Moylar va maxsus suyuqliklar


 Yoqilg’ilarning to’liq yonishini oshiruvchi qo’ndirmalar


Download 1.64 Mb.
Pdf ko'rish
bet59/151
Sana09.01.2022
Hajmi1.64 Mb.
#264570
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   151
4.7. Yoqilg’ilarning to’liq yonishini oshiruvchi qo’ndirmalar 
 
Yoqig’ilarning dvigatellarda to’liq yonmasligi natijasida kamera devorlarida 
cho’kindilar  hosil  bo’lishi  va  qayta  ishlangan  gazlarda  taksik  moddalar  hosil 
bo’ladi.  Yonish  kamerasida  yoqilg’ilarni  to’liq  yonmasligidan  hosil  bo’lgan 
cho’kindilarning  klapanlarda, purkash oynalarida, forsunkalarning  ignalarida  hosil 
bo’lishi  ularning  ishonchliligi,  mashina  va  mexanizm  ishlarining  iqtisodiy 
effektivligini  pasaytiradi.  Qo’ndirmalarni  yoqilg’ilarga  qoldiqlarni  kamaytirish, 
tarkibini  o’zgartirish  uchun  va  qo’shimcha  xossalarni  kamaytirish  uchun 
qo’shiladi.  Etillangan  benzinga  bunday  qo’ndirma  sifatida  trikrezilfosfat  0,014% 
miqdorda  qo’shiladi.  Xisoblashlaricha  tetraetilqo’rg’oshin  yonish  mahsulotlari 
uglerodni  qizdirishdagi  yonish  haroratini  pasaytiradi  kamerada  qizishning 
qoldiqlari  hosil  bo’ladi.  Ishchi  aralashmaning  bunday  uchqun  yonishidan  emas 
balki  qizish  yuzasining  ta’sirida  yonish  kuzatiladi.  Etillangan  benzinga  fosfor  va 
borning  qo’shilish  natijasida  TEQ  birikmasi  hosil  bo’ladi.  Maxalliy  neftni  qayta 
ishlash  sanoatida  xozirgacha  benzinlarga  fosforli  qo’ndirmalar  ishlatilgani  yo’q. 
Gaz  turbinalari  va  isitish  qurilmalari  metallarining  vanadiyli  koroziyasi  bilan 
kurashish  uchun  Ba,  Ca,  Si,  Al,  Mg,  P,  Zn  va  boshqa  element  birikmalari 


56 
 
qo’shilmoqda. Bu qo’ndirmalarni % ni bir necha 100 dan bir miqdorida qo’shiladi. 
Uning  qo’shilishidan  Na  va  vanadiyning  korroziyalanmaydigan  birikmalari  hosil 
bo’ladi. Xattoki eng zamonaviy dvigatellar ishlashida bir qancha  miqdor karbonat 
angidridi  bo’lgan  gazlar,  qattiq  uglerodli  chiqindilar  va  boshqa  toksik  moddalar 
hosil  bo’ladi.  Bunday  dvigatellarni  kar’er,  shaxta,  shtolen  va  boshqa  qiyin 
shamollatiladigan  joylarda  ishlatish  uchun  «tutunsiz»  qo’ndirmali  yoqilg’ilar 
ishlatiladi.  Eng  effektiv  birikmalari  birinchi  navbatda  100  dan  bir  miqdor  %  da 
dizel yoqilg’ilarga qo’shiladi. Tutunsiz qo’ndirmalarni yoqilg’ilarga qo’shish atrof-
muxitni ifloslanishini oldini oladi.  
 

Download 1.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   151




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling