Muhammad Al-Xorazmiy nomida Toshkent Axborot texnologiyalari universiteti

D tanlamaning F1 ustuni boʻyicha

1. 
   F1 ustun 57, 60, 51, 67 sonlardan iborat, ularni oʻsish yoki kamayish tartibida tartiblashtirib chiqamiz:
   

57, 60, 51, 67 – tanlanma
51, 57, 60, 67 – ranjirlangan variatsion qator

2. 
   Tanlanma oʻrta qiymat:
   
3. 
   Tanlanma dispersiya;
   

4. 
   Tanlanma oʻrtacha kvadratik chetlanish:
   
5. 
   Ranjirlangan variatsion qatorlarda Moda aniqlanmaydi.
   
6. 
   Mediana, tanlanma hajmi juft boʻlgani uchun:
   

ni tashkil qiladi.

A tanlanma boʻyicha:
Quyidagicha yordamchi jadval toʻldirib olamiz:

			Yigʻma chastotalar
0		0.1143	0,1143	-6	-48	36	288
1		0.3	0,4143	-5	-105	25	525
2		0,1714	0,5857	-4	-48	16	192
3		0,1857	0,7714	-3	-39	9	117
4		0,0857	0,8284	-2	-12	4	24
5		0,1	0,9571	-1	-7	1	7
6		0,0429	1.0	0	0	0	0
	70	1.000			-259		1153

Ushbu jadvalda yuqorida qoʻyilgan 1),2),3) savollarga javob berildi.

4)Variatsion qator poligoni:



5)Variatsion qator gistogrammasi:

6)Emperik funksiya taqsimotining analitik koʻrinishi quyidagicha koʻrinishda boʻladi:

=
Taqsimot funksiya qabul qilgan qiymatlar esa jadvalimizning yigʻma chastotalar ustunida topib, tayyorlab qoʻyganmiz.
7 ) Emperik funksiya taqsimoti grafigini chizish uchun, yigʻma chastotalar ustunidagi ajratib koʻrsatilgan sonlar massivi uchun gistogramma chizishda qilingan ishlar ketma-ketligini amalga oshirsak boʻladi:

8) Tanlanma oʻrta qiymat - ni hisoblaymiz:

Tanlanma oʻrta qiymatni qoʻlda hisoblashni soddalashtiradigan quyidagicha formuladan hisoblaganimiz maqsadga muvofiq, bunda k- varianta larning oʻzgarish qadami, c-umuman olganda ixtiyoriy son, lekin eng koʻp qatnashgan ga teng deb olinsa hisoblashlar soddalashadi: k=1; c=6, zarur boʻlgan barcha hisoblashlar jadvalda amalga oshirilgan, kerakli miqdorlarni formulaga qoʻyib tanlanma oʻrta qiymat miqdorini topamiz:

Ushbu ishni Excel dasturlar paketida maxsus buyruqlar yordamida amalga oshirsak ham boʻladi:
Excel категорияoynasidan статистические СРЗНАЧ Число1 tanlanma maʼlumotlari kiritilgan yacheykalar oʻrnini koʻrsatish kifoya (izoh: ajratib koʻrsatishda boʻsh yacheykalarni ham kirishi natijaga taʼsir qilmaydi, dastur ularni 0 emas, balki hech narsa yoʻq deb qabul qiladi)

9) Tanlanma dispersiyani hisoblashni quyidagicha formula bilan amalga oshirish mumkin, buning uchun zarur boʻlgan barcha hisoblashlarni jadvalda topib qoʻyganmiz:

10) Tanlanma oʻrtacha kvadratik chetlanish:

11) Moda. Diskret variansion qatorda eng katta chastotaga ega boʻlgan variantaga teng boʻladi:

12) Mediana – Me. Tanlanma hajminig yarmi toʻgʻri keladigan variantaga teng boʻladi.

Me=5
Excel категорияoynasidan статистические МОДА.ОДН Число1 tanlanmamaʼlumotlarikiritilganyacheykalaroʻrninikoʻrsatishkifoy