Mohiyati. Molekulalararo ta’sirlashish kuchi

Qo‘llaniladigan elektr yuritmalari va elektr uskunalari, boshqarish sxemalari. Elektr ta’minoti sxemalari.
Flatasiyalarda asosan Asinxron dvigatelni qisqa tutashgan rotorli uch fazali asinxron dvigatelardan foydalaniladi Kuchlanishi U=380/660V, nominal quvvati P_n=0.75W; rotorni aylanish tezligi n₂=2840 ayl/min;FIK(foydali ish koeffitsienti) η = 77%; quvvat koeffitsienti cosϕ = 0.87; ishga tushirish tokini karraligi α = 5.5; dvigatelni qayta ishga tushish qobilyati λ= 2.2; ishga tushirish momentini karraligi β =2 Stator cho’lg’ami uchburchak va yulduz ulanganda dvigatelning nominal va ishga tushirish toklarining qiymati topilsin. 6 nuqtadan kam bo’lmagan mexanik xarakteristikasi qurilsin
Yuklangan dvigatelni ishga tushirish mumkinmi agar kuchlanish nominal kuchlanishidan 10% past bo’lsa, stotor cho’lg’amlari yulduz uchburchak ulanishda va tarmoqdagii kuchlanish 220V ga teng.
Qutblar sonini va magnit maydon yoki rotorning aylanish (chastotasi) tezligini aniqlash uchun siz dvigatelning markirovkasidan foydalanishingiz mumkin. Berilgan motor uchun markirovka qilingan qutblar soni 2, shuning uchun juft qutblar soni p =1 ga teng. Magnit oqimini aylanish(chastotasi) tezligi n₁= 60f1/p =3000 ayl/min , rotorni naminalaylanish tezligi n₂=n_n=2840 ayl/min
S_H= = 0.053 2) Dvigatelni elektr xarakteristikasini aniqlash.
Fazalarning chiziqli va ishga tushirish toklarini aniqlash uchun, agar dvigatel 220/380 V kuchlanishli o’zgaruvchan tok tarmog’ida ishlasa, har bir fazadagi stotor cho’lg’ami 220V faza kuchlanishi xisoblanadi. cho’lgam uchburchak usulida ulanganda tarmoq kuchlanishi 220V va yulduz usulida ulanganda tarmoq kuchlanishi 380V deb olinad


3)Ishga tushirish tokini kattaligini aniqlash.
Dvigatelni tarmoqdan oladigan quvvati:
P₁=P₂/ 9740
Stator cho’lg’ami uchburchak ulangan (U_l=U_f) linya kuchlanishi U_l=220V faza, linya va ishga tushirish toklarini aniqlaymiz .
Stator cho’lg’amidagi faza toki :
I_f= =17.57A
Linya toki
I_l= *I_f=30.43
Ishga tushirish toki;
I_P= _f=167.4A
Stotor cho’lg’ami yulduz usulida ulangandagi Ul=380V linya kuchlanishdagi faza, linya va ishga tushirish toklarini aniqlaymiz (bunda I_l=I_f).
Faza va linya toki
I_f=I_l=P₁/(3*U_f*cos )=17.57A
Ishga tushurish toki;
I_p=I_l* =17.57*5.5=96.6A
Tokning tashkil etuvchilaridan ko’rishimiz mumkinki, faza toklari bir xil, linya va
ishga tushirish toklari “uchburchak” sxemada marta katta. Bu tokni kamaytirish
uchun stator cho’lg’amini “yulduz” sxemada ishga tushirish kerak.
4) Mexanik parametrlarni aniqlash va mexanik xarakteristikasini qurish.
Mexanik xarakteristika dvigatelning asosiy xarakteristikasi va u mеханик М=f(n₂)
hamda n₂=f(s)bog’liqlikka ega bo’ladi.
Mexanik xarakteristika asosiy 4 ta tok va bir necha yordamchi toklar asosida quriladi. Asosiy nuqtalar:
1. Salt ish rejimi: М=0, S=0, n₂=n₁=750 ayl/ min.
2. Nominal rejimi: M=M_n S=S_n n₂=n_n
Dvigatelni nominal aylanish momenti:
M_H=9.55*P₂/n₂=9.55*(7500/2840)=25.2Hm
n₂=n_n=2840 ayl\min
3. Kiritik tok: M=Mmax , S=S_kr , n₂=nkr
O’ta yuklama bilan ishlaganda dvigatelni maksimal momentini aniqlash:
M_max= _H=25.2*2.2=55.44
Asinxron mashina maksimal aylanish momenti bilan harakatlanganda kritik
sirpanish-S_kr
s_kr=s_h( 0.22
Sirpanishning asosiy formulasidan foydalanib n_kr ni topamiz;
n_kr=n₁(1-s_kr)=3000(1-0.22)=2340ayl/min
Ishga tushirish (puskovoy) momenti berilganishchi momentiga karraligi β bilan aniqlanadi:
M_p= _H=2*25.2=50.4
Oraliqdagi nuqtalar, istalgan qiymatdagi moment ni topish uchun quydagi
formuladan xisoblanadi:
M=
Dvigatel nominal sirpanish bilan ishlagandagi ikkita xisoblangan oraliq nuqtalarni
tanlaymiz: 0,02 (salt yurishi va nominal rejim nuqtalari orasidagi interval) va 0,1
(nominal rejim va kritik nuqtalar orasidagi interval). Rotorni aylanish tezligi n₂ ni topish:
n₂= n₁(1-s)
Mexanik xarakteristikaning xisoblash natijalarini quydagi jadvalga yozamiz:

S	0	0.02	0.05	0.05	0.1	1
M,Hm	0	9.99	23.9	41.74	55.4	23.25
n2,	3000	2940	2850	2700	2340	0

Mexanik xarakteristikani qurish 2-rasmda ko’rsatilgan.
Mexanik xarakteristikani n₂=f_(M) hamda M=f(s) bog’liqlikka ega bo’lgan funksiya orqali qurish mumkin. Jadvaldagi keltirilgan qiymatlardan foydalanib Microsoft Excel dasturidan grafiklarni chizamiz.
5) Dvigatelni nominal yuklamada kuchlanish pasayganda ishlay olish
imkoniyatini aniqlash.
Dvigatel valini aylanish momenti:
M=CU²
Bu yerda C- doimiy koeffitsient, dvigatelni konstruksiyasidan kelib chiqqan
U-stator chiqishdagi kuchlanish. Kuchlanish 10% pasayganda chiquvchi
kuchlanish U'=0,9Uн bo’lganda aylanish momenti:
M^’=C(U)²=C(0.9)²=0.81*CU²_n=0.81M_H=0.81*20=16.2 Hm
Ishga tushurish momenti
M_p=
Bu moment nominal bilan Mп>Mн, demak ishga tushirish mumkin. Asinxron dvigatellarda ishga tushirish toklarini kamaytirish uchun tez -tez kuchlanishni kamaytirish talab etiladi. Stator cho’lg’ami “uchburchak” usulida ulangan dvigatellar yuklamasiz ishga tushirish yo’li, uni ishga tushirish vaqtida stotor cho’lg’amini “yulduz” sxemaga o’tkazishdir.Dvigatelni ishga tushirish nominal momentni aniqlaymiz. Ishga tushirish vaqtida cholg’amlardagi kuchlanish:
U_f=U_l/ =220/ =127
Nominal kuchlanishning 57,7% ini tashkil qiladi, bunda ishga tushirish momenti:
M^’=C(U)²=C(0.0577U_n)²=0.33CU_H=0.33M_H=0.33*20=6.6
Topilgan moment nominal qiymatidan kam, shuning uchun ham ishga tushirish
salt ishlash rejimida amalga oshadi. Dvigatel yurgizilgandan keyin cho’lg’amlari
uchburchak usuliga o’zgartiriladi va dvigatel nominal momentga yuklanadi.
Shundagina ishga tushirish toki to’gridan- to’g’ri “uchburchak” usulida ulanganga
nisbatan marta kamayadi.
I_p=I_p/ =20.3

s	m		m	n
0	0		0	3000
0,02	9,99		9,99	2940
0,05	23,94		23,94	2850
0,1	41,74		41,74	2700
0,22	55,4		55,4	2340
1	23,05		23,05	0

Flatatsiyalarda asinxron dvigatelni ishga tushurish sxemasi;

Xulosa;
Men bu mustaqil ishimda Kon mashinalari elektr jixozlari va elektr taminnoti fani haqida bilimlarmni yana ham chuqurlashtirib oldim. Flоtаtsiya–minеrаl zаrrаchаlаr yuzаsining fizik–kimyoviy хоssаlаridаgi fаrqqа qаrаb bоyitish usuli bo`lib, minеrаl zаrrаchаlаr yuzаsining suv bilаn hаr хil ho`llаnish qоbiliyatigа аsоslаnаdi Suvli muhitdа mаyin tuyilgаn hоldа mаvjud bo`lgаn аyrim minеrаllаrning zаrrаchаlаri suv bilаn ho`llаnаdi, ayrimlаri esа suv bilаn ho`llаnmаydi, bаlki suvdаgi hаvо pufаkchаlаrigа ilаshib, yuzаgа qаlqib chiqаdi.Shu bilаn bir vаqtdа bоshqа minеrаllаrning zаrrаchаlаri suv bilаn ho`llаnib undа cho`kаdi yoki muаllаq hоldа jоylаshаdi.

Flоtаtsiya turli хildаgi fоydаli qаzilmаlаrni bоyitishdа kеng ko`lаmdа ishlаtilаdi. Qаzib оlingаn rаngli mеtаllаr rudаlаrining 90 % dаn ko`prоg`i kаmyob, qоrа, nоdir mеtаllаr rudаlаri vа nоmеtаll rudаlаr shu usuldа bоyitilаdi. Flоtаtsiya usulini qo`llаsh kаmbаg`аl rudаlаrni hаmdа bоshqа usullаr bilаn bоyitilishi qiyin bo`lgаn rudаlаrni qаytа ishlаsh imkоniyatini yarаtаdi. Mаsаlаn, flоtаtsiya usulini qo`llаb pоlimеtаll rudаlаrdаn qo`rg`оshinli, ruxli vа misli bоyitmаlаrni оlish mumkin.