Microsoft Word ilk sayfa zhassulan

ÇARLIK RUSYA’SI VE SSCB ZAMANINDAKİ KAZAK – KIRGIZ 
İLİŞKİLERİ 
1.1  Rusya İmparatorluğu Altındaki Kazak ve Kırgız Hanlıkları 
 
XIII. yüzyılda Avrupa Kıtası’nda  İngiltere’nin güçlenmesi Rusya’nın dış 
politikasının yeniden gözden geçirilmesine neden olmuştu. Güneyden gelen tehdidi 
önlemek amacıyla Rus İmparatorluğu Orta Asya’yı ele geçirmeye karar vermişti. 
Orta Asya veya Türkistan bölgesinin işgali hem jeopolitik açıdan hem de ekonomik 
açıdan Rus İmparatorluğunun işine yarayacaktı. Zamanında Büyük Petro Kazak 
Topraklarını Asya’nın ‘‘anahtarı ve kapısı’’olarak tanımlamıştı.
5
   
   Rus İmparatoru I.Petro’nun Doğu Doktrinini oluşturduğu dönem, kronolojik 
olarak Kazak-Kırgız göçebe toplumunda iç politik krizlerin yaşandığı ve Türkistan 
Bölgesi’nin dünya arenasındaki durumunun giderek kötüye gittiği bir çağa denk 
gelmektedir. XVIII. asrın ilk yarısında, Türkistan Bölgesi’nde yaşayan göçebe 
halklar elverişsiz iç ve dış faktörlerin etkisiyle gittikçe yoğunlaşan merkezden 
ayrımla eğilimi göstermeye başlamıştır.
6
   
Rus  İmparatorluğunun Kazak ve Kırgız topraklarını  işgal etme ve 
sömürgeleştirme politikası iki temel unsura dayanmaktaydı. Bunların birincisi, itaat 
altına alınan Kazak-Kırgızların geleneksel toplumsal ve siyasal yapılarını 
değiştirerek, onları kendi sömürge yönetim tarzlarına göre yeniden örgütlemekti. 
İkincisi ise, işgal edilen yerlere askeri üsler (kaleler yapmak) ve bu tahkimli kalelerin 
sayısını arttırmaktı.
7
   
                                                            
5
 G. HIDOYATOV, ‘Deli Petro’nun Orta Asya’ya Yönelik Politikası’, (Г.ХИДОЯТОВ, «Как Петр 
Первый окно в Среднюю Азию прорубал») CENTRASIA, 03.04.2008, 
http://www.centrasia.ru/newsA.php?st=1207201380
   
6
 I. YEROFEEVA, ‘Rus İmparatorluğu Yönetiminde Kazakistan’,Mehmet SARAY, Kazakistan