Microsoft Word baholash tartibi
-jadval. Asosiy kapitalga investitsiyalar va ularning moliyalashtirish manbalari bo’yicha tarkibi (foizda)
Download 2.89 Mb.
|
IQTISODIYOT NAZARIYASI 2022
- Bu sahifa navigatsiya:
- Yil boshiga YaMMning yillik hajmi Yil oxiriga
11.4-jadval. Asosiy kapitalga investitsiyalar va ularning moliyalashtirish manbalari bo’yicha tarkibi (foizda)
Manba: O’zbekiston Respublikasi Davlat statistika qo’mitasi ma’lumotlari. Investitsiyalarga sarflar darajasini ikkita asosiy omil belgilab beradi:
Капитал
Амортизация investitsiyalar Истеъмол ва давлат сарфлари Капитал ҳажми ҳажми Yil boshiga YaMMning yillik hajmi Yil oxirigaa) o’sib boruvchi iqtisodiyot Амортизация Yalpi Истеъмол ва давлат сарфлари investitsiyalar Капитал ҳажми Капитал ҳажми Yil boshiga YaMMning yillik hajmi Yil oxirigab) turg’un iqtisodiyot Амортизация рYalpi Истеъмол ва давлат сарфлари investitsiyalar Капитал ҳажми Капитал ҳажми Yil boshiga YaMMning yillik hajmi Yil oxirigav) qisqarayotgan iqtisodiyot 11.5-chizma. Yalpi investitsiya hamda amortizatsiya nisbati o’zgarishining iqtisodiyotga ta’siri. Yalpi investitsiyalar bilan amortizatsiya hajmi o’rtasidagi nisbat iqtisodiyot rivojlanish holatining ko’rsatkichi hisoblanadi. Quyidagi 5-chizmada yalpi va sof investitsiyalar hamda amortizatsiya nisbati o’zgarishining o’suvchi, turg’un va qisqaruvchi iqtisodiyotlarga ta’sirini ko’rishimiz mumkin. CHizmadan ko’rinadiki, yalpi investitsiyalar tarkibida sof investitsiyalar hajmining ahamiyatli darajada bo’lishi yil oxirida kapital hajmining o’sishiga hamda, pirovardida iqtisodiyotning o’sishiga olib keladi. Turg’un iqtisodiyot sharoitida esa yalpi investitsiyalar faqat amortizatsiya ajratmalari, ya’ni iste’mol qilingan kapitalni qoplash fondi hajmiga teng bo’lib, yil oxirida kapital miqdori o’zgarmay qoladi. Yalpi investitsiyalarning iste’mol qilingan kapitalni qoplash fondi hajmidan ham oz bo’lishi yil oxirida kapital miqdorining qisqarishiga va, buning oqibatida, iqtisodiyot ko’rsatkichlarining pasayib ketishiga olib keladi. 4. Jamg’arma va investitsiya o’rtasidagi muvozanatni ta’minlash muammolari. Jamg’arma va investitsiya o’rtasidagi makroiqtisodiy muvozanatga erishish barqaror iqtisodiy o’sishning sharti hisoblanadi. Biroq, bu muvozanatga erishish doimo oson kechavermaydi. Bunga sabab investitsiya darajasi hamda jamg’arma darajasining boshqa-boshqa jarayon va holatlarga bog’liqligi hisoblanadi. Investitsiya va jamg’arma o’rtasidagi muvozanatni ta’minlash borasida bir qator nazariy qarashlar farqlanadi. Bu borada eng avvalo klassik iqtisodchilarning qarashlarini ko’rib chiqamiz. Klassik iqtisodchilar nuqtai nazaridagi eng markaziy holat – bu ular tomonidan foiz stavkasining ham investitsiyaning, ham jamg’armaning funktsiyasi sifatida qaralishi hisoblanadi (6-chizma). r S=S(r) r2 E r0 r1 I=I(r) 0 S0=I0 S, I Download 2.89 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling