Mil. IV asr boshlari – Koguryo qirolligi xitoylarni o’z yerlaridan quvib chiqardi; iv–xv asrlar

1194-yil Eronni Xorazmga Takash tomonidan
bo’ysundirilishi
1198-1231-yillar Xorazmshohlar davlatining so‘nggi
hukmdori Jaloliddin Manguberdi yashagan.
1198-1216-yillar - Papa Innokentiy III davri;
1199-1216 yillar - Angliyada Ioann davri;
1200-1220-yillar Takashning o’g’li Alovuddin
Muhammad davri
1202-1204 yillar - 4-Salib yurishi davri;
XIII asr boshlarida – Fransiya ,,ingliz qirollarining
marvaridi “ deb ataluvchi Normandiyani egalladi;
1204-1261-yillar - Lotin imperiyasi davri;
1206-1526 yillar - Hindistonda Dehli sultonligi davri
1206-yil - Dehli sultonligiga Qutbiddin Oyboq tomonidan
asos solindi;
1206-yil Alovuddin Muhammad movarounnahrni
qoraxitoyliklardan ozod qilishga kirishdi
1206-yil Onon daryosi bo’yida Chingizxon mo’g’ullarning
ulug’ xoni deb e’lon qilindi
1210-yil Alovuddin Muhammad Talos vodiysida
qoraxitoylilarni mag’lubiyatga uchratdi
1210-yil O’tror shahrining aholisi Xorazmshoxlarga
qarshi isyon ko’tardi
1211-1236 yillar – Dehli sultonligida Shamsuddin
Eltutmish davri;
1211-yilllar - Chingizxonni Xitoyga yurishi;
1212-yil Samarqand shahri aholisi Xorazmshoxlarga
qarshi isyon ko’tardi
1215 yil - Angliyada Buyuk ozodlik xartiyasi e`lon
qilindi;
1216-yil Chingizxon huzuriga Xorazmshox “Bahouddin
Roziy” boshchiligida elchi yubordi
1218-yil Chingizxon elchisi Mamhmud Yalovoch
Buxoroga keldi

1218. 
      yil O’tror fojiasi
      

1219-1221 yillar - Chingizxon Xorazmshohlar davlatiga
yurish qildi;
1219-yil kuzida Chingizxon Xorazmshoxlarga qarshi
yurish boshladi.
O’tror mudofasi 5 oy davomida