Milliy mafkura

Faylasuflar milliy jamiyati missiyasi
- Biz yaqinda O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyatini adliya vazirligi ro‘yxatidan o‘tkazdik va bu jamiyatning missiyasi sifatida Milliy istiqlol g‘oyasi va milliy mafkuraning konseptual tamoyillarini ishlab chiqish vazifasini belgiladik. – dedim.
- Yaxshi, sizlar tuzgan bu jamiyat nodavlat va notijorat tashkiloti hisoblanadi. – dedi Islom Karimov, - U xalqning, jamiyatning manfaatlarini ifodalaydi. Bizda birorta mafkura davlat mafkurasi maqomiga ko‘tarilishi mumkin emas. Chunki Konstitutsiyamizning 12 moddasida bizda “ijtimoiy hayot siyosiy institutlar, mafkuralar va fikrlarning xilma-xilligi asosida rivojlanadi,” – deb yozib qo‘yilgan. Demak, bizda mafkuralar va fikrlar xilma-xilligiga rioya qilib ish olib boramiz. Bundan Milliy mafkurani, xalq mafkurasini yaratish vazifasi kelib chiqadi. Sizlar tashkil qilgan nodavlat-notijorat tashkiloti – O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati milliy mafkuraning fundamental asoslarini ishlab chiqishi lozimligi o‘z-o‘zidan kelib chiqadi.
Sizning jamiyatingiz a’zolari kimlar? – deb so‘radi Prezident.
- O‘zbekiston faylasuflari milliy jamiyati a’zolarimi? – dedim.
- Ha, men bu haqda shularni aytmoqchi edimki, - dedi Prezident, - faylasuflar milliy jamiyatiga O‘zbekistonni Ona-Vatan sifatida jondan ortiq sevuvchi - vatanparvar, sog‘lom fikr yurituvchi har bir ziyoli, olim, o‘qituvchi va boshqalar a’zo bo‘lishi mumkin. Kasbidan, millatidan, ijtimoiy ahvolidan, ixtisosligidan qat’iy nazar, u faylasufmi, tarixchimi, yuristmi, iqtisodchimi, jurnalistmi, psixologmi, fizikmi, matematikmi, eng muhimi vatanparvar insonlar bo‘lsin bu jamiyat a’zolari.
Ayrimlar o‘ylashi mumkin, faylasuflar jamiyati faylasuflardan tashkil topishi lozim-ku, deb. Aslida, to‘g‘ri fikr yurituvchi, fikrlash madaniyatiga ega bo‘lgan har bir inson faylasufdir. To‘g‘rimi?
- To‘g‘ri!
- Jamiyatning asosiy missiyasi milliy istiqlol g‘oyasi va milliy mafkuraning konseptual tamoyillarini ishlab chiqishdan iborat bo‘lishi lozim. Shuningdek, milliy g‘oya milliy falsafadan ozuqa oladi, demak, jamiyatning oldida o‘zbek milliy falsafasining fundamental prinsiplarini ham ishlab chiqishdek mas’uliyatli vazifa ham turibdi.
- Hozirgi zamonda falsafa umuminsoniy mazmun kashf etgan-ku..? - dedim bu fikrga e’tiroz bildirish maqsadida.
- Yo‘q, men falsafaning milliyligini tan olmaslik fikrini bu fanga xato yondashuv deb o‘ylayman. Millat bor ekan, uning o‘z fikrlash tarzi, o‘z falsafasi bo‘ladi. Falsafa bu fikrlash tarzi, fikrlash madaniyatidir. Har bir millatning o‘ziga xos va o‘ziga mos fikrlash madaniyati bo‘ladi. Falsafa – milliydir. Nega biz nemis falsafasi, fransuz falsafasi, yapon falsafasi, xitoy yoki hind falsafasi, yunon falsafasi yoki amerika falsafasi deymiz? Bu - o‘sha joyda yashovchi millatlar falsafasi emas-mi? Nima, o‘zbeklar millat emasmi, ular fikrlamaydimi? O‘zbek falsafasi yo‘qmi? Kommunistik partiya mafkurasi barcha milliy falsafalarni inkor etib, kommunistik mafkuraning nazariy qismi sifatida marksistik falsafani eng ulug‘vor va yetuk falsafa deb e’lon qildi. Marksizm har qanday milliylikning g‘oyaviy dushmani edi. – dedi, Prezident o‘ziga xos ehtiros bilan.