Ўртачанинг миқдорларнинг содда ва амалиётда кенг қўлланиладиган тури бу ўртача арифметик миқдордир. Ўртача арифметик миқдор ўз навбатида оддий ва тортилган кўринишга бўлинади. Маҳсулот ҳажмининг ўсиш суръатлари - Оддий ўртача ўсиш суръатини аниқласак, уларнинг барчасини кўшиб тўрт сонига бўлиш орқали натижага эга бўлинади.
- Яъни: 1,08+1,12+1,15+1,17=1,13
- Агар нархлар ўзгариши йиллик 1,18 фоизга ортишини ягона мезон қилиб олсак, у ҳолда йиллик ўсиш суръати қуйидагича бўлиши лозим.
- 1,18∙1,18∙1,18∙1,18 = 1,94 ни ташкил этади
- Бундай қарама-қаршилик юзага келмаслиги учун геометрик формуладан фойдаланиш лозим.
- =1.2757
- Таҳлилда ўртача хронологик формуладан ҳам кенг фойдаланилади.
- Ўх = (X1/2+X2+...+Xn1+Xn/2)/ n-1
Чораклар
|
I
|
II
|
III
|
IV
| | | | | |
Ўсиш сурати
|
1,08
|
1,12
|
1,15
|
1,17
| Асосий воситаларнинг ўртача йиллик қийматини аниқлаш
Кўрсаткичлар
|
1-январ 2017йил
|
1-апрел 2017 йил
|
1-июл 2017 йил
|
1-октябр 2017 йил
|
1-янфар 2018 йил
|
Асосий воситаларнинг ўртача йиллик қиймати,млн сўм
|
8000
|
8500
|
9200
|
10500
|
11600
|
Юқоридаги формула бўйича асосий воситаларнинг ўртача йиллик қиймати қуйидагича бўлади.
Ўх= (8000/2+8500+9200+10500+11600/2) / (5-1) = 9500 млн сўм
Do'stlaringiz bilan baham: |