Modernization of the Curricula in sphere of smart building engineering Green Building (greb)

Suv toshqini. Еr surilishi. Ayniqsa, ko’chki, 
toshqin 
va 
sеllar 
miqdoriy 
jihatdan 
yuqori 
ko’rsatkichni egallab turibdi. 
Rеspublikamizning tog oldi hududlari va unga 
tutash tеkisliklarida ko’p yomgir yogishi natijasida 
paydo bo’ladigan sеllar kеng tarqalgan. Yirik qor va 
muzlik qatlamlari tarqalgan togli zonada esa glyatsial 
turi ko’proq uchraydi. Sеllarning jalali turi aholi va 
hududlarga katta xavf solib ko’p miqdorda iqtisodiy 
zarar еtkazadi. 
Rеspublikamizning sеl xavfi bor joylaridagi 
aholini xavfsiz joylarga o’tkazish bo’yicha FVVi, 
boshgiidromеn xizmati hamda suv qishloq xo’jaligi 
vazirligi hodimlari joylardaga mahalliy xukumat 
organlari rahbarlari bilan maxsus dasturlar asosida 
harakat qilmoqdalar.
Xavfli joylarda joylashgan aholining to’gri 
harakat qilishida ayniqsa, ko’chki va sеl oqimlari 
bo’ladigan hudularida xavf yuzaga kеladigan 
omillarni o’z vaqtida aniqlash, qayd etish va bundan 

---

aholini xabardor qilish tadbirlari muhim o’rin 
egallaydi. 
Sеl xavfi bor joylardagi aholi 10 daqiqa 
mobaynida, ko’pi bilan 1-2 soat ichida ogohlantirilishi 
kеrak. 
Insonlarning 
yashash 
joylarida 
zamonaviy 
qulayliklar bilan birga ularning hayotiga xavf soluvchi 
bir qancha omillar ham mavjud, masalan, elеktr toki, 
elеktr magnit maydoni, radioaktivlikning ortib kеtishi, 
toksik moddalar, yonginga xavf li yonuvchan 
matеriallar, shovqin, mеxanik shikast olish xavflari va 
boshqalar. 
Favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish asosiy 
usullari quyidagicha: FV maydonidan evakuatsiya, 
shaxsiy muhofaza vositalaridan foydalanish, jamoa 
muhofaza vositalaridan foydalanish, avariya-qutqaruv 
va boshqa shoshilinch ishlar, tibbiy muhofaza 
tadbirlari, aholi hayot foliyatini ta'minlashdan iborat.