Milliy taomlar tendensiyasi

Varaqi somsa

O'zbek pazandaligida varaqi tipidagi somsalar tayorlash texnologiyasiga ko'ra ikki xil bo'ladi: yo'g'da qovuriladi yoki tandirga yopib pishiriladi. Har ikkala xili ham to'y, bayram va aziz mehmon dasturxoniga tayyorlanadigan ma'zar hisoblanadi. To'y ma'zariga va aziz mehmon dastuxoniga atalgan rasmana varaqi somsa bunday tayorlanadi. Iliq suvga tuz va eritilgan qo'y yogi yoki sariyog' solib qattiqqina xamir qorganingizdan so'ng 10 - 12 minut o'rab qo'yib, tindirib, yana mushtlaysiz. Shundan so'ng o'qlov yordamida juda nafis (1 - 2 mm) qilib yoyasiz. Yoymaning yuzasiga yog' surkab, eni 7 - 8 sm keladigan tasmalar kesasiz. Tasmalarni 3 - 4 tasini bir - birini ustiga qo'yib yana eni 7 - 8 sm keladigan qilib kessangiz, 3 - 4 qavatli kvadrat jildlar hosil bo'ladi. Jild o'rtasini juva bilan nafisroq qilib yoyasiz, chekkalari esa qat - qatligicha qolaveradi. Shu usulda tayorlangan jildlarga bir choy qoshig'ida qiyma solib uni ikki buklaysiz, chetlariga qo'l tekkizmay qiyma solingan joyi atrofini barmoqlar bilan ezib yopishtirasiz. Ana shu somsalarni dog' bo'lib turgan frityur yog'ga solib, qizarguncha qovurasiz, chekkalari xuddi kitobning varaqlariga o'xshab chiroyli chiqadi. Qiymasi bunday tayorlanadi: kam yog'roq qo'y (mol) go'shtini qiymalagichdan o'tkazib, juda mayin qilib to'g'ralgan piyoz, murch va tuz qo'shib yaxshilab aralshtirasiz. Dog'langan yogdan tovaga solib qiymani jazlab olasiz. Go'sht bilan piyoz seli terilguncha kovlab turasiz. So'ngra qiymani laganga solib yoyib sovitasiz va jildlarga solib yuqorida aytilganidek qilib tugasiz. Somsalarni qovurib olganingizdan keyin likopchalarga, laganga solib, yuziga qand upasidan sepib dasturxonga tortasiz. Masalliq: xamiri uchun 500 gr oq un, 50 gr eritilgan qo'y yog'i (sariyog'), 0,75 stakan suv ,bir choy qoshig'ida tuz; qiymasi uchun 400 gr yog'siz go'sht, 3-4 bosh piyoz, ta'bga ko'ra murch va tuz solasiz. Frityur uchun 1 kg o'simlik moyi dog'lanadi.

Tandir varaqi - somsa

Somsaning ushbu turi shahar aholisi o'rtasida ancha qadimdan kelib chiqqan bo'lishi kerak. Chunki hvsala bilan bemalolchilikda tayyorlashni taqozo qilishi va tuzilishi ham chiroyli - to'rt shaklda, xo'randaga este'tek zavq beradigan qilib yasalishi kabi omillar bunga ishora qiladi.Tandir varaqi to'y, bayram va katta mehmondorchilik izdahonlarida asosiy ma'zar hisoblanadi. Oddiy xamir tayyorlaysiz, o'rab 10 - 12 minut tindirib olgach o'qlov yordamida (1 - 2 mm) qilib yoyasiz.yoymaning yuziga eritilgan mol yog'i surkasangiz, u darhol to'nglaydi.ana shunday yoymani ro'lon qilib o'raysiz, yog' tomoni ichida qoladi. Rulondan eni 5 sm keladigan to'garakchalar kesasiz. Har bir to'garakchani barmoq bilan tekislab, juva yordamida 2 - 3 mm keladigan qilib yoysangiz, qatlama jild hosil bo'ladi.Jildlar o'rtasiga 1 osh qoshig'ida qiyma solib xoh yumaloq, xoh uchburchak, xoh to'rtburchak, xoh kvadrat shaklida bo'lgan somsalar tugasiz. To'garak yoyma ana shu xil shaklida somsa tugish uchun eng qulay hisoblanadi. Somsalarni tandirga yopib yoki patnisi yog'langan duxovkaga qo'yib pishirasiz. Dasturxonga likopchalarda tortiladi. Ushbu somsani issig'ida ham, soviganda ham emas, ilig'ida iste'mol etish lazzatli bo'ladi. Masalliq: xamiri uchun 500 gr oq un, 1 stakan suv, 1 choy qoshig'ida tuz, 50 gr mol yog'I (yoymaga surtish uchun); qiymasi uchun 400 gr go'sht, 50 gr dumba (charvi) yog', 300 gr piyoz, 1 choy qoshig'ida tuz va murch kerak bo'ladi.