Moyni qabul qilgich; 6 moy kelish kanali. 8-rasm. Reaktiv sentrifuganing ishlash sxemasi

Dvigatelda yonilgilarning yonishi. To‘rt taktli korbyuratorli 
dvigatellarda ish jarayoni quyidagicha boiadi:
Birinchi takt - so‘rish takti, porshen yuqori chekka nuqtadan 
(YuChN) pastki chekka nuqtaga (PChN) qarab harakat qiladi. Kiri­
tish klapani ochiq, chiqarish klapani yopiq boiadi. Karbyurator- 
ning aralashma hosil boiadigan kamerasida siyraklanish (vakuum) 
boiib, havo tozalagich orqali havo kirib jiklerdan chiqayotgan 
benzinga aralashadi.
Aralashma hosil boiishi, bugianishi so‘rish trubasida va kol- 
lektorlarda davom etadi. Yonilgi-havo aralashmasi silindr ichi­
dagi qoldiq gazlarga aralashib, ishchi aralashmani hosil qiladi.
Ikkinchi takt - siqish taktida ikkala klapanlar yopiq boiadi. 
Porshen PChNdan YuChNga harakat qiladi. Aralashma siqiladi va 
yonilgining bugianishi davom etadi.
Siqish darajasiga qarab silindr ichidagi bosim 1-1,2 MPa g a , 
harorat esa 260-370°C ga yetadi.
Uchinchi takt - ish y o ii taktida tayyorlangan, qizigan aralash­
ma svechadan (chaqmoqdan) uchqun chiqishi hisobiga yondiriladi. 
Bunda yonish mahsulotlarining bosimi 3,5-4,5 marta ortadi; ya’ni 
bosim 3,5...5,0 MPa gacha ko‘tariladi (35...50 atm). Demak, 
porshenning har bir sm2 yuzasiga 50 kg kuch “ta’sir qiladi. Bu bosim 
kuchi krivoship-shatun mexanizmi yordamida burovchi momentga, 
ya’ni mexanik ishga aylantiriladi.
To‘rtinchi takt - chiqarish taktida chiqarish klapani ochiq 
boiadi. Porshen PChNdan YuChNga harakatlanib, ishlab boigan 
gazlami chiqarib yuboradi. Shu tariqa dvigatelning ish sikli 
takrorlanaveradi.
228

---

Yonish harorati. Yonilg‘i-havo aralashmasini va yonishidan 
hosil bo‘ladigan issiqlikning miqdori yonish harorati va aralash- 
maning tarkibiga bog‘liq. Yonish harorati qancha yuqori bo‘Isa, 
bir birlik quw at olish uchun shuncha kam yonilg‘i sarfbo‘ladi.
Yonilg‘i-havo aralashmasining yonishi nafaqat uning tarkibi 
va yonilg‘i turiga, balki harorat va bosimga ham bog'liq boiadi. 
Aralashmaning yonishini yuqori va pastki chegarasi mavjud. Havo 
bilan yonilg‘i aralashmasini yuqori chegarasidan ortiqcha boyitilsa 
aralashma yonmaydi. Shuningdek, havo bilan yonilg‘i 
ara­
lashmasini patki chegarasidan pastida ham aralashma yonmaydi.
Yonuvchi aralashmaning tarkibi havoning ortiqchalik koef­
fitsienti a bilan baholanadi. Bu 1 kg yonilg‘ini yonishida ishtirok 
etayotgan haqiqiy havo massasi Lx ni, kerak bo‘lgan havoni 
nazariy massasi Lnga bo‘lgan nisbati bilan о‘lchanadi, ya’ni
a = —
Ln
Shundan kelib chiqib besh xil yonuvchi aralashma 
xillari 
mavjud.