Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg’ona filiali mustaqil ish

§ ishlab chiqarish samaradorligi 10 MIPS( sekundiga million 
operatsiya) dan katta bo’lmagan; 
§ asosiy xotira sig’imi 64 dan 10000 Mbaytgacha bo’lgan; 
§ tashqi xotira hajmi 50 Gbaytdan kam bo‘lmagan; 
§ ko’p(kishi) foydalanadigan ish rejimi (bir paytning uzida 16 dan 1000 
tagacha foydalanuvchiga xizmat qiladi). 
1970-yillarda kichik EHMlarning paydo bo‘lishiga bir tomondan, 
elektron element bazasi sohasidagi tarakkiyot, boshqa tamondan katta 
EHM reurslarining taqchilligi tufayli shart -sharoit yaratildi.1969-yilda 
kashf etilgan mikroprotsessor(MP) 70-yillarda EHMning yana bir sinfi 

---

mikroEHM paydo bo‘lishiga olib keldi. Hozirda mikroprotsessorlardan 
EHM barcha sinflarida foydalanilmoqda. 
- SERVERLAR. EHMlarnig alohida jadal rivojlanayotgan guruhini 
hisoblash tarmoklarida ko‘p foydalanuvchi tomonidan foydalanadigan 
kompyuterlar serverlar hosil qiladi. Server (Server) - Bu tarmoqning 
barcha ishchi stantsiyalar surovlarini qayta ishlash uchun ajratilgan 
surovlarini qayta ishlash uchun ajratilgan ko’p foydalanuvchili kompyuter 
bo’lib, u Bu stantsiyalarga umumiy tizim resurslariga (Hisoblash 
quvvatlariga, ma’lumotlar bazasiga, dasturlar kutubxonalariga, 
printerlarga, fakslarga va boshqalarga) murojaat etish imkonini beradi va 
Bu resurslarni taqsimlaydi. Server uzining tarmoqli operatsion tizimiga ega 
bo‘lib, tarmoq barcha bo’g‘inlarining ishi uning boshqaruvi ostida o‘tadi. 
Serverga qo‘yiladigan eng muhim talablar ichida yuqori ish unumdorligini 
va ishonchligini ajratib o‘tish lozim. 
Ishchi stantsiyalarga tarmoq resurslarini taqdim etishdan tashqari, 
serverning o‘zi ham mijozlarning so‘rovlari bo‘yicha ma’lumotlarni 
mazmunli kayta ishlashni bajarish mumkin-bunday serverni kupincha 
qo’shimcha (ilovali) server deb atashadi. Server tarmoqda ko‘pincha 
ixtisoslashtiriladi.Ixtisoslashgan serverlar ma’lumotlar bazasini va 
ma’lumotlar arxivini yaratish va boshqarish, ko‘p adressli faksimal aloqa 
va elektron pochtani qo‘llash, ko‘p foydalanuvchili terminlarni (printerlar, 
plotterlarni va boshqalar) boshqarish bo‘yicha tarmoq ishidagi eng zaif 
joylarni bartaraf etish uchun ishlatiladi.