Microsoft Word al azkor ziyouz com doc
-bob Kishi o‘zini maqtab, qilgan yaxshiliklarini zikr qilishi haqida
Download 0.91 Mb. Pdf ko'rish
|
Imom Navaviy. Al-Azkor
- Bu sahifa navigatsiya:
- «Inshaalloh, sen mening solih kishilardan ekanligimni ko‘rursan»
|
223-bob Kishi o‘zini maqtab, qilgan yaxshiliklarini zikr qilishi haqida Alloh taolo Najm surasining 32-oyatida «Bas, sizlar o‘zlaringizni poklamay qo‘ya qolinglar», deb aytgan. Bilingki, o‘zini maqtab, yaxshiliklarini zikr qilish ikki xil bo‘ladi: yomon ko‘rilgan va mahbub ko‘rilgan. Yomon ko‘rilgani faxrlanib, o‘zini baland tutib, tengdoshlaridan ajralib turish uchundir. Mahbub ko‘rilgani esa, diniy islohotda yoki amru ma’rufda, yoki nahiy- munkarda, yoki nasihat qilishda, yoki biror maslahatga ishora etishda, yoki ta’lim berishda, yoki va’z aytishda, yoki zikrlarda, yoki ikki kishining orasini isloh etishda, yoki o‘zidan yomonlikni daf etishda va shunga o‘xshash narsalarda bo‘ladi. Uzining yaxshiliklarini zikr etish bilan, voiz so‘zi qabul qilinib, aytayotgan narsasiga e’tibor qilinishi niyatida yoki «Mana shu aytayotgan so‘zimni boshqa kishidan topa olmaysizlar, bas, uni yodlab olinglar» qabilidagi niyat bilan bo‘lsa, zarari yo‘q. Bu ma’nodagi narsalarga misollar nasslarda (ya’ni, Qur’on va hadisda) to‘lib-toshib yotibdi. Masalan, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning quyidagi so‘zlariga o‘xshash - «Men yolg‘on bo‘lmagan nabiydirman», «Men odam bolalari sayyidiman», «Men birinchi yer Al-Azkor. Al-Faqih an-Navaviy www.ziyouz.com kutubxonasi 189 yorib chiqqan kishiman», «Men sizlardan ko‘ra Allohni biluvchi va taqvodoringizman», «Men Rabbim huzurida tunayman» va bunga o‘xshash so‘zlar ko‘pdir. Yusuf alayhissalom: «Meni shu yerning xazinalari ustiga qo‘ygin. Chunki men (ularni) to‘la-to‘kis saqlaydigan va (to‘g‘ri tasarruf qilishni) biladigan kishiman», dedilar (Yusuf surasi, 55-oyat). Shuayb alayhissalom: «Inshaalloh, sen mening solih kishilardan ekanligimni ko‘rursan», dedilar (Qasos surasi, 27-oyat). 696/1. Imom Buxoriy «Sahih»larida qilgan rivoyatlarida shunday keltiriladi. Usmon (r.a.) qamal qilinganlarida, «Bilmaysizlarmi, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim qiyinchilikda askarlarni ta’minlasa, unga jannat bo‘ladi», deganlarida, bas, ularni ta’minladim. Bilmaysizlarmi, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim «Ruvma» qudug‘ini kavlasa, unga jannat bo‘ladi», deganlarida, bas, quduqni kavladim», deb o‘zlarini maqtovga loyiq fazilatlarini zikr qilganlaridan keyin aytgan narsalarini qavm tasdiqlashdi. 697/2. Sa’d ibn Abu Vaqqosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Ko‘fa ahli bu zot ustidan Umar ibn Xattobga (r.a.) namozni chiroyli o‘qib bermaydi, deb shikoyat qilishganida, Sa’d ibn Abu Vaqqos: «Allohga qasamki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan g‘azot qilib, Allohning yo‘lida arablar ichida birinchi nayza otgan kishiman...», deb hadisning qolganini zikr qildilar. Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 698/3. Alidan (r.a.) rivoyat qilinadi. Bu zot: «Donni yorgan va nafslarni xalq qilgan Zotga qasamki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning menga «Kimki meni yaxshi ko‘rsa, mo‘mindir, meni yomon ko‘rsa, munofiqdir», degan ahdlari bordir», deganlar. Imom Muslim rivoyatlari. 699/4. Abu Voildan (r.a.) rivoyat qilinadi: «Ibn Mas’ud (r.a.) bizga quyidagicha xutba aytdilar: «Allohga qasamki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam og‘izlaridan yetmishtadan ko‘proq sura o‘rgandim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalari yaxshilari bo‘lmasam-da, Allohning kitobini biluvchirog‘lari ekanimni bilishadi. Agar mendan ko‘ra biluvchiroq kishini ko‘rsam, uning oldiga yetib borardim». Imom Buxoriy va Muslim rivoyatlari. 700/5. Ibn Abbosdan (r.a.) rivoyat qilinadi. «Urmalab kelgan tuya haqida so‘ralganida...», hadisni davom ettirib, «... bilimdonga yo‘liqding», deb hadisning oxirini zikr qildilar. Muslim rivoyatlari. Download 0.91 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|