Microsoft Word dinda savol2 ziyouz com doc

Savol: Mo‘tabar, ulug‘ kishilarning qo‘lini o‘pish odati mavjud. Bu 
mavzuga islom qanday qaraydi?. 
Javob: Qo‘lni o‘pish sabab va boisga qarab hukm qilinadigan amallardandir. Agar 
qo‘lni o‘pishdan kishining qasdi nifoq yoki riyo bo‘lsa, bu – razolatdir. Agar murod 
ulug‘lash va ta’zim, yoki muhabbat va shukronadan ta’bir etish bo‘lsa, bu go‘zal amaldir. 
Shu sababli ham bu xususdagi rivoyatlar turlicha. Ulardan ba’zilari bu amalni yomon 
sanasa, ayrimlari uni mahbub ko‘radi. 
Rivoyat etilishicha, bir kishi Hishom ibn Abdulmalik huzuriga kirib, qo‘lini o‘pdi. 
Shunda u bunday dedi: «Qo‘lni arab o‘psa qo‘rqqanidan o‘padi, ajam o‘psa 
itoatkorligidan o‘padi». Yana boshqa rivoyatda kelishicha, bir kishi Ma’mundan qo‘lini 
o‘pishga izn so‘radi. U esa shunday javob qildi: «Albatta o‘pish mo‘mindan sodir bo‘lsa 
xorlikdir, zimmiydan esa hiyladir. Sening xor bo‘lishingga, bizning esa aldanishimizga 
hojat yo‘qdir». 
Quyidagi rivoyatlar esa buning aksidir. Abdulloh ibn Umardan shunday rivoyat qilinadi. 
«Biz Payg‘ambarning (s.a.v.) qo‘llarini o‘par edik». Imom G’azzoliy aytadilar: «Dinda 

---

Dinda savolim bor. 2-kitob 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
34
ulug‘langan kishing qo‘lini tabarruk sanab va hurmatlab o‘pishning zarari yo‘qdir». Ka’b 
ibn Molik aytadilar: «Tavbam qabul qilinganda, Payg‘ambarning (s.a.v.) oldilariga borib, 
qo‘llarini o‘pdim». 
Rivoyat etilishicha, bir a’robiy: «Ey Rasululloh, ruxsat bering, boshingiz va 
qo‘lingizdan o‘pay», dedi. Payg‘ambar (s.a.v.) izn berdilar va u shunday qildi. Abu 
Ubayda (r.a.) Umar ibn Xattobga (r.a.) yo‘liqqanlarida, u zotni quchoqladilar va 
qo‘llaridan o‘pdilar. Va chetga chiqib ikkovlari yig‘lashdi. 
Ko‘ryapsizki, agar qo‘lni o‘pish yaxshi maqsadda bo‘lsa, yaxshi, su’istemol qilinganda 
esa, razolatdir. 
Shunga binoan ota-onaning, ustozning, ruhiy murshidning, solih valiyning yoki ulug‘ 
kishilarning qo‘llaridan o‘pish qanday ham go‘zal amaldir.