“moliya” fanidan O’quv-uslubiy qo'llanma bilim sohalari

d)
, quyi-dagini tashkil etdi: 
K
d
 = (AB
do 
- AB
b 
 + PD) : AB
b 
Bu yerda: K
d
– bir yillik qo‘yilgan kapital daromadliligi; 
AB
do
– davr oxiridagi aksiya bahosi; 
AB
b 
– aksiyaning boshlang‘ich narxi; 
PD – pulli dividentlar. 
Ushbu misolda biz quyidagi daromadlilikka ega bo‘lamiz: 
K
d 
= (10,5 ming so‘m - 10,0 ming so‘m + 0,5 ming so‘m) : 10,0 ming 
so‘m = 0,10 = 10%
E’tibor bering, qo‘yilgan kapital umumiy daromadini quyidagi komponentlar 
yig‘indisi sifatida ko‘rish mumkin: dividend ko‘rinishidagi daromad va aksiyalar 
bahosining o‘zgarishi: 
K
d 
 = (PD : AB
b
) + (AB
do
 - AB
b
) : AB
b
 
K
d
=DD
k
 + BO‘
k 
Bu yerda: DD
k 
- dividend daromadi komponenti; 
BO‘
k 
- baholar o‘zgarishi komponenti. 
K
d
= 5% +5% = 10% 
Agar Siz o‘z aksiyalaringizni sotmaslikka qaror qilsangiz, qanday qilib 
daromad stavkasini baholashingiz mumkin? 
Javobni quyidagicha berish mumkin: qimmatli qog‘ozlarga qilingan 
investitsiyaning daromad stavkasi (yoki qimmatli qog‘oz daromadlilik stavkasi), 
ularni sotib yuborasizmi yoki yo‘qmi, bundan qat’iy nazar bir usul bilan 
aniqlanadi. Aksiya kursining 500 so‘mga oshishi 500 so‘m dividend singari 
kiritgan kapitalingizning daromad qismi hisoblanadi. Sizning aksiyalarni 
sotmasdan o‘zingizda qoldirish to‘g‘risidagi qaroringiz, yil yakunlanganidan so‘ng 
ularni haqiqatdan 10,5 ming so‘mdan sotishingiz mumkinligi faktini hech qanday 
o‘zgartirolmaydi. Shu bois, Siz qimmatli qog‘ozlarni sotish orqali o‘z 
daromadingizni kapitalingizni oshirish ko‘rinishida amalga oshirishga qaror 
qilishingiz yoki sotmasdan rein-vestitsiya qilishingizdan qat’iy nazar, daromadlilik 
stavkasi 10%ni tashkil etadi. 

---

62