Microsoft Word logopedik mashgulotlarni otkazishda oyinlarni tanlash va ularning ahamiyati
Download 177.16 Kb. Pdf ko'rish
|
logopedik mashgulotlarni otkazishda oyinlarni tanlash va ularning ahamiyati 3
- Bu sahifa navigatsiya:
- Mavzu: “Ranglar”
|
Mavzu: “Meva va sabzavotlar”.
Tarbiyachi – logoped; “Men sizlarga meva sabzavotlarning nomini aytaman, sizlar esa ularning qandayligini (shirinligi, nordon-achchiqligi, mazaliligi) aytasizlar” Bolalar: Olma - ...... - shirin, nordon Nok - ...... - shirin Olcha - ...... - nordon Piyoz - ....... - achchiq Pamidor - ....... - mazali Sabzi - ........ - shirin Sarimsoq - ........ - achchiq Anor - ....... - nordon Mavzu: “Ranglar” Logoped – Tarbiyachi - Qang, bolalar, menda qanaqa chiroyli pufaklar bor. Qaysi pufakni xoxlasangiz, surang: sariqmi, qizilmi, yashilmi, zangorimi – kukmi, so’rang, - deya bolalarga savol beradi. Bolalar birin – ketin: - menga qizil pufakni bering, - deya qizil sharni lagaped – tarbiyachi qulidagi pufaklar orasidan topib, o’ziga oladi. - Menga kukini bering.... - menga qizil rangli pufakcha kerak. 46 Shu zail savol – javob tariqasida bolalar ranglar bilan tanishib boradilar. Tarbiyachi – logoped: - men orqamga ugirilib turaman, sizlar esa rangli qalamlarni olib yashiringlar. Men esa sizlarda qanday qalam borligini topaman. Agar topsam, uni menga berasizlar, topa olmasam uning rangini o’zingiz aytasizlar. - Senda qizil qalam bor. - Yo’q, menda yashil qalam bor. - Senda sariq qalam bor. - To’g’ri, menda sariq qalam bor. Endi stol ustida hamma hayvonlar, yovvoyi va uy hayvonlari bir yerga yig’ilishgan holatda turishibdi. Ular bir oila bo’lib yashamoqchi. Lekin ular bir birlari bilan kelishib yashashlari uchun ularga yordam beradi. Qani, kim nima bo’ladi? Ayiq – buva, tulki – buvi, quyon – o’g’il nevara, olmaxon – qiz nevara, bo’ri – ota, ot – ona, qo’y – o’g’li, mushuk – qizi. “Topishmoqlar” o’yin bola aqliga foydali mashg’ulotdir. Topishmoqning o’zi – ijodiy vazifadir. Nutqi to’liq rivojlanmagan maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarda topishmoq topishga nisbatan qiziqish katta bo’ladi. Masalan: - “O” desam, ochiladi, “B” desam, yopiladi, (og’iz) - Onasi bitta, bolasi mingta (oy va yulduzlar) - Qo’lsiz oyoqsiz eshik ochar (Shomol) - Ikki og’ayni bir birini ko’rmaydi (ko’z) - To’rt oyoqli – temir tuyoqli (ot) - Odamga do’st, uyga qo’riqchi (it) - Ikki qo’li kalta, qornida xalta (kinguru) 47 Logopedik mashg’ulotlar jarayonida nutqi to’liq rivojlanmagan maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar uchun logopedik o’yin turlari qo’yidagilar. 1. Hayvonlar, qushlar va ularning harakatini ifodalovchi o’yinlar. 2. Meva va sabzavotlarni o’rganishga oid o’yinlar. 3. Mevalarni umulashtirishni urganishga doir o’yinlar. 4. Idish tovoqlar va oziq ovqatlar mahsulotlarini o’rganishga doir o’yinlar. 5. Oila a’zolarini o’rganishga oid o’yinlar. 6. Tana a’zolari bilan tanishishga oid o’yinlar. 7. O’z uylari, manzillarini o’rganishga oid o’yinlar. 8. Hisoblash malakalarini oshirishga oid o’yinlar. 9. Yil fasillarini o’rganishga doir o’yinlar. 10. Ranglarni ajratishga doir o’yinlar. Biz tajriba uchun Jizzax viloyati Jizzax shaxrida joylashgan 21-sonli maxsus maktabgacha ta’lim muassasasining ikkinchi kichik guruhini obekt sifatida tanlab oldik. Eng avvalo ikkinchi kichik guruh bolalarning nutqiga tavsif berib o’tish lozim. Biz ular bilan mashg’ulotlar olib borishdan oldin ularning psixologik tomonlarini, nutqida qanday kamchiliklar uchrashi, so’zning lug’at boyligi grammatik tuzilishi, tovushlarni talaffuz etishi, lab, jag’, til harakatlari va shu kabi bir qancha vazifalarni bajarib oldik! Bu guruh bolalarining aktiv va passiv lug’ati tez usib boradi. Agarda ikki yoshning bolaning lug’at boyligi 250-300 so’zdan iborat bo’lsa, uch yoshga borib, uning lug’at boyligi 800 ming so’zdan iborat bo’ladi. Uch yoshli bolalar kupgina so’zlarni, ayniqsa, uzun va notanish so’zlarni notug’ri talaffuz etadilar. 48 Uch to’rt yoshli bolalar bazi bir so’zlarni qisqartirib aytadilar: siped – velosiped, atabil – avtamabil, temot – termometr; ba’zi so’zlarda bo’g’inlarning o’rnini almashtiradilar: trpatikan – tipratikan, urburchak – uchburchak; ba’zi so’zlarda tovushlarni almashtiradilar: hovla – holva, toptok – koptok; ba’zi so’zlarda tovushlarni tashlab ketadilar: oma – olma, olo’ri – olxo’ri, be – ber, Kaim – Karim, sazi – sabzi; ba’zi so’zlardagi ayrim tovushlarni boshqa tovushlar bilan almashtirib aytadilar: ro’mol – yo’mol, yaahmat – rahmat. Biz ikkinchi kichik guruhda mashg’ulotlarni 10 nafar bola ishtirokida olib bordik Asqarov Hasan 15.03.09 Asqarov Husan 15.03.09 Baxtiyorova Muhlisa 12.03.09 Eshquvatov Ibrohim 16.08.09 Egamberdiyev Lochin 08.03.09 Mannonova Rohatoy 14.10.08 Mirhamidova Xadicha 12.10.08 Olimova Dilnovoz 01.06.09 G’apporjonova Sabina 10.07.08 Ubaydullayev Islom 15.04.09 Ulrning yoshi naqsonlaridan kelib chiqqan holda o’yinlar tanladik. O’yinlardan “Sexirli xaltacha”, “Notug’ri vaziyatni top”, “Ko’biklar”, “Kesma rasmlarni birlashtirish”, “Yetishmaydigan qismini top”, “4 chisi ortiqcha”, “Ranglarni ajratib ol”, “Qo’g’irchoqni ovutish”, “Mushuk va sichqon o’yini”, “Poyezd” o’yinlari yordamida bolalar nutqidagi kamchiliklari to’g’irlab borildi. Download 177.16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|