни кесиб ўтиш D нуқтасини, КҚ2 тавсифига эга нуқталардан ўтган линияда эса G нуқтасини вужудга келтиради (V₁ ва V₂ тезликларда).
Ҳисоб натижалари 2-жадвалга киритилади.

2-жадвал

Илашиш бўйича тортиш кучини чеклашни ҳисоблаш

V, км/с	0	5	10	20	30	40	50	60	70
k Fк сц , кН Fк сц max =1,1·Fк сц , кН	0.36 974,7 -	0.327 884 -	0.31 838 -	0.291 787 -	0.279 756 -	0.27 727 799	0.26 706 776	0.25 684 752	0.246 665 731.5

Олинган чекловчи линиялар тортиш тавсифларига чизилади.

Бажарилган ишни қайд этиш. Ҳисоблаш масаласи. Тортиш тавсифларидаги чекловчи линиялар ва жадвал тўлдирилди.

3. Тезлик тавсифларига чекловчи линияларни ўрнатиш

Ғилдиракларнинг рельслар билан илашиши ёки тортиш двигателларининг коммутацияси бўйича тезлик тавсифларидаги чекловчи линия МҚ тавсифларида ҳамда КҚ босқичларининг турли тезликдаги ҳаракатида I_Д рухсат этилган токларни кўрсатади. Илашиш бўйича чеклаш қуйидаги кўринишдаги тортиш тавсифлари учун мўлжалланган чекловчи линия асосида аниқланади [2, § 6.1; 3, § 24]. V = 0, 5, 10, 20 ва ҳоказо км/с ҳамда В, С, D, Е, G нуқталари (1-расмга қаранг) учун F_{к сц} тортиш кучи электровознинг илашиш ўқлари (тортиш двигателлари) сонига бўлинади ва F_{кд сц} тортиш кучи олинади. Сўнг F_кд(I_д) эгри чизиқлари бўйича ҳар бир тезлик ва режимнинг тортиш кучи F_ксц га мос келадиган I_д ток аниқланади.

Натижалар 3-жадвалга киритилиб, 2-расмда кўрсатилгани каби график V(I_д) кўринишида ифодаланади.

3-жадвал

Тортиш двигателл V₂,
ари токларини ҳисоблаш

Нуқта	v, км/с	Fк сц, кН	Fкд сц , кН	Iд, А
А V S D E F M N	0 5 10 20 30 40 VP=49 V1=50 V1=50 V2=53 V2=53 V3=55 V3=55	973 884 838.5 787 755 727 710 675 777 656 770 700 765	81.4 73.7 69.9 65.6 62.9 60.58 59.2 53.1 64.8 56.1 64.2 60 63.8	760 710 670 640 625 605 590 570 675 610 715 670 725