Microsoft Word Umumiy soliqlar va soliqqa tortish rtf rtf

Byudjet tashkilotlari – Davlat byudjetida unga zimmasiga 
yuklatilgan vazifalarni bajarish bilan bog‘liq faoliyatni 
moliyalashtirishning asosiy manbai bo‘lgan byudjetdan mablag‘ 
ajratish nazarda tutilgan vazirlik, dalat qo‘mitasi, idora, davlat 
tashkiloti. 
Boqimanda – belgilangan muddatda o‘tkazilmagan va so‘zsiz 
undirilishi lozim bo‘lgan soliq yoki boshqa majburiy to‘lovning 
summasi. 
Bojlar – iste’mol soliqlarining tarkibiga kiradi. Ularning 
maqsadi daromad olish bo‘lmasdan, balki ichki bozorni, milliy 
sanoatni va qishloq ho‘jaligini himoya qilishdir. Davlat iqtisodiy 
siyosatining dastagi sifatida maydonga chiqadi. Import qilinadigan 

---

353
tovarlarning bahosi bilan ichki bozordagi xudi shunga o‘xshash 
tovarlarning bahosini tenglashtirish lozim. 
Bojlarning stavkalari – hukumat tomonidan o‘rnatilib, yagona 
hisoblanadi va chegaradan tovarlarni olib o‘tuvchi shaxslarga 
bog‘liq bo‘lmagan holda o‘zarmasdir. Tashqi iqtisodiy faoliyatni 
operativ ravishda tartibga solishning dastagi bo‘lib xizmat qiladi. 
Ularning quyidagi turlari bo‘lishi mumkin:
a) advalor stavkalar (boj undiriladigan tovarning boj qiymatiga 
nisbatan foizda o‘rnatiladi); 
b) maxsus stavkalar (boj undiriladigan tovarning birligiga 
nisbatan aniqlanadi); 
v) aralash stavkalar (boj undirishning dastlabki ikki varianti 
qo‘llaniladi). 
Birgalikda ishlab chiqarilgan mahsulot – birgalikdagi faoliyat 
natijasi bo‘lgan tovarlar (ishlar, xizmatlar). 
 
Vakolatli organlar - vakolatli organlar quyidagilardir: 
1) davlat soliq xizmati organlari — O‘zbekiston Respublikasi 
Davlat soliq qo‘mitasi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va 
Toshkent shahar davlat soliq boshqarmalari, shuningdek tumanlar, 
shaharlar va shahardagi tumanlar davlat soliq inspeksiyalari;
2) bojxona organlari — O‘zbekiston Respublikasi Davlat 
bojxona qo‘mitasi, Davlat bojxona qo‘mitasining Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri bo‘yicha boshqarmalari, 
bojxona komplekslari va bojxona postlari;
3) moliya organlari — O‘zbekiston Respublikasi Moliya 
vazirligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Moliya vazirligi, viloyatlar 
va Toshkent shahar xokimliklarining moliya boshqarmalari, tuman 
va shahar xokimliklarining moliya bo‘limlari;
4) boshqa majburiy to‘lovlarni undirish vazifasini amalga 
oshiruvchi davlat organlari va tashkilotlari. quyidagilardir: