21-mavzu. Byudjet nazoratini tashkil qilish
1. Byudjet nazoratining shakllari, turlari, va usullarini tasniflang
Byudjet nazoratining shakllari
|
Byudjet nazoratining turlari
|
Byudjet nazoratining usullari
|
Taftish
|
Dastlabki
|
Yoppasiga nazorat
Yollanma nazorat
|
Tekshirish
|
Joriy
|
Kompleks
Mavzuli
Muqobil
|
O’rganish
|
So’nggi
|
|
2.“NIMA UCHUN?’ SXEMASI orqali Byudjet nazorati nima uchun zarurligini izohlang
22-mavzu. Xorijiy mamlakatlar byudjet tizimi va byudjet jarayoni
1. Mavzuga oid tayanch so`z va iboralarni yozing:
1 Unitar (yagona) davlat – bu tarkibidagi ma‘muriy-hududiy birliklar (tuzilmalar) o’z davlatchiligiga yoki muxtoriyatiga (avtonomiyaga) ega bo’lmaydigan davlat tuzilishidir.
2 Federatsiya davlat tuzilishining ancha murakkab shakli hisoblanadi. Federativ davlat bir qancha boshqa davlatlardan yoki federatsiya a‘zosi (subyektlari) bo’lgan davlat tuzilmalaridan (shtatlar, kantonlar, ittifoqdosh yoki avtonom respublikalar va b.) tarkib topadi.
3 Konfederatsiya davlatlar birlash-masi yoki ittifoqi bo’lib, uni tashkil etuvchi davlatlar o’z mustaqilligini to’la saqlab qoladi, o’zining hokimiyat, boshqaruv va adliya organlariga ega bo’ladi.
4 Fiskalfederalizm – federal hukumat va hududiy hokimiyatlarning moliya sohasidagi vakolatlarining o‟zaro taqsimlanishi.
5 Byudjet qurilishining markazlashmagan (nomarkazlash-gan) modelida markaziy va mahalliy byudjetlar avtonom (mustaqil) bo’lib, ularning har biri o’z xarajatlarini to’liq qoplay oladigan daromad manbalariga ega bo’ladi.
6 Markazlashgan model barcha darajadagi byudjetlarni yagona davlat byudjetida birlashtirishni nazarda tutadi, bunda markaziy byudjet barcha mahalliy byudjetlar uchun (daromadlilik darajasini) tartibga soluvchilik vazifasini bajaradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |