Microsoft Word shaytanat4 ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
108
belgilayotgan tergovchi bilan ikki og‘izgina gaplashgandi. Tergovchi Zohidni tanimagani 
uchun shunchaki qiziqayotgan yo‘lovchilardan deb bilib, savoliga qisqa ravishda, to‘nglik 
bilan javob qilgan edi. Tergovchi ishini tugatib, yordamchilari bilan ketganidan so‘ng 
ham Zohid atrofni ko‘zdan kechirish maqsadida qolgan edi. Xayoli mashinalarning 
harakati bilan band Zohid sal narida bir juft ko‘zning ta’qib qilayotganidan bexabar edi. 
Asadbekning topshirig‘iga ko‘ra surishtirishga kelgan Halimjon Zohidning ketishini kutib 
turgan, so‘ng Said Qodirovga qo‘ng‘iroq qilib ogoh etgan edi. Bundan bexabar Zohid 
«o‘sha tergovchi tanigan ekan-da, darrov xabar yetkazibdi-da», deb o‘yladi. 
— Bu bir tasodifiy fojia, militsiyaning o‘zi shug‘ullanaversin, — dedi Said Qodirov 
ma’nodor ohang-da. 
— Shunaqa tasodiflar tez-tez bo‘lib tursa, bir-birlarini yeb ado qiladilar. Bizga ham 
yaxshi, boshimiz og‘rimaydi, — dedi Zohid. 
— Ularga achinmaysizmi? — Said Qodirovning bu savolidan Zohid taajjublandi. 
— Achinmaysizmi? Nega achinishim kerak? 
— Har holda ular ham odam. Bola-chaqalari yetim qolgan, axir. 
— Ular birovlarning sho‘rini quritishganda achinishganmikin? 
— Demak... achinmaysiz? 
— Bilmadim... balki yetim qolgan bolalariga achinarman. 
— Bolalari ham otalarining ishlarini davom ettirishsa-chi? 
— Davom ettirishsa... noiloj, otalari borgan joyga borishadi-da. 
— Qahringiz qattiq ekan. 
— Bu hayotning qonuniyati. Qahrimning qattiq yo yumshoqligiga bog‘liq narsa emas. Siz 
«achinmaysizmi?» deb so‘radingiz, a? To‘g‘ri, kim bo‘lsa-bo‘lsin, o‘lgandan keyin 
achinishimiz kerakka o‘xshaydi. Lekin men bunga boshqacharoq munosabatdaman. 
O‘lim — haq, shundaymi? Odam bugunmi yo ertami baribir omonatini topshiradi. Men 
odamning QAChON emas, QANDAY o‘lganiga qarab achinish tarafdoriman. Hayvonday 
umr kechirib, hayvonday o‘lim topgan odam achinishimizga arzimaydi. Aksincha, yaxshi 
odamning vafotidan ko‘nglimiz og‘riydi. «Yana yashasa bo‘lardi», deymiz. 
— O‘sha yomon odam yana ozgina yashasa yaxshi tomonga o‘zgarar balki? 
— Men bunaqasini ko‘rmadim. 
— Men ham ko‘rmadim... hozircha. Xo‘p, Ehsonovga achinmabsiz, Shokarimovga-chi? 
— Shokarimovgami? — Zohid «bundan ham xabarlari bor ekan-da, a?» degan ma’noda 
hamsuhbatiga qarab oldi-da, uch-to‘rt nafas sukut saqlagach, javob ber- di: — 
Yo‘q, mutlaqo achinmayman. Yana «nima uchun?» deb so‘rarsiz? 
— So‘rasam ham bo‘ladi. Istasangiz ayting, istamasangiz yo‘q. 
— Har holda bekorga so‘ramagandirsiz. Balki bu «ish» ham nazoratingizdadir? 
— Shunga yaqinroq. 
— Unda aytishim shart ekan. Achinmasligimning bir necha sabablari bor: birinchisi, 
o‘ynashinikida o‘ldirilgan, degan gumon mavjud. Bu gumon tasdiqlanmasligi ham 
mumkin. Lekin o‘ynashi borligi aniq. Demak, harom yo‘ldagi odamning qismati bundan 
o‘zgacha bo‘lmaydi. Ikkinchi sabab, u asadbeklarga aloqador odam. Bu tomonda ham 
to‘g‘ri yashamagan. 
— Qahringiz men kutgandan ham qattiqroq ekan,— dedi Said Qodirov bosh chayqab. — 
Odamiylik nuqtai nazaridan fikringiz to‘g‘ridir. Kasbimiz nuqtai nazaridan-chi? Hayotlik 
davrlarida kim bo‘lishlari biz uchun farqsiz, endi ular jabrlanuvchilar hisoblanadilar. 
Bizning burchimiz esa o‘sha jabr etganni topish. 
Zohid bu gapni eshitib, boshini quyiroq egdi-da: «Men og‘ir muammoga duch keldim, 
aqling yetsa sen javob ber», deganday beixtiyor ravishda piyolaga ikki bora chertib 
qo‘ydi. Loyi qalin olingan piyola bokira qizning qah-qahasiday jarang emas, tumov 

---

Shaytanat (4-kitob). Tohir Malik