Mikroiqtisodiyot kurs rejasi (sillabus)

MIKROIQTISODIYOT
KURS REJASI (SILLABUS)
(2022/2023 O`QUV YILI)

FAN	MIKROIQTISODIYOT
SOATLAR	JAMI:	134
	MA’RUZA	30
	AMALIY	30
	MUSTAQIL TA’LIM	74
Ta’lim yo`nalishi	Barcha ta’lim yo’nalishlari uchun
Professor-o`qtuvchi	Iffd., v.b dotsent A.Umirov
O`qish turi	Kunduzgi
Bog`liq fanlar	Iqtisodiy nazariya, menejment, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni boshqarish, bozoring, korporativ moliya
Fan maqsadi:- talabalarda milliy iqtisodiyotning birlamchi bo`g`ini sub’yektlari: alohida firmalar, alohida iste’molchilar va alohida bozorlar faoliyati va ularning oqilona qaror qabul qilishi bo`yicha bilim va ko`nikmalarni shakillantirishdan iborat.
Fan mavzulari № Mavzular Ma’ruza Amaliy mashg`ulot Mustaqil ta’lim Kursning mazmuni, maqsadi va vazifalari 2 2 4 Mikroiqtisodiyotning asosiy kotegoriyalari:Talab va taklif 2 2 6 Bozor muvozanatini ta’minlash modellari 2 2 6 Talab va taklif elastikligi 2 2 4 Narx ustidan nazorat va bozor faoliyati 2 2 4 Iste’molchilar,ishlab chiqaruvchilar va bozor faoliyati 2 2 4 Istemolci tanlovi nazariyasi 2 2 6 Daromad samarasi va almashtirish samarasi 2 2 4 Bozor va tavakkalchilik 2 2 4 Ishlab chiqarish nazariyasi 2 2 4 Ishlab chiqarish xarajatlari 2 2 6 Raqobatlashgan bozorlardagi firmalar faoliyati 2 2 6 Nimukammal bozorlardagi firmalar faoliyati 2 2 4 Ishlab chiqarish omillari bozori 2 2 4 Tashqi ta'sirlar va davlat siyosati 1 1 4 Ijtimoiy ne'matlar va umumiy resurslar 1 1 4 JAMI: 134 30 30 74

Bo`lim 1. Kursning mazmuni, maqsadi va vazifalari. Resurslarning cheklanganligi. Cheklangan resurslarni taqsimlash. Resurslarni taqsimlashda narxning ahamiyati. Muvozanat narxning shakllanishi. Bozor va uning vazifasi. Bozor bilan bog’liq bo’lmagan faoliyat. Mulkka egalik qilish. Bozor almashuvining asosiy sharti. Operatsiya xarajatlari. Fanning mazmuni, vazifalari, predmeti.


Bo`lim 2. Mikroiqtisodiyotning asosiy kotegoriyalari:Talab va taklif tahlili asoslari. Taklif. Talab. Taklif egri chizig`i. talab egri chizig`i. bozor mexanizmi. Bozor muvozanati. Bozor muvozanatidagi o`zgarishlar. Taklif elastikligi. Talab elastikligi. Qisqa muddatli elastiklik. Uzoq muddatli elastiklik. Bozor sharoitlari o`zgarishining ta’siri. Davlat aralashuvining ta’siri. Narxni tartibga solish.


Bo`lim 3 Bozor muvozanatini ta’minlash modellari. Muvozanatlik tushunchasi. Bozor muvozanati. Muvozanatli narx. Muvozanatli mahsulot miqdori. Muvozanat nuqtasi. Bozorning muvozanatli holatini tiklash hususiyati. Bozor muvozanatining o’zgarishi va unga ta’sir qiluvchi omillar. Maksimal narx. Davlat tomonidan maksimal narxning o’rnatilishi. Bozorda tovar tanqisligi. Tanqislik sohasi. Norasmiy bozor va uning vujudga kelishi. Tovarning norasmiy bozordagi narxi. Minimal narx. Bozorda tovar ortiqchaligi va norasmiy bozor. Iste’molchi yutug’i va ishlab chiqaruvchi yutug’i. Tovar tanqisligi sohasi. Ortiqcha mahsulotni ifodalovchi soha.


Bo`lim 4. Talab va taklif elastikligi. Elastiklik tushunchasi. Elastiklik koeffitsienti. Talabni narxga ko’ra elastikligi. Talab funktsiyasi uchun elastiklik koeffitsientini hisoblash. Yoysimon elastiklik. Elastik va elastik bo’lmagan talab. Absolyut elastik va absolyut elastik bo’lmagan talab. Talab elastikligiga ta’sir qiluvchi omillar. Talabning iste’molchi daromadiga ko’ra elastikligi. Kesishgan talab elastikligi koeffitsientini hisoblash. Normal tovarlar. Past kategoriyali, oliy kategoriyali va birlamchi ehtiyoj tovarlar. Engel chiziqlari. Kesishgan talab elastikligi. Elastiklik nazariyasining amalda qo’llanilishi. Sotuvchi daromadini talab elastichligiga ko’ra tahlil qilish. Soliq yukining taqsimlanishini tahlil qilish. Bozor sharoiti o’zgarishi oqibatlarini prognoz qilish va baholash.


Bo`lim 5.Narx ustidan nazorat va bozor faoliyati. iste’molchi ortiqchaligini o`lchash. Narx discriminatsiyasi. Birlamchi narx discriminatsiyasi. Ikkilamchi narx discrimination. Uchinchi darajali narx discrimination. Intertemporal narx discrimination. Narxlashning asosiy og`irligi. The two-part tariff bundling. Relative valuations. Mixed bundling. Bundling in practice. Tying. Advertising. Rule of thumb for advertising.


Bo`lim 6. Iste’molchilar,ishlab chiqaruvchilar va bozor faoliyati Iste’mol nazariyasida ne’mat tushunchasi. Iste’molchi tanloviga ta’sir qiluvchi omillar. Naflik tushunchasi. Iste’molchi ehtiyojini qondirish darajasi. Naflik funktsiyasi. Umumiy naflik, chekli naflik, chekli naflikning kamayishi qonuni. Befarqlik egri chizig’i. Befarqlik chiziqlari kartasi va uning hususiyatlari. Chekli almashtirish normasi. Byudjet chegarasi va uning o’zgarishi. Byudjet tenglamasi. Byudjet chizig’i. Byudjet chizig’i yotiqlik burchagi. Iste’molchi tanlovi masalasi. Naflikni maksimallashtirish. Iste’molchi tanlovi masalasi yechilishini grafik usulda tahlil qilish. Iste’molchi muvozanati. Iste’molchilarning muvozanat shartlari.


Bo`lim 7. Istemolci tanlovi nazariyasi. Iste’molchi tanloviga ta’sir qiluvchi omillar. Naflik tushunchasi. Iste’molchi ehtiyojini qondirish darajasi. Naflik funktsiyasi. Umumiy naflik, chekli naflik, chekli naflikning kamayishi qonuni. Befarqlik egri chizig’i. Befarqlik chiziqlari kartasi va uning hususiyatlari. Chekli almashtirish normasi. Byudjet chegarasi va uning o’zgarishi. Byudjet tenglamasi. Byudjet chizig’i. Byudjet chizig’i yotiqlik burchagi. Iste’molchi tanlovi masalasi. Naflikni maksimallashtirish. Iste’molchi tanlovi masalasi yechilishini grafik usulda tahlil qilish. Iste’molchi muvozanati. Iste’molchilarning muvozanat shartlari.


Bo`lim 8. Daromad samarasi va almashtirish samarasi. «Daromad-iste’mol» chizig’i. Normativ va past kategoriyali tovarlar uchun Engel chiziqlari. «Narx-iste’mol» chizig’i va normal va Giffen tovarlari uchun talab chizig’i. Normal tovar uchun daromad samarasi va almashtirish samarasi, umumiy samara. Past kategoriyali tovarlar uchun daromad samarasi va almashtirish samarasi. Almashtirish samarasini va daromad samarasini amalda qo’llash. Past kategoriyali tovarlar. O’rnini bosuvchi va to’ldiruvchi tovarlar.