Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti kiberxavfsizlik va kriminalistika

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI


MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI
TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI


KIBERXAVFSIZLIK VA KRIMINALISTIKA
KAFEDRASI


MUSTAQIL ISH


MAVZU:Tarmoq xavfsizligi mohiyati va umumiy tushunchalari.
Bajardi: S.Fazliddinov
Tekshirdi: N. Safoyev


Toshkent 2023

MUSTAQIL ISH KONTENTI (BARCHA SAVOLLARGA JAVOB TOPISH SHART!).

1. Tarmoq xavfsizligi tushunchasi va uning mohiyati:

1. 
   Kompyuter tarmoqlari arxitekturasi haqida umumiy tushunchalar.
   

1.Kompyuter tarmog’i – bu apparat va dasturiy tashkil etuvchilardan iborat bo’lgan, hamda birgalikda kelishilgan holda ishlaydigan murakkab kompleksdir. Kompyuter tarmog„ini tashkil etuvchilari quyidagi to’rt qatlamdan biriga tegishli bo’lishi mumkin:

1.Kompyuterlar;
2.Kommunikatsion qurilmalar;
3.Operatsion tizimlar;
4.Tarmoq ilovalari.
Kompyuter tarmoqlari arxitekturasi - kompyuter tizimlarining tuzilishi va ishlashini tavsiflovchi tushuncha. Ushbu arxitektura jismoniy komponentlar, avtobuslar va dasturiy ta'minot komponentlarining kombinatsiyasi sifatida yaratilgan. Ushbu komponentlar axborotni qayta ishlash va kompyuterning asosiy funktsiyalarini ta'minlash uchun birgalikda ishlaydi. Asosan, kompyuter tizimi uchta asosiy komponentdan iborat: markaziy protsessor (CPU), xotira va kiritish/chiqarish (I/U) qurilmalari. CPU dasturlarni bajarish uchun mas'uldir va xotira va kiritish-chiqarish qurilmalari o'rtasidagi ma'lumotlar oqimini boshqaradi. Xotira ma'lumotlarni vaqtincha saqlaydi va protsessor kirish uchun tezkor kirish joyidir. Boshqa tomondan, kiritish-chiqarish qurilmalari foydalanuvchi kompyuterdan kiritadigan yoki chiqaradigan ma'lumotlarni boshqaradi. Kompyuter tarmoqlari arxitekturasi odatda ikkita asosiy turga bo'linadi: fon Neyman va Garvard arxitekturalari. Fon Neyman arxitekturasi bir xotirali tizim bo'lib, unda dasturlar va ma'lumotlar bir xil xotira maydonida saqlanadi. Garvard arxitekturasi esa dasturlar va ma'lumotlarni xotiraning turli sohalarida saqlaydi. Shuning uchun Garvard arxitekturasi tezroq ishlov berishi mumkin, ammo murakkabroq.Ma'lumotlar yo'llari, ma'lumotlarni qayta ishlash texnologiyalari va boshqa omillar, disk va tarmoq ulanishlari kabi komponentlarning yaxshilanishi kiradi. Ushbu komponentlarning dizayni va ishlashi arxitektura kompyuter tarmog'iga ta'sir qiladi va doimiy ravishda yangilanadi.

1-rasm Shaxsiy kompyuter.

2.