Миллий иқтисодиёт ва унинг макроиқтисодий ўлчамлари. Ялпи миллий маҳсулот ва унинг ҳаракат шакллари

МҲТнинг макроиқтисодий кўрсаткичлари ўртасида ўзаро боғлиқлик қуйидагича:

• МҲТнинг макроиқтисодий кўрсаткичлари ўртасида ўзаро боғлиқлик қуйидагича:
• А. Ялпи миллий маҳсулот.
• Б. Асосий капитал истеъмоли.
• В. Соф ички маҳсулот (А-Б).
• Г. Хориждан олинган бирламчи даромадлар сальдоси.
• Д. Ялпи миллий даромад (А+Г).
• Е. Софи миллий даромад (Д-Б).
• Ж. Хориждан олинган жорий трансфертлар сальдоси.
• З. Ялпи миллий ихтиёрдаги даромад (Д+Ж).
• И. Пировард истеъмол.
• К. Миллий жамғарма (З-И).
• Л. Хориждан олинган капитал трансфертлар.
• М. Инвестицияларни молиялаштириш манбалари (К+Л).
• Н. Ялпи жамғарма (ЯИМ элементи сифатида).
• О. Тикланмайдиган номоддий номолиявий аткивларни соф сотиб олиш.
• П. Соф қарздорлик/соф кредитлаш (М-Н-О).

МҲТ счетларида иқтисодий операцияларни қайд этиш макроиқтисодий кўрсаткичлар ўртасидаги қатор муҳим иқтисодий нисбатларни аниқлаш имконини беради. Мазкур нисбатларни қуйидаги тенгликлар орқали бериш мумкин.

• МҲТ счетларида иқтисодий операцияларни қайд этиш макроиқтисодий кўрсаткичлар ўртасидаги қатор муҳим иқтисодий нисбатларни аниқлаш имконини беради. Мазкур нисбатларни қуйидаги тенгликлар орқали бериш мумкин.
• GDP=C+I+E,
• GDP – ялпи ички маҳсулот;
• C – пировард истеъмол;
• I – инвестициялар (асосий фондларни ялпи жамғариш, моддий айланма маблағлар заҳирасининг ўзгариши, қимматларни соф сотиб олиш);
• E – соф экспорт.

GDP=W+Q+R+P+T,

• GDP=W+Q+R+P+T,
• бу ерда,
• W – мамлакат резиденти ёки норезиденти бўлишидан қатъий назар корхона ва ташкилотлар томонидан ўз ишчиларига тўлаган иш ҳақи;
• Q – ижтимоий суғуртага ажратмалар;
• R – ялпи фойда;
• P – ялпи аралаш даромад;
• T – ишлаб чиқариш ва импортга соф солиқлар.