Microsoft Word shaytanat4 ziyouz com doc
Download 5.08 Kb. Pdf ko'rish
|
Shaytanat 4- kitob (2)
|
www.ziyouz.com kutubxonasi
160 chinor ko‘ruvdim, — deydi u. — Odamlar gulxan yoqaverib daraxtning badanini o‘yib yuborishibdi. Uzoqdan qarasangiz daraxt tili sug‘urib olingan odamga o‘xshaydi. Bizning tariximiz ham shunaqa.» Sobirjonning ta’rifida jon bor. Ammo... til o‘sib chiqarmikin?..» «Qayta qurib yotibmiz... Nimani? Buni hech kim bilmaydi. Xalq ashula ham to‘qib qo‘yibdi: «Mamlakat bo‘ylab qilar yurish — Misha, Raya va qayta qurish...» Qayta qurishdan faqat shu ashula qolsa kerak. Kunlarning birida xo‘roz bilan it do‘stlashib, o‘zlari uchun qishloq qurmoqchi bo‘libdilar- da, o‘rmonga borib, joy tanlabdilar. — Men qurishni bilmayman, sen-chi? — deb so‘rabdi it. — Men ham bilmayman, — debdi xo‘roz. — Unda qishloqni qanday quramiz? — deb ajablanibdi it. — Juda oson: sen vovullayverasan, men tuproq titib qichqiraveraman. U yog‘i yana bir gap bo‘lar, — debdi xo‘roz. Bu taklif itga ma’qul kelib «ish» boshlashibdi. Bir ozdan so‘ng charchashgach, it dam olib, xo‘roz poyloqchilik qilibdi. Shu onda tulki xo‘rozni ko‘rib qolib, unga yaqinlashibdi- da, «nima qilyapsan?» deb so‘rabdi. — Biz bu yerda qishloq quryapmiz, — debdi xo‘roz. — Meniyam ishga olgin, men judayam zo‘r quruvchiman, — deb yalinibdi tulki. — Yaxshi, — debdi xo‘roz. — Hov anavi butaning orqasida ishboshi dam olyapti. Borib uchrash, «xo‘roz aytdi», desang ishga oladi. «Ayyor» deb nom olgan tulki shu onda nodonlik qilib itga tashlanib, dumdan ayrilib qochibdi. Bir balandlikka chiqib olgach, «quruvchilar»ga debdi: — Men-ku, laqmaligim tufayli dumdan ayrildim, endi isnodga qolaman. Sizlarning nodonligingiz oqibatidagi sharmandalik bundan kam bo‘lmasov... Qissadan hissa: Tulki bir ahmoq hayvon, gapiraveradi. Biz ham xo‘roz emasmiz. Qayta quramiz, dedikmi, quramiz. Ammo nimani? Qayta qurishga ovora bo‘lgandan ko‘ra buzib tashlay qolingani afzal emasmikin? «Bir podsho» hayotni o‘rganib kel», deb o‘g‘lini dunyo safariga yuboribdi. Oradan oylar o‘tib, shahzoda saroyga kirib kelib, bir kaftida tuproq, yana birida tosh bilan otasiga ro‘para bo‘libdi. — Dunyo kezib topganing shu bo‘ldimi? — deb ranjibdi podsho. — Xo‘sh, bulardan qanday ma’no uqmog‘im kerak? — Podsho qanchalar ulug‘, qanchalar qudratli bo‘lmasin, u tuproqdan yaralgan va oqibat yana tuproqqa aylangusi. Shunday ekan, to asliga qaytguniga qadar Ollohga maqbul ishlarni qilishi, ya’ni ra’iyatga mehr-muhabbatda bo‘lmog‘i shart ekan. Toshning ma’nosi esa: xazinadan yaxshilik yo‘lida foydalanilmas ekan, undagi oltinu javharlarning qadri bilan bu tosh-ning qiymati bir xildir, — deb shahzoda rivoyat aytibdi: — Bir odam dalaga chiqib xurjun to‘la oltinni ko‘mib qo‘yibdi-da, xazina ko‘milgan yerni har kuni ziyorat qilaveribdi. Qo‘shnisi uning bu qilig‘idan ajablanib, u havas bilan tikilib turadigan joyni kavlab oltinlarni olibdi-yu, o‘rnini tosh bilan to‘ldiribdi. Boylik egasi kunlarning birida oltinlarini silab, rohatlanish maqsadida yerni kavlasaki, oltin yo‘q! Alamdan dod solib turganida qo‘shnisi yaqinlashib ne hol yuz berganini so‘rabdi. — Oltinlarimni sarf qilmay ko‘mib qo‘ygan edim, o‘g‘irlab, o‘rniga tosh qo‘yib ketishibdi, — deb javob beribdi boylik egasi. — Bekorga yig‘layapsan, — debdi qo‘shnisi. — Sen kuyinmagin-da toshni joyiga ko‘mib qo‘yaver. Sarf qilmaganingdan keyin bu chuqurchaga oltin ko‘milganmi yo toshmi, senga |
