Mineralogiya

Paligorskit-m2MgO.3SiO₂ .4H₂O.nAI₂O₃.4SiO₂ .5H₂O.
Tarkibi o`zgaruvchan, odatda oq rangli sarg`ish tusli bo`ladi. qattiqligi 2-2,5, solishtirma og`irligi 2,3. bu mineral kam uchraydi, o`ta asos jinslarning nurashidan paydo bo`ladi.


Kaolinit-AI₄[Si₄O₁₀](OH)₈ .
Tarkibida: AI₂O₃-39,5%, SiO₂-46,5%, H₂O-14%. Monoklin singoniyali, agregatlari sochiluvchan, tangachasimon zich mayda. U rangsiz, oq sarg`ish, ba`zan ko`kimtir tovlanadi, sadafdek yaltiraydi. Uning qattiqligi 1 ga yaqin. Tabiatda alumosilikatlarga boy (dala shpatlari va sludalarga) intruziv va kristallik slaneslarning nurash zonalarida paydo bo`ladi. Kaolinit sanoatning ko`p tarmoqlarida ishlatiladi.


Galluazit-AI₄[Si₄O₁₀]₈ .8H₂O.
Tarkibida: AI₂O₃-34,7%, SiO₂-40,8%, H₂O—24,5%. U monoklin singoniyali, mayda disperslangan, zarralarni elektron mikroskoplarda aniqlash mumkin. Rangi har xil: sarg`ish, qizg`ish, qo`ng`irroq, yangi singan joyi chinniga o`xshash, goho mumdek g`ovak-g`ovak va sochiluvchan, qattiqligi 1-2, mo`rt, mineralni tirnoq bilan qirganda silliqlanadi. Uning solishtirma og`irligi 2, uni kaolinitlardan ajratish qiyin.
Galluazit tipik ekzogen mineral, ko`pincha asosli intruziv jinslarning nurash zonalarida paydo bo`ladi.

Montmorillonit-mMg₃ [Si₄O₁₀ ](OH)₂ .
Tarkibi o`zgaruvchan (% hisobida) SiO<sub>2</sub>-48,56, AI<sub>2</sub>O<sub>3</sub>-11-22, MgO-4-9, H<sub>2</sub>O-12-24, monoklin singoniyali, kul rang, ba`zan ko`kimtir, pushti qizil, yashil bo`ladi. U deyarli faqat ekzogen sharoitda asos va o`ta asos jinsning nurash zonalarida paydo bo`ladi. Uning ahamiyati katta, sanoatning ko`p tarmoqlarida ishlatiladi.


Lazurit-Na₈[AISiO₄]₆ [SO₄ ].
Tarkibida: NaO-16,8%, CaO-8,7%, AI₂O₃-27,2%, SiO₂ -31,8%, SO₃-11,8%. U kubik singoniyali, rangi to`q ko`k, binafsha, ba`zan havo rang, shishadek yaltiraydi. Uning qattiqligi 5,5- mo`rt, solishtirma og`irligi 2,4. U odatda ishqorli va nordon-ishqorli jinslar va ularning pegmatitlarida topiladi. Lazurit ko`rkam bezak tosh sifatida ishlatiladi.


Natrolit-Na₂[AI₂Si₃O₁₀ ]∙.2H₂O.
Tarkibida: Na₂O-16,3%, AI₂O₃-26,8%, SiO₂-47,4%, H₂O-9,5%. Rombik singoniyali, ustunsimon bo`ladi. Agregatlari radial-nursimon, goho tolali massa holida uchraydi. Qattiqligi 5,5, mo`rt, solishtirma og`irligi 2,2-2,5. U ko`pincha effuziv (bazalt) orasidagi bodomsimon bo`shliqlarda uchraydi. Natrolit nefelinli sienitlarning nurash zonalarida yuzaga keladi.