Microsoft Word Buhgalter doc
Download 1.36 Mb. Pdf ko'rish
|
БУХ.ХИС.НАЗАРИЯ маъруза
Актив счётнинг таърифи
Д-т К-т Д-т К-т Д-т К-т Сб Сб Сб + - + - + - Ай. Ай. Ай. Ай. Ай. Ай. Со Со Со Сб - бошланғич сальдо Ай. - даврдаги айланма Со - охирги қолдиқ Со = Сб + Ай.д - Ай.к Ай. д - дебетлик айланма Ай.к - кредитли айланма Пассив счетнинг таърифи Д-т 70 К-т Д-т 68 К-т Д-т 69 К-т Сб Сб Сб - + - + - + Ай Ай Ай Ай Ай Ай Со Со Со Со= Сб +Ай.к - Ай.д Маблағлар ва уларнинг манбалари қолдиқларининг ўзгаришларини счётларда акс эттирилишинини (тархий шаклда) мисолларда кўриб чиқамиз. 1 - мисол. «Касса» моддаси корхонанинг нақд пулларини акс эттиради. Фараз қилайлик кассада 200 сўм бор. Хўжалик маблағлари баланснинг активида кўрсатилганлиги боис, счётларда уларнинг қолдиқларини дебетга ёзиш тартиби қабул қилинган. Демак, 200 сўм қолдиқни «Касса» счётининг дебетиги ёзиш керак. Фараз қилайлик, корхонада шундай муомалалар содир бўлганки, уларнинг натижасида кассага биринчи жараён бўйича 500 сўм, учинчи муомала бўйича 3000 сўм келиб тушган; кассада иккинчи муомала бўйича 600 сўм, ва тўртинчи жараён юзасидан 2800 сўм чиқиб кетган (сарфланган). Пулларнинг келиб тушиши (кўпайиши)ни «Касса» счётининг дебетига, уларнинг чиқиб кетиши (камайиши)ни унинг қарама-қарши томонига - кредитига ёзиш керак. Бу, кассадаги маблағлар ҳаракатининг якунларини ҳисоблаб чиқишда нақд пулларни келиб тушишини қолдиққа қўшиш, чиқиб кетишини эса айриш учун керак. Шундай қилиб, 500 ва 3000 сўм «Касса» счётининг дебетига, 600 ва 2800 сўм унинг кредитига ёзилади. Нақд пуллар ҳаракатини дебети ва кредити бўйича айланмалар суммаси ҳисоблаб чиқарилгандан кейин қолдиқни аниқлаймиз. У 300 сўмга тенг бўлади (200+3500-3400). Тўртта муомала ёзилгандан кейин «Касса» счёти қуйидаги кўринишга эга бўлади: Д-т К-т Кассадаги нақд пулларнинг Бошланғич қолдиғи 200 1) Кассага нақд пул келиб тушди 500 2) Кассадан нақд пул сарфланди 600 3) Кассага нақд пул келиб тушди 3000 3) Кассадан нақд пул сарфланди 2800 Келиб тушган - жами (айланма) 3500 Жами сарфланган (айланма) 3400 Кассадаги нақд пулнинг охирги қолдиғи 300 Бу счётдаги охирги қолдиқ фақат дебетида бўлиши мумкин, чунки мавжуд бўлган нақд пулдан ортиқча сарфлаш мумкин эмас. Download 1.36 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling