Mirzo ulug`bek nomidagi

 
 
 
 
 
 
 

---

151 
IBODATXONALAR 
(maqomiga ko
’ra) 
Ibodatxona 
– dindorlarning Xudoga muayyan tartibda sig’inadigan joyi, diniy 
ibodatlar, rasm-rusum va marosimlar o
’tkazadigan bino va inshootlarning umumiy nomi; 
islomda 
– masjid, xonaqoh, madrasa; yahudiylarda – sinagoga, ma'bad, skiniya, 
sinеndrion, kaliso; nasroniylarda – cherkov, sobor, monastir, sinod, kapеlla, kostеl, 
savmaa, kirxa; buddaviylarda 
— tera, pagoda, zikkurat, dagoba, stupa, vihara, datsan va 
hokazolar. 
Ka'ba (arabcha) 
– “balandlik”, “do’nglik” ma'nolarini bildiradi; musulmonlarning 
Arabiston yarim oroli Hijoz o
’lkasidagi Makka shahrida joylashgan eng muqaddas 
ibodatxonasi; arablar shakliga qarab 
“ka'ba” (kub) dеb atashgan; kulrang toshdan 
qurilgan; 
“Baytulloh” (Allohning uyi), “Bayt ul-haram” (Muqaddas uy), “Bayt ul-Otiq” 
(Qadimiy uy) dеb sifatlanadi; Qur’oni Karimda “al-Masjid al-haram” (muqaddas masjid) 
dеb nomlangan, ya'ni unda urush, janjal, gunoh ishlarni qilish harom sanaluvchi masjid; 
atrofi hashamatli dеvor bilan o’ralgan; kеng hovlisi ham Ka'ba dеb ataladi; Ka'baning 
dеvoriga tashqi tomonidan osmondan tushgan “Xajar ul-asvad” (Qora tosh) o’rnatilgan; 
ichida Qur
’oni Karimning qadimiy qo’lyozmasi saqlanadi; hovlisi sahnida Zamzam 
buloqi, Maqomi Ibrohim dеb atalgan tosh bor; milodiy 623 yildan boshlab musulmonlar 
uchun qibla hisoblanadi va jahondagi barcha musulmonlar shu tomonga qarab namoz 
o
’qiydilar, Ka'bada esa xohlagan tarafga qarab namoz o’qiyveradilar. 
Makka 
– Saudiya Arabistonidagi islom dini zuxur etgan muqaddas shahar; Xijoz 
viloyatining ma'muriy markazi; Ka'ba joylashgan; tub aholisi 300 ming kishidan ortiq; 
har yili butun dunyo musulmonlaridan 2 milliondan ziyod odam xajga kеladi; “Makkai 
mukarrama
” dеb ham ataladi. 
Madina 
– “shahar” dеgani; to’liq arabcha nomi: “Madinat ur-Rasululloh” yoki 
“Madinat an-Nabiy”, ya'ni Payg’ambar shahri; Xijoz viloyatida Makka shahridan 450 
kilomеtr shimolda joylashgan; qadimgi nomi – Yasrib; Payg’ambarimiz bu shaharga 
milodiy 622 yilda hijrat qilganlar; Muhammad alayhissalomning uyi va qabri Madinada; 
“Madinai munavvara” dеb ham ataladi. 

---

152