Moylar va maxsus suyuqliklar

4.10. Deaktivatorlar 
 
Antioksidlovchi  qo’ndirmalar  yoqig’ilar  saqlanganda  xususan  bazi  bir 
metallar  va  splavlar  ishtrok  etganda  yomonlashadi.  Yoqilg’ilar  oksidlashdagi 
metallarning  katalitik  ta’sirini  yo’qotish  uchun  va  antioksidlovchilar  sarfini 
kamaytirish  uchun  maxsus  qo’ndirmalar  deaktivatorlar  qo’shiladi.  Ular  metall 
ionlarini  kompleks  birikmalari  bilan  bog’laydi.  Maxalliy  sanoatda  metall 
deaktivatorlari xozircha qo’llanilmaydi.  
 
4.11. Biostid qo’ndirmalari 
 
Tropik  iqlim  rayonlarda  yuqori  harorat  va  havo  namligi  yuqori  bo’lgan 
sharoitlarda  mikroorganizmlarni  ko’p  xillari  neft  mahsulotlari  xossalarini 
yomonlashtiradi.  Yoqilg’i  va  suv  orasidagi  yuzada  mikrobiologik  massalarning 
hosil  bo’lishi,  korrozion  agressivlikni  ortishi  filtrlarning  va  ximoya  vositalarini 
yoqilg’i baklarining korroziyasini tezlashtiradi.   
Mikroorganizmlarni  zararli  oqibatlariga  qarshi  biostit  qo’ndirmalari 
qo’shiladi.  Ularning  ta’siri  mikroorganizmlarni  o’sishini,  yoqilg’ilarning 
ifloslanishini  to’xtatishga  asoslangan.  Tropik  iqlim  rayonlarida  biostid 
qo’ndirmalarni qo’llash chegaralangan. 
Yoqig’ilarning  surkov  qobiliyatini  oshiruvchi  qo’ndirmalar.  Bu  turdagi 
qo’ndirmalarni  ishlab  chiqarish  yaqindan  boshlangan  lekin  ularni  ayrim  turlari 
keng tarqalgan. Dizel  va  reaktiv dvigatellarda  yoqilg’i  yonish kamerasiga  maxsus 
plunjer  nasoslari  yordamida  forsunkalar  orqali  uzatiladi.  Bunday  nasoslar 
yoqilg’ini o’zi bilan moylanadi, bu detallarning axvoli yoqilg’i xossalariga bog’liq. 
Ularning  surkov  (moylik)  qobilyatini  xossasini  yaxshilash  uchun  maxsus 
qo’ndirmalar  ishlatiladi.  Ular  detal  sirtida  yuqori  ximoya  xossasiga  ega  bo’lgan 
chidamli  yupqa  plenkalar  xosil  qiladi.  Sirt  aktiv  moddalar    -  yoqilg’ilarni  bunday 
xossasini  yaxshilaydi.  Shuningdek  ayrim  antioksidlovchilar  yog’li  kislotalar 
qo’ndirmalari ham termik stabillikni yaxshilashda effektivdir.