Ўлчаш воситаси – метрологик тавсифлари меъѐрланган (МТМ), ўлчами (белгиланган
хатолик чегараси) маълум вақт оралиғида ўзгармас деб қабул қилинадиган,
катталикнинг
ўлчов бирлигини қайта тиклайдиган ва (ѐки) сақлайдиган, ўлчашлар учун мўлжалланган
техник восита.
Катталик ўлчови – ўлчов қийматлари белгиланган бирликларда ифодаланган ва зарур
аниқликда маълум бўлган бир ѐки бир нечта берилган ўлчамларнинг катталигини қайта
тиклаш ва (ѐки) сақлаш учун мўлжалланган ўлчаш воситаси.
Эталон (ўлчашлар шкаласи ёки бирлиги эталони) – катталикнинг ўлчамини
қиѐслаш схемаси бўйича қуйи воситаларга узатиш мақсадида шкалани ѐки
катталик
бирлигини қайта тиклаш ва (ѐки) сақлаш учун мўлжалланган ва белгиланган тартибда эталон
сифатида тасдиқланган ўлчашлар воситаси ѐки ўлчаш воситаларининг мажмуи.
Бирламчи эталон – бирликни мамлакатда (шу бирликни бошқа эталонларига
нисбатан) энг юқори аниқлик билан қайта тикланишини таъминлайдиган эталон.
Махсус эталон – бирликнинг алоҳида шароитларда қайта тикланишини
таъминлайдиган ва бу шароитлар учун бирламчи эталон бўлиб хизмат қиладиган эталон.
Давлат эталони – давлат ҳудудида ушбу катталикнинг бошқа барча эталонлари билан
қайта
тикланадиган, бирликларнинг ўлчамларини аниқлаш
учун асос сифатида хизмат
қилиши ваколатли давлат идорасининг қарори билан тан олинган эталон.
Иккиламчи эталон – бирликнинг ўлчамини мазкур бирликнинг бирламчи эталонидан
оладиган эталон.
Нусҳа-эталон – бирликнинг ўлчамини ишчи эталонларга узатиш учун мўлжалланган
иккиламчи эталон.
Do'stlaringiz bilan baham: