Milliy iqtisodiyotda axborot tizimlar va texnologiyalar

Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) – ma’lumotlarni 
o
‘zida to‘plash, saqlash, qayta ishlash, ulardan foydalanish vositalari orqali 
barcha sohalarda keskin rivojlanishga imkon yaratib beruvchi 
texnologiyalar. Bu texnologiyaning asosini axborot (informasiya) va ularni 
qayta ishlash vositalari (asosan kompyuterlar) tashkil qiladi. Bu 
texnologiyadan 
hozirgi 
vaqtda 
deyarli 
barcha 
sohalarda 
keng 
foydalanilmoqda. Shu jumladan ta’lim tarbiya jarayonida ham. Bu 
texnologiyadan ayniqsa ta’lim jarayonida boshqa sohalarga nisbatan 
samaraliroq foydalanish imkoniyatlari mavjud va dunyo miqyosida keng 
tatbiq etilgan. 
Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari sanoat, qishloq xo‘jaligi, 
qurilish kabi zamonaviy tarmoqlar taraqqiyotida, xizmat ko‘rsatish, 
xavfsizlikni ta’minlash, ijtimoiy sohalar, ilm-fan va texnikani 
rivojlantirishda muhim o‘rin tutadi. Hozirgi kunda jamiyatni yuqori 
texnologiyalarsiz, kompyuterlarsiz, global tarmoqqa ulanmasdan va 
axborot resurslaridan foydalanmasdan rivojlantirib bo‘lmaydi. Ular ijtimoiy 
hayotning ajralmas qismi va mamlakat taraqqiyotining mezoniga 
aylanmoqda. 
O‘zbekistonda 
axborot-kommunikatsiya 
texnologiyalarini 
rivojlantirishning ustuvor yo‘nalishlari: Ixtisoslashgan ilmiy-texnika 
zonalari tarmog‘ini barpo etish, ishlab chiqarish va tadbirkorlik faoliyatiga 
yuqori texnologiyalarni samarali joriy etish, davlat hokimiyati va 
boshqaruvi organlarida axborot texnologiyalarini qo‘llashni kengaytirish, 
aholi va xo‘jalik yurituvchi subyektlarga ko‘rsatiladigan interfaol xizmatlar 
hajmini oshirish, kadrlar tayyorlash sifatini yaxshilash, mamlakat axborot 
xavfsizligi tizimini mustahkamlash, elektron hujjat aylanishi mexanizmini 
takomillashtirish. 
Mamlakatimizda 
kompyuter 
va 
axborot 
texnologiyalari, 
telekommunikatsiya va ma’lumot uzatish tarmoqlari, internet xizmatlarini 
rivojlantirish, ularni dunyo standartlariga yetkazish va shu asosda 
axborotlashgan jamiyat sari jadal intilish maqsadida keng ko‘lamli chora-
tadbirlar ko‘rilyapti.
Ko
‘z o‘ngimizda ro‘y berayotgan taraqqiyot oqimlarini barcha 
sohalarda bo
‘lgani kabi telekommunikatsiya tizimida yaqqol kuzatishimiz 
mumkin. Avvallari faqatgina so
‘zlashuv uchun ishlatilgan telefon simidan 
bugun internet, tovushli aloqa va ma’lumotlar uzatish kabi turli qo
‘shimcha 
xizmatlardan foydalanish, videotelefoniya va hatto teleko
‘rsatuvlar ko‘rish 
imkoni bor. Bularning barchasi so
‘nggi yillarda telekommunikatsiya 
tarmog
‘ining izchillik bilan modernizasiya qilinishi natijasida yuzaga keldi. 
Hukumatimiz tomonidan mazkur sohaga eng zamonaviy vositalar joriy 

---

67 
qilinishiga katta e’tibor qaratilgani bois, bugun yurtdoshlarimiz ko
‘plab 
qulayliklarga ega bo
‘lmoqdalar.
Axborot asri deya e’tirof etilayotgan bugungi kunimizda axborot 
kommunikatsiya tizimi izchil rivojlanishda davom etmoqda. Bugun 
zamonaviy axborot texnologiyalarisiz hayotimizni tasavvur etib bo
‘lmaydi. 
Mamalakat darajasida soha rivoji muhim omillardan biriga aylangan. Shu 
bois 
ham 
mamlakatimizda 
telekommunikatsiya 
tarmoqlarini 
rivojlantirishga alohida e’tibor qaratib kelinmoqda. Ayniqsa sohani xalqaro 
andozalarda mexanizasiyalashtirish va rivojlantirish ustuvor yo
‘nalishlar 
sifatida belgilab olingan. Prezidentimizning ”O
‘zbektelekom” aksiyadorlik 
kompaniyasi telekommunikatsiya tarmoqlarini yanada rivojlantirish va 
modernizasiya qilish chora-tadbirlari to
‘g‘risida” Qarori bu borada 
dasturilamal bo
‘lib xizmat qilmoqda. Amaliy harakatlar natijasida 
yurtimizning olis mintaqalarida axborot resurslarini yaratish va undan 
foydalanish samaradorligi oshirilmoqda.