Microsoft Word ilk sayfa zhassulan

Tarihi. Makaleler,Türk Tarihi Kurumu Yayınlar, Ankara, 2007, s. 74-75 
7
 A. KAYYUM KESİCİ, Dün Bugün ve Hedefteki Kazakistan, IQ Kültürsanat Yayıncılık, İstanbul, 
2003, s. 87 

---

10  
                                                                                                                                                              
Dış tehditlerden dolayı Kazak ve Kırgız kabile toplulukları komşu Rusya’dan 
yardım istemek zorunda kalmıştı. Zaten Kalmukların
*
 bir kolu Rusya tarafından 
desteklenmişti. Rus politikasının amacı da Orta Asya kabilelerinin Rus himayesine 
kendilerinin gelip teslim olmasıydı. Rus İmparatorluğu için Kalmuklar, Türkistan 
Bölgesi’ni işgal etme planın bir aracıydı.   
1723 senesinde başlayan Kalmuk istilası, Rusya İmparatorluğu’nun Kazak-
Kırgız kabileleri konusundaki beklentilerinin gerçekleşmesine yol açmıştır. 
Topraklarının büyük bir kısmını Kalmuk istilası  sırasında yitiren, üstelik Jayık 
bölgesindeki Rus-Kozakları (Kazaçiler) ile bazı Başkurt kabile şeflerinin saldırıları 
sonucunda siyasi pozisyonu zayıflayan Kişi Cüz Hanı Ebu’l-Hayr 1726 yılında Rus 
İmparatorluğu’ndan yardım istemek zorunda kalmıştır. Buna karşın, Küçük Cüz
**
 
topraklarında Rus çıkarlarını korumaya söz vermiştir.
8
  Ancak, bu konuda yapılan 
çalışmalardan sonuç çıkmamıştır.  
  8 Eylül 1730’da Ebu’l-Hayr Rusya İmparatorluğu’na bir mektup daha 
göndermiştir. Bu mektubunda Ebu’l-Hayr Rusya İmparatorluğu’nun tabiiyetine 
(poddanstvo) geçmeye ve sadakat yemini etmeye hazır olduğunu belirtmiştir.
9
 Ekim 
1731’de Küçük Orda Hanı Ebu’l-Hayr çara bağlılık yemini etmiş, bunu Orta Orda ve 
daha sonra da (1742) Büyük Orda’nın bir kısmı izlemiştir.
10
  Kazak Orda’larının 
Rusya himayesine girmesi kolay olmadı; zira Kazak kabileleri sürekli işgale karşı 
direniş göstermişti. Bu olay Türkistan Bölgesi’nin kaderini belirlemişti ve tarihi bir 
hata olarak da algılanabilir. Bu antlaşma Türkistan Bölgesi’nin ve orada yaşayan 
kardeş kabileler topluluklarının parçalanmasının ilk aşaması oldu. 
                                                            
*
 17. yüzyılda Rusya’nın Orta Asya’nı işgale etme projesinde kullanmış bir  Moğol kabile 
topluluğudur.   Kalmukların diğer bir ismi Oyrattır. Daha geniş bilgi için Kalmuk Özerk Sovyet