Model-intensiv yechim

Modellashtirish orqali teskari masala tuzish
Endilikda o’quvchilar uchun biroz jiddiy hisoblangan teskari masala tuzishga o’rgatamiz. Avvalo keltirilgan modelni to’liq holda yozamiz:
50 km/soat 4 soat 70 km/soat

?
Birinchi noma’lum sifatida umumiy masofani olamiz:
Ular jami qancha masofa bosib o’tishgan?
Ikkinchi noma’lum sifatida birinchi poyezdning tezligini olamiz:
Birinchi poyezd qanday tezlik bilan harakatlangan?
Uchinchi noma’lum esa birinchi poyezdning bosib o’tgan vaqti:
Birinchi poyezd qancha vaqt sarflagan?
To’rtinchi noma’lum ikkinchi poyezdning tezligi:
Ikkinchi poyezd qanday tezlik bilan harakatlangan?
Beshinchi noma’lum esa ikkinchi poyezdning sarflagan vaqti:
Ikkinchi poyezd qancha vaqt sarflagan?
Demak, teskari masala tuzish uchun avvalo masalani to’liq yechish kerak. So’ng modelga hamma ma’lumlar kiritiladi. Ma’lumlar soni nechta bo’lsa, shuncha teskari masala tuzish mumkin.
Xulosa qilib aytganda, masalalarni yechishga o’rgartishda, teskari masala tuzishda kerakli detal bu-modellashtirish. To’g’ri hamma masalalarga ham model tushavermaydi, ammo model yordamida masalaning barcha xossalariga, unga teskari masala tuzishga, bog’lanishli nutqqa ega bo’lamiz va vaqt muammosidan bir vaqtda xalos bo’lamiz. Demak, model-intensiv yechim.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:
I.Jumayev M.E;. Matemalika o‘qitish metodikasi. (O O‘Y uchun darslik.) Toshkent. “ Turon-Iqbol”, 2016 yil. 343- b.
2..Jumayev M.E;. Tadjiyeva Z.G‘. Boshlang’ich sinflarda matematika o‘qitish metodikasi. (O O'Y uchun darslik.) Toshkenl. “Fan va texnologiya”, 2005 yil.347-b
3. M. Ahmedov , N. Abdurahmonova, M. Jumayev. Matematika 1-sinf. «Turon-Iqbol» Toshkent – 2018 (49-b)
4. N. U. Bikbayeva, E. Yangabayeva, K. M. Girfanova. Matematika. 4-sinf. „O‘qituvchi“, Nashriyot-matbaa ijodiy uyi. Toshkent—2017 (102-b)