Mevalarni saqlashda qo‘yiladigan talablar Omborxonalarni jihozlash, sovutish bo‘lmalari va omborlarga ketadigan mahsulotlarni hisoblash

3. Maxsulotni shtrixli kodlanishi uchun ayrim davlatlarning EAN kodi. 
Davlat kodi 
Davlat nomi 93 
Avstraliya 539 
Irlandiya 383 
Sloveniya 90-91 
Avstriya 569 
Israniya Italiya 00-09 
AQSH va 779 
Argentina 84 
Kipr
Kanada 54 
Bel’giya va 80-83 
Xitoy 869 
Turkiya
Lyuksemburg 529 
Kuba 64 
Finlyandiya 380 
Bolgraiya 690 

Meksika 30-37 

Fransiya 789 
Brazilya 850 
Niderlandiya 859 
Chexiya 50 
Buyuk Britaniya 750
Yangi-Zellandiya 780 
Chili 599 
Vengiriya 87 
Norvegiya 73 
Shvetsiya 759 
Venesuela 94 
76 
Shveytsvriya 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 0 0 5 
Давлат коди 
Махсулот коди 
Назорат сони 
Тайёрловчи коди 
400-440 
Germaniya 70 
Pol’sha 860 
Yugoslaviya 489 
Gonkog 590 
Portugaliya 880 
Janubiy 520 
Grettsiya 560 
Rossiya
Koriya 57 
Daniya 460-469 
Singapur 45-49 
Yaponiya 729 
Isroil 888

478
O’zbeksiton

Kodlar tartibidan iborat: 
-davlat kodi davlat bayrog’i: 
-korxona firma tayyorlovchi kodi. 
-nazorat soni. 
Ba`zan tayyorovchi korxona kodinig urniga maxsulotning qayd etish tartibi raqami
keltirilishi ham mumkin. Raqamlar qatori skayner uchun emas balki xaridorlar uchun
mo’ljallangan. Talabgor (xaridor) uchun ma`lumot faqat maxsulot tayyorlangan 
davlatni bildirish bilan chegaralanadi, chunki davlat kodi maxsus nashrlarda va 
ma`lumotnomalarda keltirilib turadi yoki ma`lumot bazalarida saqlanishi mumkin. 
To’lik shtrixli kodi tashqi savdo tashkilotlariga yoki savdo obe`ktlariga maxsulotning 
aniq kelib chiqishi rekvizitalari bilan va kerak bo’lsa maxsotning kontrakt shartnoma
talablariga mos kelmaydigan parametrlari va ko’rsatkichlari borasida aniq manzilga 
radiya yoki norozilik bildirish imkoniyatlarini yaratadi. O’zbekiston Respublikasida
shtirx-kodlar tobora keng tadbiq etilib bormoqda. 1999 yili O’zdavstandart qoshidagi 
metrologiya, standartlashtirish va sertifikatalshtirish sohasidagi mutaxasislarni 
tayyorlash va malaka oshirish institutida shtrix-kodlar masalalari bilan
shug’ullanuvchi markaz tashkil etiladi. Ushbu markazning ta`sis etilishidan maqsad
maxsulotlarni avtomatlashtirilgan tarzda identifikatsiyalash borasidagi muammolarni 
hal etish va bu faoliyatni keng ravishda targ’ib etishdir. Albatta bunda xalk’aro 
me`yoriy hujjatlarni hisobga olgan holda kodlashning standartlashtirish alohida
ahamiyatga egadir. O’zbekiston Respublikasida shtrixli kodlashning tadbiq etishi eng 
avvalo 1996 yilning 26 aprelida qabul qilingan iste`molchilarning huquqlarini himoya 
qilish to’g’risida nomi konunning 4 moddasida ko’rsatilgan iste`molchining xarid 
qilinayotgan maxsulot haqida zarur va ishonchli ma`lumot olish huquqini amalga
oshirishda yangi zamin yaratadi. Shtrixli kodlash ishlab chiqarish korxonalari uchun 
quyidagi imkoniyatlarni yaratadi. 
-avtomatlashtirilgan bosharuv tizimlarining tadbiq etilishini osonlashtiradi. 
-ishlab chiqarish, maxsulotni saqlash va realizatsiya qilish kabi faoliyatlardagi hisob-
kitob ishlarining samaradorligini oshiradi. 
-resurslarni chuqur tahlil qilish imkoniyatini beradi. 
-hujjatlar aylanishini qisqartiradi. 
-maxsulotni realizatsiya qilish va harakati haqidagi ishonchli ma`lumotlarni muntazam 
ravishda yig’ishini yo’lga qo’yish mumkin. 
-boshqaruv va nazorat organlariga tezkor ravishda maxsulot xususidagi ma`lumotlarni 
tavsiya etish. 
Biroq xaridor sotib olayotgan maxsulotning faqat tayyorlangan davlati 
borasidagi ma`lumotnigina emas, balki tegishli barcha ma`lumotlarni ham bilishini 
istaydi. Bu muammo ham vaqti kelib standartlashtirish vositalarida hal etilish va 
mumkin.