Muhammad Al-Xorazmiy nomida Toshkent Axborot texnologiyalari universiteti Mustaqil ish Mavzu: Elementar elektr nurlatgichning yoʼnalganlik diagrammasi. Elementar elektr nurlatgichning nurlanish quvvati va qarshiligi


O'rtacha energiya oqimi zichligi, nurlatgich kuchi va qarshiligi


Download 362.23 Kb.
bet3/3
Sana07.04.2023
Hajmi362.23 Kb.
#1338520
1   2   3
Bog'liq
060-21

O'rtacha energiya oqimi zichligi, nurlatgich kuchi va qarshiligi.

Maydonning tuzilishini bilib, elementar elektr nurlatgichining juda muhim xususiyatlarini topish mumkin [1]:
- energiya oqimi zichligining o'rtacha (vaqt bo'yicha - davr bo'yicha) qiymati (Poynting vektorining o'rtacha qiymati)

- nurlanish quvvati

- nurlatgich qarshiligi




    1. Yo'nalganlik xususiyatlari

Maydonning ikkala komponenti ham nurlatgich o'qi va radius vektori o'rtasidagi fazodagi ko'rib chiqilayotgan nuqtagacha bo'lgan burchak sinusiga to'g'ridan-to'g'ri proportsionaldir va burchakka φ bog'liq emas. Nurlatgich o'z o'qi bo'ylab (θ = 0∘) va (θ= 180∘) maydon yaratmaydi — nolga teng, chunki Maksimal maydon ekvator tekisligida nurlatgich o'qiga normal yo'nalishda kuzatiladi. Bu erda θ= 90∘, sin 90∘ = 1 va (1.1) va da omillari (1.2) koordinatalarga bog'liq emas. Shuning uchun elementar elektr nurlatgichi yo'nalishli xususiyatlarga ega eng oddiy antennadir.
(1.1) ga kiritilgan ifodasini uchta omil sifatida yozish mumkin: kuzatish nuqtasiga yoʻnalishga bogʻliq boʻlmagan doimiy omil (A = kuzatish nuqtasiga yoʻnalishga bogʻliq boʻlgan omil va a. faza omili . Buni hisobga olgan holda (1.1) va (1.2) formulalar quyidagi shaklni oladi:

Ruxsat etilgan masofada funktsiyasi maydon kuchi qiymatlarining burchak koordinatasiga θ bog'liqligini aniqlaydi, ya'ni. 8-meridional tekislikdagi elementar elektr emitentning yo'naltiruvchi xarakteristikasi. E'tibor bering, maydon kuchining nafaqat qiymatini, balki fazasini ham aniqlaydi, chunki funktsiya noldan o'tganda uning belgisi o'zgaradi, bu maydon kuchining 180∘ ga fazali sakrashiga to'g'ri keladi. Shuning uchun funksiyaning moduli meridional tekislikdagi elementar elektr radiatorining yo'nalishining amplitudali xarakteristikasi. Maydon kuchi qiymati munosabat bilan xarakterli amplituda yo'nalishi bilan bog'liq.

Antennalarning yo'nalish xususiyatlari haqida gap ketganda, maydon kuchining mutlaq qiymatiga emas, balki maydon kuchining kuzatuv nuqtasiga yo'nalishiga bog'liqligi tabiati qiziqtiradi. Shuning uchun, odatda, normallashtirilgan tushunchasi ishlatiladi, ya'ni. maksimal qiymatga, amplituda yo'nalishiga ishora qilinadi. Elementar elektr nurlatgich uchun chunki . Normallashtirilgan amplituda yo'nalishi xarakteristikasining maksimal qiymati har doim birga teng.
Normallashtirilgan amplitudali nurlanish naqshining grafik tasviri antennaning normallashtirilgan amplitudali nurlanish sxemasi deb ataladi. Fazoviy normallashtirilgan amplituda diagrammasi yo'nalish, ma'lum bir sirt sifatida tasvirlangan uch o'lchamli figuradir. Bunday diagrammani yaratish juda qiyin. Amalda, odatda, ikkita asosiy tekislikdan birida maydon kuchi qiymatlarining yo'nalishga bog'liqligini tasvirlaydigan planar amplitudali nurlanish naqshlari qo'llaniladi. Elementar elektr radiatorning asosiy tekisliklari (1.2-rasm) quyidagilar bo'ladi: radiatorning o'qi orqali o'tadigan har qanday meridional tekislik, masalan, shuningdek, ekvator tekisligiga tekisliklar. radiatorning o'rtasidan o'tadi. Ko'rib chiqilayotgan holatda meridional tekislik E tekislik, ekvatorial tekislik esa H tekislikdir.
Meridional tekislikdagi elementar elektr radiatorining normallashtirilgan amplitudali nurlanish sxemasi qutb koordinata tizimida rasmda ko'rsatilgan. 1.3a. Ekvator tekisligida amplitudali nurlanish sxemasi burchakka φ bogʻliq emas (emitentning eksenel simmetriyasining natijasi) va aylanadir (3b-rasm). Dekart koordinata tizimida qurilgan elementar elektr radiatorining normallashtirilgan amplitudali nurlanish naqshlari shaklda ko'rsatilgan. 1.4a (meridional tekislik) va shakl. 1.4b (ekvator tekisligi). Elementar elektr emitent toroid shaklida fazoviy amplitudali nurlanish naqshiga ega. Uning yuzasi shaklda ko'rsatilgan shaklning ("sakkiz") aylanishidan hosil bo'ladi. 1.3a, o'q atrofida OZ Shaklda. 1.5 kosmos hududida toroidning bir qismini ko'rsatadi 90∘ ≤ φ≤ 270∘.

1.5 rasm
Kod bo'lsa, emitent OX o'qi bo'ylab (1.6a-rasm) yoki OY o'qi bo'ylab (1.6b-rasm) yo'naltiriladi. uzoq zonadagi dala tuzilishi komponentlar bilan tavsiflanadi.



Nurlatgich X o'qi yoki Y o'qi bo'ylab yo'naltirilganda individual komponentlarning murakkab amplitudalari modullari munosabatlar bilan belgilanadi:

To'liq vektorlarning modullari ularning komponentlari orqali quyidagi munosabatlar bilan aniqlanadi:

.


Xulosa
Haqiqiy antennalar orqali elektromagnit to'lqinlarning nurlanish jarayonini tushunish uchun elementar nurlatgichlar (elementar elektr emitent, elementar magnit emitentning fizik realizatsiyalari, Gyuygens elementi) maydonlarini o'rganish juda muhimdir. Haqiqat shundaki, antennalar nazariyasida superpozitsiya usuli keng qo'llaniladi, bu antennani elementar radiatorlarga bo'lish va so'ngra ularning maydonlarini yig'ish bilan yakunlanadi.

Foydalanilgan Adabiyot va manbaalar

  1. “ЭЛЕМЕНТАРНЫЕ ИЗЛУЧАТЕЛИ ЭЛЕКТРОМАГНИТНЫХ ВОЛН”. (В.П. КУБАНОВ) Самара 2015

  2. https://siblec.ru/telekommunikatsii/elektromagnitnye-polya-i-volny/6-izluchenie-elektromagnitnykh-voln#6.3

Download 362.23 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling