Microsoft Word mvmao uzk doc

Назорат тури 
Назоратни 
юритишдаги 
жавобгарлар 
Назорат мақсади 
Назорат усуллари 
Йиллик 
режаларни 
бажариш 
устидан назорат 
Юқори 
бошқарув 
органлар. Ўрта 
бошқарув 
звенолари 
Мақсаддаги 
кўрсаткичларга 
эришганликка 
ишонч ҳосил қилиш 
лозим 
Мумкин бўлган 
чиқим таҳлили, 
маркетинг 
харажатлар ва савдо 
ҳажми 
Даромад 
устидан назорат 
Маркетинг 
назоратчиси 
Фирманинг даромад 
ва савдо ҳажми 
манбасини аниқлаш
Маҳсулотларни 
бозор сегментлари-
ни, савдо йўллари-
ни буюртма ҳаж-
мига қараб ажра-
тиш рентабеллиги 
Стратегик 
назорат 
Юқори 
ташкилот 
Маркетинг 
тафтишчиси 
Фирманинг марке-
тинг имкониятидан 
фойдаланганлиги ва 
унинг самарадор 
лигини аниқлаш 
Маркетинг тафтиш 
Бу назоратларни қуйида кўриб чиқамиз: 
Йиллик режаларни бажариш устидан назоратидан мақсад - бу 
корхонанинг режалаштирган аниқ савдо кўрсаткичларига, даромад ва бошқа 
мақсадли кўрсаткичларга эришганлигига ишонч ҳосил қилишдир. Назоратнинг 
бу тури ўз ичига 4 босқични олади: 
Биринчидан, юқори бошқарув органи назорат кўрсаткичларини йиллик 
режага ойлар ва чоракларга тақсимлаб чиқиши керак; 
Иккинчидан, юқори бошқарув органи корхоналарни бозор фаолиятидаги 
кўрсаткичларини аниқ кўрсатиб бериши лозим; 
Учинчидан, юқори бошқарув органи корхона фаолиятидаги жиддий 
хатоликларни аниқлаб бериши лозим; 
Тўртинчидан, юқори бошқарув органи режа ва амалдаги кўрсаткичлар 
ўртасидаги номутаносибликларни олдини олиш ва тўғрилаш чораларини амалга 
ошириши лозим. 

---

339
Бу эса фаолият дастуриини ўзгартиришни талаб этиши мумкин. 
Бошқарув органи қандай йўллар ва усуллар билан режаларни назорат 
қилиши мумкин? Назоратнинг тўртта асосий усуллари қуйидагилардан иборат: 
мумкин бўлган чиқим таҳлили, бозор улушининг таҳлили, маркетинг 
харажатлари ва савдо ҳажми алоқадорлик таҳлили ҳамда мижозлар ҳаракатини 
кузатиш.
Ўрнатилган 
назорат 
кўрсаткичлари 
Бозор 
фаолияти 
кўрсаткичлари 
Фаолият 
таҳлили 
Хатоликларни 
тўғрилаш йўллари 
Агарда бу усуллардан бирортасидан фойдаланилганда етишмовчиликлар 
пайдо бўлса, шу вақтнинг ўзида уларни тўғрилашга чоралар кўрилади.