Moddiy nuqta harakat miqdorining o’zgarishi haqidagi teorema Reja

3. Mavzuga doir masalalarni echish uchun na`munalar

1-masala. Temir yo’l poezdi yo’lning gorizontal va to’g`ri chiziqli uchastkasida harakat qiladi. Tormozlaganda hosil bo’ladigan qarshilik kuchi poezd og`irligining 0,1 qismiga teng bo’ladi. Tormozlash boshlanganda poezdning tezligi 20 m/s ga teng bo’ladi. Tormozlash vaqti va tormoz yo’li topilsin.

Berilganlar: , . ,

Yechish: harakat to’g`ri chiziqli, shuning uchun uchta tenglamadan faqat bittasi qoladi.

yoki




2-masala. Massasi bo’lgan poezd qiyaligi bo’lgan qiya yo’lga 15 m/s tezlik bilan ko’tarila boshlaydi. Poezd yurgan vaqtdagi ishqalanish koeffisienti 0,005 ga teng. Poezd qiya yo’lga chiqa boshlagandan 50 s o’tgach uning tezligi 12,5 m/s gacha kamayadi. Teplovozning tortish kuchi topilsin.

Berilganlar: , , , , , , ,

Yechish: harakat to’g`ri chiziqli bo’lgani uchun harakat miqdorining o’zgarishi haqidagi tenglamalardan faqat bittasi qoladi.

bundan

bundan



3-masala. Snaryad boshlang’ich 0 holatdan eng baland M holatga o’tganga qadar ketgan vaqt ichida snaryadga ta'sir qiladigan hamma kuchlar teng ta'sir etuvchisining impulsi topilsin?
Berilganlar ,
, ,
-snaryadning og`irligi.
,

Yechish:



4. Muammoli mustaqil yechish uchun masala va topshiriqlar

1. Temir yo`l poyezdi yo`lning gorizontal va to`g`ri chiziqli uchastkasida harakat qiladi. Tormozlanganda hosil bo`ladigan qarshilik kuchi poyezd og`irligining 0,1 qismiga teng. Tormozlash boshlangan paytda poyezdning tezligi 20m/s ga teng bo`lgan. Tormozlanish vaqti va tormoz yoli topilsin.

Javob: 20,4s ; 204m.
2. Poezd gorizontal to`g`ri chiziqli yo`lda harakat qiladi. Agar boshlang`ich tezlik va to`xtash paytdagi tormoz kuchi uning og`irligining 0,2 qismiga teng bo`lsa, tormozlanish vaqtini aniqlang.(10,2)

3. Massasi m =1 kg bo`lgan moddiy nuqta qonun bo`yicha harakat qilsa, t = 1 s dagi harakat тва modulini hisoblang.

Javob: 7,39.

4. Massasi 0,5 kg bo`lgan moddiy nuqta radiusi R = 2m li aylana bo`ylab harakat qilsa, s da bo`lgan dagi harakat miqdorini aniqlang.

Javob:10