Mexanizmning sturukturasini tekshirish. Mexanizmning qo’zg’aluvchanlik darajasini va tuzilish formulasi

Tezliklar planini tuzish

a) Krivoshipning burchak tezligini aniqlaymiz

b) Krivoshipning A₁ nuqtasi bilan zveno 2 toshning A₂ nuqtasi A₁₂ nuqtada sharnir bilan ulangani uchun ularning tezliklari teng bo’ladi:

v) Tezliklar planing koeffitsientini aniqlaymiz

bu koeffitsient har bir millimetr kesmada necha xaqiqiy tezlik borligini ko’rsatadi.
g) Listning ixtiyoriy bir joyida tezliklar planing qutb nuqtasi P ni tanlaymiz. Qutb nuqtasidan krivoshipning yo’nalishi bo’yicha krivoship O₁A ga tik chiziq chizamiz va =30mm kesmani belgilaymiz (3 - shakl, b).
d) Kulisaning A₃ nuqtasi (shu holatda) toshning A₂ nuqtasiga mos kelib, u stoykaning O₂ sharniri otrofida aylanadi. Uning vektor tenglamasi quyidagicha yoziladi.

bu yerda; - kulisaning A₃ nuqtasining tezligi; - kulisa A₃ nuqtasining, toshni A₂ nuqtasiga nisbatan tezligi (uning tezlik vektori A₃O₂ kulisaga prallel yo’naladi, uning qiymati esa noma’lum );
- O₂ nuqtaning tezligi (u nolga teng);
- kulisa A₃ nuqtasining, O₂ nuqtaga nisbatan tezligi (uning
tezlik vektori A₃O₂ kulisaga tik yo’nalgan, uning qiymati esa noma’lum);
e) Yuqoridagi tenglamalarning birinchisiga asosan, tezliklar planing a₁₂ nuqtasidan kinematikaviy sxemadagi A₃O₂ kulisaga nisbatan parallel chiziq, ikkinchisiga binoan esa P nuqtadan A₃O₂ ga tik chiziq o’tkazamiz. Ikki nuqtaning kesishuvidan xosil bo’lgan a₃ nuqta A₃ nuqtaning absalyut chiziqli tezligini beradi.
j) Kulisani B nuqtasining tezligini aniqlash uchun kesmalar o’xshashligidan foydalanib quyidagi proportsiya orqali tezliklar planida chiziladigan kesmaning qiymati aniqlanadi.
;
ekanligini aniqlaymiz. Tezliklar planidagi vektorning davomida kesmani chizamiz. Bu yerda va kesmalarning qiymatlari o’zgaruvchan bo’lib, u mexanizmning turli vaziyatlarida turlicha bo’ladi. Sxemadagi S₃ nuqtaning tezligi ham proportsiya orqali aniqlanadi.

z) 4-5 zvenolardan iborat Assur gruppasining tezliklar planini tuzamiz. SHatun va koromislo C nuqtada sharnir yordamida birlashtirilgan. Uning vektor tenglamasi quyidagicha bo’ladi.

bu yerda: -S nuqtaning chiziqliy tezligi;
-V nuqtaning chiziqliy tezligi;
-O₃ qo’zg’almas zvenoning tezligi, bu tezlik nolga teng;
- shatunning chiziqliy tezligi, uning yo’nalishi BC zvenoga tik yo’nalgan;
- koromisloning chiziqliy tezligi, uning yo’nalishi CO₃ zvenoga tik yo’nalgan.
Yuqoridagilarga asosan tezliklar planidagi b nuqtadan sxemadagi BC zvenoga tik chiziq o’tkazamiz va P qutb nuqtadan CO₃ zvenoga tik yo’nalgan chiziq o’tkazamiz.
Ikki chizig’ing kesishish nuqtasi (s) -ya’ni - absalyut chiziqli tezlik hosil bo’ladi.
i) S₄ va S₅ nuqtaning tezligi quyidagicha aniqlanadi,


yuqorida aniqlangan uzunlikda tezliklar planidagi va kesmalarga qo’yamiz.
l) Mexanizm sxemasidagi nuqtalarning chiziqliy tezligini haqiqiy qiymatlari quyidagicha aniqlanadi.