Mövzu: Psixologiyanın elm kimi meydana gəlməsi İxtisas: Tarix müəllimliyi Kurs: I fənn: Psixologiya

Mövzu: Temperament
İxtisas: Tarix müəllimliyi
Kurs: I
Fənn: Psixologiya
Mövzu: XVII
Ədəbiyyat siyahısı:

1. 
   Həsənli S. Psixologiyadan muhazirə konspektləri. Naxçıvan, 2011.
   
2. 
   Seyidov S.İ., Həmzəyev M.Ə. Ümumi psixologiya. Bakı, 2014
   

Plan:

1. 
   Temperament haqqında anlayış.
   
2. 
   İ.P.Pavlovun nəzəriyyəsi.
   
3. 
   Temperamentin tipləri:
   

Müəllim: Aygün Rüstəmova
E-mail adresi: [e-mail]


1).Temperament haqqında anlayış: Şəxsiyyətin psixoloji xüsusiyyətlərindən biridə temperamentdir. Insanlar psixi fəaliyyətin dinamik xarakteristikasına görə bir-birindən fərqlənir. Temperament – insanın elə bir anadangəlmə xüsu­siyyətləridir ki, onlar intensivliyin, təsirə cavabvermə sürətinin dinamik xarakteristikalarını, emosional qıcıqlanma və tarazlıq dərəcəsini, ətraf mühitə uyğunlaşma xüsusiyyətlərini şərt­lən­dirir. Temperament latın dilindən «qarışıq, mütənasiblik» deməkdir. Temperament haqqında təlimin yaradıcısı qədim yunan görkəmli həkimi Hippokrat (e.ə. təxminən 460-377 il­lər) sayılır. O təsdiq edir ki, insanlar 4 əsas «orqanizm şirəsi» nin nisbətinə görə fərqlənirlər: qan, fleqma, sarı öd və qara öd. Bu, «orqanizm şirələrinin» nisbəti yunanca «krasis» sözü ilə ifadə olunurdu ki, sonralar həmin sözü yunanca tempe­ramentum – «mütənasiblik» sözü ilə əvəz edildi. Hippokratın təliminə əsaslanaraq digər tanınmış antik dövr həkimi Klavdiy Qalen (təxminən 130-200-ci illər) məşhur traktatı «De tem­peramentum» kitabında şərh etdiyi temperamentlərin tipo­lo­giyasını işləyib hazırladı.Onun təliminə əsasən temperamentin tipi orqanizimdə bu şirələrdən birinin üstünlüyündən asılıdır.. Temperamentin bu 4 tipinin adı həmin şirələrin adına uyğun veril­miş­dir:sanqvinik (latınca sanqvius-qan), fleqmatik (yunanca fleqma-selik, bəlğəm), xolerik (yunanca chole-öd), melanxolik (yunanca melian chole – qara öd).