Microsoft Word tahorat ziyouz com doc

Oyoq kiyimiga mash tortish 
Dinimiz Islomda insonlar uchun osonlashtirilgan amallardan biri tahoratda oyoqni yuvish 
o‘rniga oyoq kiyimiga, ya’ni mahsiga mash tortishdir. Ammo g‘usl vojib bo‘lgan kishi 
oyoq kiyimini yechib yuvadi. 
Ali ibn Abu Tolibdan (r.a.) qilingan rivoyatda Rasululloh (s.a.v.): «Musofir (oyoq 
kiyimiga) uch kecha-kunduz mash tortadi, muqim esa bir kecha-kunduz», deb aytdilar. 
Hasan Basriy aytdilar: «Rasulullohning (s.a.v.) sahobalaridan yetmish kishi 
Payg‘ambarning (s.a.v.) oyoq kiyimlariga mash tortganlarini ko‘rishganligi haqida 
rivoyat qilishadi. Mahsiga mash tortmoqlik joiz ekanligini tasdiqlashlik ahli sunna val 
jamoatning e’tiqodidandir. Shuning uchun Abu Hanifa No‘‘mon ibn Sobit (r.a.): «Kimda- 
kim mahsiga mash tortishni inkor qilsa, uning kufrga tushish xavfi bor, chunki mahsiga 
mash tortishlik haqidagi rivoyatlar ma’nan mutavotir darajaga yetgan. Agar mahsiga 
mash tortish bo‘lmaganda, u haqda ixtilof ham bo‘lmas edi va biz ham mash tortmagan 
bo‘lar edik», deb aytdilar». 
Abu Yusuf: «Mahsiga mash tortishlik haqida kelgan rivoyatlarga o‘xshash rivoyatlar 
hatto Qur’on oyatini nasx qilishi mumkin», deb aytadilar. 
(Abu Dovud (r.a.) qilgan rivoyatda Ali (r.a.): «Agar dinda aqlga suyanilsa, mahsining 
usti tomonidan ko‘ra, osti tomoniga mash tortish to‘g‘ri bo‘lardi, lekin men Rasuli 
akramning (s.a.v.) mahsilarining usti tomoniga mash tortganlarini ko‘rganman», 
deganlar...- tarj.) 
Mahsi, deb oyoqning oshig‘ini berkitadigan oyoq kiyimiga aytiladi. Demak, oyoq kiyimiga 
mash tortishlik shariatimizda joizdir. U erkak va ayol uchun barobar, ularga xoh safarda 
bo‘lsin, xoh muqimlikda qishin-yozin mash tortish ruxsat etiladi. 
Mahsiga mash tortish shartlari 
1. Oyoqning oshiqlarini berkitgan bo‘lmoqligi. 
2. Oyoqning kichik barmoqlaridan uchtasi ko‘rinadigan miqdorda yirtiq bo‘lmasligi. 
3. Yurgan vaqtda oyoqdan yechilib ketadigan darajada bo‘lmasligi. 
4. Suv o‘tmaydigan bo‘lishi. Bugungi kundagi paypoqlarga mash tortish joiz emas. 
(To‘g‘ri, Rasululloh (s.a.v.) javrabga mash tortganlar, lekin javrab hozirgi kundagi 
paypoqlarga o‘xshagan narsa emas. Balki u bilan safarga chiqsa, yaraydigan va suv kirib 
ketmaydigan oyoq kiyimi bo‘lgan. Bugungi paypoqlarga mash tortilsa, namlik oyoqqa 
o‘tib ketadi. Shu sababli ham ularga mash tortish durustemas, lekin javrabga mash 
tortishlikjoiz... - tarj.) 
5. Kamida bir farsah miqdoridagi yo‘l yurish bilan yirtilib ketadigan bo‘lmasligi ham 
shart. Bir farsah taqriban sakkiz kilometrni o‘z ichiga oladi. 
6. Mahsini to‘la tahoratli holda kiygan bo‘lmoqligi ham shart qilinadi. 

---

Ustoz va shogird (Imom Abu Hanifa va Imom Abu Balxiy savol-javobi)