Modda almashinish qurilmalari. Rektifikastion qurilmalarning tuzilishi va ishlash prinstipi. Kolonnali qurilmalarning kontakt elementlari. Rektifikastion kolonnalarni hisoblash va loyihalash

6-rasm. Atmosfera-vakuum kolonnasi
a-xom-ashyo kirishi; b-gudron chiқishi; v-ҳaydalma chiқishi; g,d,e-
stirkullyastion boyitish kirishi; j,z,i-boyitishni berish; k-buғlarning 
chiқishi; 
1-kolonna korpusi; 2-tarelka; 3- mustaҳkamlash ҳalқasi; 4-pastki 
қaytargich; 5-ulita; 6-tarelka; 7-yubka;
8-tayanch ҳalқa; 9-ustki қaytragich. 
_________________________________________________ 
-rasm. Barometrik kondensator 
1-buғ kirishi; 2-lyuk; 3-barometrik trubaga ulash shtusteri; 4-
kaskad tarelka; 5-suvning kirishi;
6-kondensastiyalanmaydigan buғ va gazlarning chiқishi. 

---

Uglevodorod gazlari, suv bug`i va kondensastiyalanmaydigan gazlardan iborat 
aralashma kolonna yuqorisidan barometrik kolonnaga uzatiladi. Bug`larni sovitish 
uchun kondensatorga sovuq suv beriladi. Kondensator pastidan yuqoriga qarab 
harakatlanayotgan bug`lar, tarelka tokchalari orqali yuqoridan pastga oqib tushayotgan 
suv bilan kontaktda bo’lib, soviydi va kondensastiyalanadi. Kondensastiyalangan 
bug`lar sovituvchi suv bilan barometrik truba orqali quduqqa tushadi. 
Kondensastiyalanmaydigan gazlar bug` oqimli ejektor yoki vakuum-nasoslar 
yordamida so’rib olinadi. 
Bug` oqimli ejektorlar ikki-, uch- va ko’p bosqichli bo’lishi mumkin. –rasmda 
ikki bosqichli ejektor tasvirlangan. 
Gaz va kondensastiyalanmagan suv bug`lari 1 shtuster orqali barometrik 
kondensatordan birinchi bosqich so’rish kamerasi 5 ga so’riladi. 6 diffuzor markazida 
bug` soplosi 4 o’rnatilgan. Soploga yuqori bosimli o’tkir bug` beriladi. Bug` kamerada 
vakuum hosil qilib, oraliq kondensatorga o’tadi va kondensastiyalanadi. Oraliq 
kondensatorga suv 9 shtuster va 10 purkash moslamasi orqali beriladi.